मन्त्री घिसिङले जलेका सवारीसाधन व्यवस्थापन गर्न दिए निर्देशन
काठमाडौं । ऊर्जा, जलस्रोत तथा सिँचाइ, भौतिक योजना तथा यातायात र सहरी विकासमन्त्री कुलमान घिसिङले जेनजी प्रदर्शनका क्रममा सिंहदरबार परिसरमा जलाइएका सवारीसाधनलाई अन्यत्र लगी व्यवस्थापन गर्नुपर्ने बताएका छन् । जलेका सवारीसाधनका कारण सिंहदरबार परिसर कुरुप देखिएकाले तिनलाई त्यहाँबाट हटाएर अन्यत्र लगी व्यवस्थापन गर्न उनले बुधबार निर्देशन दिएको मन्त्री घिसिङको सचिवालयले जनाएको छ । 'कार्यालयलाई थोत्रो देखाएर राख्नुभएन, भित्री भागमा काम गर्दै गरौँला तर बाहिरी भागलाई कुरुप हुन दिनुभएन, यथासक्य छिटो राम्रो बनाऔँ । क्षति पुगेका सवारीसाधन यत्रतत्र छरिएर सिंहदरबार परिसर कुरुप देखिएको छ, अब सकारात्मक सन्देश दिन पनि तिनीहरुलाई तत्काल हटाएर व्यवस्थापन गरौँ,' मन्त्री घिसिङले भनेका छन् । उनले विनासबाट हामी उठ्यौँ भन्ने सन्देश दिन सामान्य अगलागी मात्र भएका भवनका बाहिर भागमा रङरोगन गर्ने, मन्त्रालय तथा कार्यालय परिसरमा आगलागीबाट क्षति भएका सवारीसाधन तुरुन्त हटाउने र क्षतिको मूल्याङ्कन तत्काल गर्ने काममा जुट्न निर्देशन दिए । मन्त्री घिसिङले ‘हाम्रा संरचना हामी आफैँ बनाऔँ’ अभियानमार्फत सरकार, स्वदेश तथा विदेशमा रहेका नेपालीबाट सहयोग सङ्कलन गरी पुनर्निर्माण सुरु गरिने स्पष्ट गरे । सहरी विकास मन्त्रालयले मातहतका संरचनमा पुगेको क्षति यकिन गर्न कार्यदल गठन गरी काम सुरु गरिसकेको जनाएको छ ।
सवारीसाधन लोन टु भ्यालु अनुपात ८० प्रतिशत पुर्याउन नाडाको माग
काठमाडौं । नाडा अटोमोबाइल्स एसोसिएसन अफ नेपालका अध्यक्ष करण चौधरीको नेतृत्वमा गएको प्रतिनिधिमण्डलले मंगलबार अर्थमन्त्री रामेश्वर खनालसँग भेट गरी मुलुकको वर्तमान जटिल अवस्थाबारे छलफल गरेको छ । छलफलमा अध्यक्ष चौधरीले देशको शान्ति, अमनचयन र व्यवसायीहरूको सुरक्षालाई पहिलो प्राथमिकता दिनुपर्नेमा जोड दिँदै खस्किँदो अर्थतन्त्रलाई उकास्न सरकारले व्यवसायीमैत्री नीतिहरु ल्याउनुपर्ने बताए । उनले अटोमोबाइल क्षेत्रले भन्सार राजस्वमा २७ प्रतिशत योगदान दिँदै आएको उल्लेख गर्दै, नेपाल सवारी प्रदूषण मापदण्ड २०८२ कार्यान्वयनपछि मूल्यवृद्धि हुने र लगानीकर्ताहरू नेपालमा विश्वस्त हुन नसक्ने अवस्था सिर्जना भएकोप्रति चिन्ता व्यक्त गरे । नाडाले सरकारलाई २२ बुँदे सुझाव प्रस्तुत गर्दै पेट्रोल र डिजेलबाट चल्ने सवारी साधनका लागि बैंकबाट प्रवाह हुने हायर पर्चेज लोनको लोन टु भ्यालु अनुपात ६० प्रतिशतबाट बढाएर ८० प्रतिशत पुर्याउन आग्रह गर्यो । छलफलमा अर्थ मन्त्रालयका सचिव घनश्याम उपाध्यायले सडक बिग्रनुका कारण तातोपानी भन्सारबाट सवारीसाधन नेपाल प्रवेशमा अवरोध भएको भए पनि चाँडै सञ्चालन हुने जानकारी दिए । साथै, प्रदूषण मापदण्ड कार्यान्वयनका असरबारे वन तथा वातावरण मन्त्रालयसँग छलफल हुने र व्यवसायीका लागि प्रोत्साहन प्याकेज ल्याइने आश्वासन समेत दिए । अर्थमन्त्री खनालले व्यवसायीहरूले राखेका सुझावलाई मनन गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गर्दै आन्दोलनबाट भएको क्षति सम्बन्धी तथ्याङ्क संकलन गरी आवश्यक कदम चालिने बताए। उनले बैंक तथा वित्तीय संस्थाबाट आवश्यक सुविधा उपलब्ध गराइने र कर प्रणालीमा राहतका उपायबारे मन्त्रिपरिषदमा छलफल गरिने जानकारी दिए । उक्त छलफलमा नाडाका उपाध्यक्ष निराकार श्रेष्ठ, सचिव विक्रम सिंहानिया, कोषाध्यक्ष मिलनबाबु मल्ल, सह–कोषाध्यक्ष पंकज अग्रवाल, केन्द्रीय कार्यसमिति सदस्य आकाश गोल्छा, प्रकाश कपुरी, मेघराज पौडेल, यमुना श्रेष्ठ र अभिक ज्योति उपस्थित थिए ।
वर्षौंको मिहिनेतले बनेको ‘अटो हब’ क्षणभरमै ध्वस्त, पुनः निर्माणमा जुटे व्यवसायी
काठमाडौं । चाडपर्व नजिकिँदै गर्दा प्रायः राजधानीका बजारहरूमा रौनक छाउने गर्छ । दशै/तिहारको माहोलले मानिसमा उत्साह भर्दै किनमेलको भीडले सडक र पसलहरू गुलजार हुन्थे । तर, यसपटक भने काठमाडौं सहर विगतका वर्षहरूमा जस्तो रौनक देखिँदैन । विशेषगरी, अटो क्षेत्रको हब भनेर चिनिने थापाथलीका शोरुमहरूमा नयाँ गाडी हेर्ने खरिद गर्ने र सम्झौता गर्ने ग्राहकको भीड लाग्ने गर्थ्यो । दैनिक सयौं मानिसको आवतजावत हुन्थ्यो । आज त्यही थापाथली शोक र खरानीमा परिणत भएको छ । भदौ २३ र २४ गते जेनजी आन्दोलनका क्रममा केही अराजक समूहले थापाथलीको अटो शोरुम विध्वंस नै गरिदियो । ग्राहकको चहलपहलले भरिने थापाथलीमा अहिले धुवाँको गन्ध, फुटेका सिसा र पोलिएका फलामका ढाँचा मात्रै देख्न सकिन्छ । अटो व्यवसायीहरूले कडा मिहिनेत र संघर्ष गरेर जोडेका ती गाडीका शोरुमहरू जलेर ध्वस्त भएपछि उनीहरूको सपना छिनभरमै चकनाचुर भएको छ । अर्बौंको क्षति बेहोर्नुपरेको छ । आगजनीपछि सीजी मोटर्सको शोरुम । सीजी मोटर्सका एक कर्मचारी भन्छन्, ‘हाम्रो शोरुममा २० वटा जति गाडी जलेर गाडी नष्ट भएका छन् । ८/१० वटा बाइकहरू पनि छन् । शोरुम त पुरै ध्वस्त भएको छ, नोक्सान विवरण भने अझै आएको छैन ।’ यस्तो अवस्थामा व्यवसायलाई कसरी अगाडि बढाउने भन्नेबारे उनीहरूले तत्कालका लागि अस्थायी समाधान खोजेका छन् । ती कर्मचारीका अनुसार अहिले सीजी मोर्टसको थापाथलीमा रहेको शोरुमलाई पानीपोखरीस्थित रिडाराको शोरुमतिर सारिएको छ । थापाथलीको शोरुमको अहिले पुनःनिर्माण भइरहेको छ । सुजुकीको पनि यस्तै कथा छ । सुजुकीका ११ वटा गाडीहरू जलेर नष्ट भएका छन् भने शोरुम पनि खरानीमा परिणत भएको छ । यसैगरी, महिन्द्रा ब्राण्डका गाडी पनि जलेका छन् । कम्पनीका अनुसार शोरुममा रहेका गाडीमध्ये तीन वटा सकुसल छन् भने एक गाडी पूर्णरूपमा नष्ट भएको छ । टाटा मोटर्सको शोरुममा पनि ठूलो क्षति पुगेको छ । करोडौं रुपैयाँ बराबरका गाडी र सम्पत्ति नोक्सान भएको टाटा मोटर्सकी मार्केटिङ हेड अभिरुचि गिरी बताउँछिन् । उनका अनुसार शोरुम र गाडीहरू तोडफोडसँगै जलेर नष्ट भएका छन् । ‘नोक्सानको विवरण आउन बाँकी छ । तर, नोक्सान करोडौंको भएको छ,’ उनले भनिन् । उनका अनुसार करिब ९ वटा गाडीमा क्षति पुगेको छ । जसमा धेरैजसो विद्युतीय सवारीसाधन ईभी रहेका छन् । शोरुमभित्र रहेका ५ वटा ईभीहरू जलेका छन् । यति ठूलो क्षति भोगे पनि टाटा मोटर्सले तत्कालै पुनर्निर्माण र सेवा सञ्चालनलाई प्राथमिकता दिएको उनको भनाइ छ । ‘हामी पुनः निर्माणमा लागिसकेका छौं । दिनरातै काम गरिरहेका छौं,’ उनले भनिन् । आगजनीपछि टाटा मोटर्सको शोरुम । क्षतिग्रस्त शोरुमकै छेउमा अस्थायी शोरुम बनाएर पुनः सुरु गरिएको उनको भनाइ छ । यस्ता खालका घटनाले मनोबल घटाउन नहुनेमा कम्पनी दृढ रहेको उनी बताउँछिन् । हालसम्म टाटा मोटर्सका नेपालभर २१ वटा शोरुम तथा १ सय ८५ भन्दा बढी चार्जिङ स्टेसन (एसी फास्ट र डीसी फास्ट) रहेका छन् । साथै १६ वटा डेडिकेटेड इभी सर्भिस सेन्टर र ब्याट्री डायग्नोसिस एण्ड रिपेयर फेसिलिटी बाग्लुङमा रहेको छ । जसले गर्दा नेपालकै सबैभन्दा ठूलो ईभी सञ्जाल रहेको कम्पनीको दाबी छ । यसैगरी, अटो व्यवसायी तथा नेपालमा हुन्डाई गाडीको आधिकारिक बिक्रेता लक्ष्मी इन्टरकन्टिनेन्टलका प्रबन्ध निर्देशक दीपक थपलियाले आफ्नो शोरुममा भएको आगजनीबाट ५ वटा गाडी नष्ट भएको जानकारी दिए । ‘शोरुममा पूर्ण आगजनी नभए पनि ५ वटा गाडीहरू जलेका छन् । शोरुमको सिसा फुटेको छ, कम्प्युटर र अन्य सामग्री तोडफोड भएको छ,’ उनले भने । थपलियाले यसलाई जेनजी नभएर नेपालीहरूको असन्तुष्टिको समग्र परिणामको रूपमा हेरेको बताए । ‘आन्दोलन त अरु सबैको हुन्छ । तर यो सबैको असन्तुष्टि रहेको नतिजा हो,’ उनले भने । व्यावसायिक नोक्सानको पीडाका बाबजुद पनि उनले यसलाई ठूलो मानवीय क्षतिसँग तुलना गरेनन् । ‘हामीलाई क्षति पुगेको छ तर त्योभन्दा ठूलो क्षति भनेको मानवीय क्षति भएको छ,’ थपलियाले भने, ‘तर यस्तो नगरिनुपर्ने थियो ।’ अहिले दश नै शोकमा डुबेको बताउँदै यस घटनाले पर्यटन, अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्ध, विदेशी लगानी लगायत धेरै क्षेत्रमा नकारात्मक असर पारेको उनको बुझाइ छ । उनले भने, ‘जे भयो त्यो दुःखद हो, तर त्यसमै अड्किरहन मिल्दैन । अब हामीले मनोवैज्ञानिक र व्यावसायिक रूपमा अगाडि बढ्नुपर्छ । अहिलेको प्राथमिकता भनेको कर्मचारीहरूलाई सुरक्षित महसुस गराउनु र सामान्य काममा फर्कन सहयोग गर्नु हो । व्यापारको हिसाबले मूल्यांकन अझै गरिएको छैन । तर जे भयो त्यो स्वीकार छ । मुख्य कुरा देश राम्रो हुनुपर्छ, प्रगति गर्नुपर्छ भन्ने चाहना हो ।’ थपलियाले यस्ता घटनाले लगानीकर्ताहरूको मनोबल घटाउने र स्वदेशमा केही गरौं भन्ने भावनालाई धक्का पुर्याउने चिन्ता व्यक्त गरे । उनले कसैले पनि लगानी गर्न छाडे भने, देशमा प्रगति हुने वातावरण नै नबन्ने र त्यसको फाइदा विदेशीहरू उठाउने बताए । यदि नेपालीहरूले लगानी गर्न छोडेमा विदेशीहरूले आएर व्यापार गर्ने र देश आफ्नो नियन्त्रणमा नरहने खतरा उनले औंल्याए । अटो हबका रुपमा परिचित थापाथलीमा रहेका आधा दर्जन बढी शोरुममा आगजनी भएको थियो । सुजुकी, महिन्द्रा, हुण्डाई, सिप्रदी र सीजी लगायत शोरुमहरूमा आगजनी भएको थियो । थापाथलीमै रहेका जिकर, किया, हुण्डाईको ईभी, प्रोटोन, एमजी, निशान र जीएमडब्लू लगायतका शोरुमहरू सुरक्षित छन् । जेनजी आन्दोलनले दशैंको मुखमा व्यवसायीहरूलाई गहिरो पीडा दिएको छ । तर, यसका बाबजुद पनि व्यवसायीहरूले मनोबल नघटाई, देशको प्रगतिका लागि सकारात्मक सोचका साथ अगाडि बढ्ने संकल्प लिएका छन् ।