सुनको मूल्य प्रतिऔंस ४ हजार २०० डलर नाघ्यो, अमेरिकी शटडाउन समाप्तिपछि बजार उत्साहित
काठमाडौं । अमेरिकी सरकारको शटडाउन समाप्त हुने अपेक्षाका बीच बुधबार सुनको मूल्य २ प्रतिशतले बढेको छ । अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा सुन प्रतिऔंस ४ हजार २०० डलर नाघेको छ । डलरको मूल्यमा आएको गिरावटले सुनको चमक थप बढाएको हो । अमेरिकामा ४३ दिनसम्म चलेको इतिहासकै लामो शटडाउन राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले फन्डिङ बिलमा हस्ताक्षर गरेपछि समाप्त भएको हो । यससँगै रोकिएका आर्थिक तथ्यांकहरू सार्वजनिक हुने अपेक्षा बढेको छ, जसले डिसेम्बरमा फेडरल रिजर्भले ब्याजदर घटाउने सम्भावनालाई पनि बल दिएको छ । टीडी सेक्युरिटीजका कमोडिटी रणनीतिक प्रमुख बार्ट मेलकका अनुसार, ‘सरकारी शटडाउन अन्त्यपछि व्यापारीहरूले लामो पोजिसन बढाउने र छोटा पोजिसन बन्द गर्ने सम्भावना छ ।’ ४२ दिन लामो शटडाउनले प्रमुख सरकारी तथ्यांक प्रकाशनमा रोक लगाएको थियो, जसका कारण नीतिनिर्माताहरू र बजारहरू निजी क्षेत्रका डाटामाथि निर्भर हुन बाध्य भएका थिए । सुनसँगै अन्य बहुमूल्य धातुहरूको मूल्य पनि बढेको छ । चाँदी ४।६ प्रतिशत बढेर प्रतिऔंस ५३.५८ डलर पुगेको छ । प्लाटिनम २ प्रतिशतले उकालो भरेर प्रतिऔंस १ हजार ६१६.८० डलर र प्यालाडियम २.५ प्रतिशतले बढेर प्रतिऔंस १ हजार ४८०.५८ डलरमा कारोबार भएको छ । नेपाली बजारमा बिहीबार एक तोला सुनको मूल्य २ लाख ५० हजार २०० रुपैयाँ कायम भएको छ भने त्यति नै परिमाणको चाँदी तीन हजार ३४५ रुपैयाँमा कारोबार भइरहेको नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासङ्घले जनाएको छ।
चीनको ब्याट्री उद्योगमा तीव्र वृद्धि, शीर्ष १० विश्व कम्पनीमध्ये ६ वटा चिनियाँ
काठमाडौं । चीनको ब्याट्री उद्योग यस वर्षको पहिलो तीन महिनामा द्रुत विकास भएको छ। बिक्री अघिल्लो वर्षको तुलनामा ४८.९ प्रतिशतले बढेको छ। नयाँ उर्जा सवारी साधनको विश्वव्यापी लोकप्रियताले ब्याट्रीको मागलाई बढाएको उद्योग सम्मेलनले जनाएको छ । चीनको ब्याट्री निर्यात यस अवधिमा १२९ गिगावाट घण्टा पुगेको छ, जुन अघिल्लो वर्षको तुलनामा ३२.७ प्रतिशतले बढी हो । २०२५ विश्व ब्याट्री सम्मेलन यिबिनमा आयोजना गरिएको थियो, जहाँ नयाँ डाटा सार्वजनिक गरिएको थियो । विश्वव्यापी रूपमा, चीनले ब्याट्री क्षेत्रमा आफ्नो अग्रणी स्थिति अझ बलियो बनाएको छ । सन् २०२४ मा शीर्ष १० विश्व ब्याट्री कम्पनीमध्ये ६ वटा चिनियाँ कम्पनी रहेका छन् । यी कम्पनीहरूले विश्वव्यापी ब्याट्री स्थापना भोल्युमको ६७.१ प्रतिशत भाग ओगटेका छन्, जुन अघिल्लो वर्षको तुलनामा करिब ४ प्रतिशतले बढी हो । गत वर्ष विश्वव्यापी ब्याट्री स्थापना भोल्युम ८९४.४ गिगावाट घण्टा पुगेको छ, जुन वार्षिक रूपमा २७.२ प्रतिशतको वृद्धि हो । नयाँ उर्जा सवारी साधनको बिक्री र पहुँचले यस वृद्धिमा ठूलो योगदान दिएको छ । सन् २०२५ विश्व ब्याट्री सम्मेलनमा उद्योग प्रतिनिधि, विज्ञ र प्रमुख कम्पनीहरू सहभागी भएका थिए । सम्मेलनमा चीनका प्रमुख ब्याट्री निर्माता कम्पनीहरू पनि उपस्थित थिए । वार्षिक सम्मेलन २०२२ मा यिबिनमा सुरु भएको हो, जुन चीनको प्रमुख ब्याट्री उत्पादन केन्द्र हो । विगत तीन वर्षमा सम्मेलनमार्फत ६०० भन्दा बढी नयाँ उत्पादनहरू सार्वजनिक भएका छन् र २४९ ठूला परियोजनामा करिब ३०० अर्ब युआनको लगानी भएको छ ।
एआईमा अमेरिकापछि चीन दोस्रो स्थानमा, आम्दानी ६.७९ प्रतिशतले वृद्धि
काठमाडौं । संयुक्त राज्य अमेरिका र चीन कृत्रिम बुद्धिमत्ता (एआई) प्रविधिको विकासमा विश्वका २ प्रमुख अगुवा राष्ट्रका रूपमा रहेका छन् । सन् २०१४ देखि २०२३ सम्म चीनले कृत्रिम बुद्धिमत्ता सम्बन्धी सबैभन्दा धेरै आविष्कार दर्ता गरेको एक विज्ञले बताए । अन्तर्राष्ट्रिय व्यवस्थापन विकास संस्थानद्वारा सार्वजनिक दोस्रो कृत्रिम बुद्धिमत्ता प्रगति सूचकाङ्क अनुसार, प्रविधि क्षेत्रमा अमेरिकी कम्पनीहरू अग्रस्थानमा छन् भने चीनका कम्पनीहरू दोस्रो स्थानमा रहेका छन् । उक्त संस्थानका रणनीति तथा डिजिटल अध्ययनका प्राध्यापक माइकल वेडका अनुसार, चीनले कृत्रिम बुद्धिमत्ताको प्रयोग उद्योग, स्वास्थ्य उपचार र स्वचालित सवारी साधनजस्ता व्यावहारिक क्षेत्रमा विस्तार गर्न केन्द्रित भएको छ । यसले देशको आर्थिक वृद्धिमा महत्वपूर्ण योगदान पुर्याउने उनको भनाइ छ । वेडले भने, ‘उन्नत कम्प्युटर चिप्स प्राप्त गर्न कठिनाइ भए पनि चीनले सन् २०१४ देखि २०२३ सम्म ३८ हजारभन्दा बढी कृत्रिम बुद्धिमत्तासम्बन्धी आविष्कार दर्ता गरेको छ, जुन सङ्ख्या अमेरिकाभन्दा निकै बढी हो ।’ उनका अनुसार चीन अत्यन्त शक्तिशाली प्रणाली निर्माणभन्दा पनि त्यसलाई सुलभ र व्यावहारिक रूपमा जनजीवनमा प्रयोगमा ल्याउन बढी ध्यान दिइरहेको छ । प्रविधि र सञ्चार क्षेत्रका ठूला कम्पनीहरूले कृत्रिम बुद्धिमत्ताको प्रयोगका लागि ठूलो परिमाणमा लगानी गरिरहेका छन् । चीनका प्रविधि र बीमा क्षेत्रका कम्पनीहरू सबैभन्दा सक्षम देखिएका छन्, भने ऊर्जा र निर्माणजस्ता परम्परागत सरकारी उद्योगहरू अझै पछि रहेका छन् । प्रतिवेदनले कृत्रिम बुद्धिमत्ता प्रयोगमा परिपक्व कम्पनीहरूले औसत वार्षिक आम्दानी ६.७९ प्रतिशतले वृद्धि गरेका देखाएको छ भने यस प्रविधिमा कमजोर कम्पनीहरूको आम्दानी ०.५१ प्रतिशतले घटेको छ । स्विट्जरल्यान्डमा मुख्य कार्यालय रहेको उक्त संस्थानले लोजान र सिङ्गापुरमा शिक्षण केन्द्र सञ्चालन गर्दै आएको छ र हालै चीनको शेन्जेन शहरमा पनि आफ्नो कार्यदल स्थापना गरेको छ ।
