लुम्बिनी बैंकको ४९ हजार कित्ता संस्थापक सेयर बिक्रीमा
काठमाडौं । लुम्बिनी विकास बैंकको संस्थापक सेयर बिक्री हुने भएको छ । संस्थापक सेयरधनीले ४९ हजार ५३२ कित्ता सेयर बिक्री गर्न निवेदन दिएपछि बैंकले बिक्री खुला गरेको हो । ३५ दिनभित्र खरिदका लागि निवेदन दिन बैंकले भनेको छ । विद्यमान संस्थापक सेयरधनीबाट खरिदका लागि आवेदन नपरे कानून बमोजिम बिक्री प्रक्रिया अघि बढाइने बैंकले जनाएको छ ।
यातायातको सिन्डिकेट हट्यो, सरकारले अब तरकारीको हटाउने
काठमाडौं । अहिले मुलुकमा यातायातको सिन्डिकेट हटेको छ । त्यसरी नै तरकारी क्षेत्रमा रहेको सिन्डिकेट समेत हटाउन सरकारले घाेषणा गरेकाे छ । कृषि, भूमि व्यवस्था तथा सहकारी मन्त्री चक्रपाणी खनालले तरकारीको सिन्डिकेट हटाउने घोषणा गरेका हुन्। उनले हाल देखिएको तरकारी क्षेत्रमा भएको विचौलिया प्रतिस्थापन गर्न सकार अघि बढ्ने बताए । ‘कृषि उपजहरुको उपभोक्ता मुल्यको उचित हिस्सा कृषक वा उत्पादकले प्राप्त गर्ने गरी बिचौलिया प्रतिस्थापन गरिनेछ,’ उनले आइतबार सिंहदरबारमा कृषि, पशुपंछी, भूमि व्यवस्था र सहकारी क्षेत्र रुपान्तरणको मार्गचित्र प्रस्तुत गर्दै भने ‘कालिमाटी बजार लगायत मुलुकका विभिन्न ठूला कृषि उपज बजारहरुमा कम्तिमा २५ प्रतिशत तरकारी बिक्री स्टलहरु उत्पादक सहकारीहरुलाई उपलब्ध गराउने व्यवस्था मिलाइनेछ ।’ त्यस्तै उनले कृषि उपजहरुको मुल्य निर्धारण गरी उचित मुल्यमा खरिद बिक्रीको लागि उपयुक्त स्थानहरुमा कृषि उपजका लिलाम बढावढ (अक्सन) केन्द्रहरु स्थापना गर्ने जानकारी गराए । कालिमाटी तरकारी बजारमा अहिले कृषि उपज उत्पादक सहकारीहरुको स्टलको हिस्सा ५ प्रतिशत मात्रै रहेको छ । कालिमाटी फलफुल तथा तरकारी बजार विकास समितिका उपनिर्देशक विनय श्रेष्ठले कालिमाटी बजारमा जम्मा कृषि उपज स्टल ४४२ वटा रहेको बताए । ‘जसमा थोकको ३७६ वटा र खुद्राको ६६ वटा स्टल रहेको छ,’ उनले भने ‘त्यसमध्ये सहकारीको स्टल १८ वटा मात्रै छ ।’ अहिलेसम्मको सरकारको प्रावधान अनुसार कालिमाटी बजारको कुल स्टलको ९ प्रतिशत हिस्सा उत्पादक स्टललाई उपलब्ध गराउनु पर्ने छ । यद्यपि बिचैमा छोड्ने लगायत समस्यकाको कारण देखाउदै सहकारी स्टलको हिस्सा बढ्न नसकेको उपनिर्देशक श्रेष्ठले जानकारी दिए । केही हप्ताअघि मात्रै कृषिमन्त्री खनालाई भेटेर उपभोक्तावादीहरुले यातायात क्षेत्रमा जस्तै तरकारीमा पनि कहालिलाग्दो सिन्डिकेट रहेको जानकारी गराएका थिए । उपभोक्ता संरक्षण मञ्चले तरकारीमा यातायात क्षेत्रको भन्दा डरलाग्दो सिन्डिकेट रहेको तथ्य सार्वजनिक गरेका थिए । उनीहरुले किसानदेखि उपभोक्तासम्म तरकारी आइपुग्न ५/७ तहको बिचौलिया पार गर्नु पर्ने व्यथिति रहेकोे बताएका छन् । विचौलियाको कारण अहिले तरकारीको मुल्य चार गुणा बढी पर्ने गरेको छ । त्यसबाट एकातिर भाउ नपाएर किसानहरुले आफ्नो पेशा छोड्दै गएका छन् भने अर्कातिर सिन्डिकेटधारी मोटाउदै गएका छन् । साथै उपभोक्ताले महङगो मुल्यमा तरकारी खरिद गर्नु पर्ने बाध्यता छ । त्यहाँ रहेको बिचौलियाको सिन्डिकेटको कारण किसानहरुले तरकारीको मुल्य तोक्न पाउदैनन् । काभ्रेको पाँचखालमा प्रतिकिलो १९ रुपैयाँ पर्ने काउली काठमाडौं आइपुग्दा ८० रुपैयाँ पर्छ । सरलाहीको लालबन्दीमा ६ रुपैयाँ पर्ने गरेको गोलभेडा काठमाडौंमा प्रतिकिलो ४० रुपैयाँ पर्ने गरेको छ । अध्ययन अनुसार किसानदेखि उपभोक्तासम्म आइपुग्दा प्रतिकिलो ४० रुपैयाँ पर्ने तरकरी १६० र प्रतिकिलो ५० रुपैयाँ पर्ने बिचौलिया सिन्डिकेटको कारण २ सयमा रुपैयाँ पर्ने गरेको छ । मञ्चका महासचिव वावुराम हुमागाईले कालिमाटीमा रहेको तरकारी स्टलको ५ हजार ५ सय रुपैयाँ रहेको भाडा सिन्डिकेटको कारण २५/३० हजारदेखि डेढ लाखसम्म बुझाउन पर्ने परिस्थिति रहेको उनको भनाइ छ । उनको अनुसार वास्तविक स्टल हुने व्यक्ति पाउन सकिन्न । एकले अर्कोलाई, अर्कोले अर्कोलाई गरी ४/५ जनाले एउटै स्टललाई दलाल गर्दै भाडामा लगाउने गरेका छन् । केही महिना अघि मात्रै पनि सरकारी निकाय आपूर्ति व्यवस्थापन तथा उपभोक्त हित संरक्षण विभागले गरेको एक अध्ययनले तरकारी क्षेत्रमा विचौलियाको हालिमुहाली रहेको तथ्य सार्वजनिक गरेको थियो । विभागले गरेको अध्ययनमा ५ तहको बिचौलियाले बजार नियन्त्रणमा लिएको खुलासा भएकाे थियाे ।
कृषि अनुसन्धानद्वारा ६७ बालीका ३१६ जात विकास
काठमाडौं । कृषि अनुसन्धान परिषद (नार्क)ले कृषि अनुसन्धानको शुरुवात पछि हालसम्ममा मुलुकमा ६७ बालीका ३१६ जात विकास भएको बताएको छ । नार्कको स्थापनापछि मात्रै पनि २०४ बालिको जात उन्मोचन गरिएको नार्कका सञ्चर प्रकाशन तथा अभिलेख महाशाखा प्रमुख हरिकृष्ण उप्रेतीले बताए । नार्कको २७ औं वार्षिकोत्सव समारोहको अवसरमा उनले विगत २५ वर्षमा मकै र गहुँको क्षेत्रफल क्रमशः १७.७ र २५.८ क्षेत्रफल बढेको बताए । ‘त्यस्तै उत्पादनमा समेत ८१ र ६५ प्रतिशत वृद्धि भएको छ,’ उनले भने ‘यद्यपि धानको उत्पादनमा २२ प्रतिशत वृद्धि भएपनि धान उत्पादनको क्षेत्रफलमा ६.३ प्रतिशत घटेको छ ।’ वालीको वृद्धिमा नार्कले विकास गरि उन्मोचन वा सिफारिस गरेका जातहरुको उल्लेखनिय योगदान रहेको उनको भनाइ छ । उनकोअनुसार धानको उत्पादकत्व बृद्धिका लागि सुख्खा सहन सक्ने र रोग प्रतिरोधी जात विकास गरिएको छ । त्यस्तै मकैको उत्पादननको माग बृद्धिभइ पुर्ण गराउने उद्देश्य अनुसार बर्णासंकर मकैको विकासमा थप अनुसन्धान भइरहेको उनले कार्यक्रममा जानकारी गराए । धान, गहुँ,मकैको जात विकास तथा सिफारीस नार्कले खाद्यन्न बालीतर्फ धानमा चैते–५, हर्दिनाथ–३, बहुगुणी धान–१ सिफारीस गरेको छ । गहुँमा मुनाल, च्यखुरा लगायत विकास गरि खेतीको लागि सिफारीस गरिएको प्रमुख उप्रेतीको भनाइ छ । उनको अनुसार मकै, दलहन, बोडी, तेलहन बालीतर्फ मेरङ रायो(तोरी) लगायतका बालीहरु सिफारीस गरिएको छ । लुलु, आछामी गाई संरक्षण नार्कले स्थानीय बालीसँगै पशुपंक्षीहरुको संकलन, संरक्षण तथा प्रवद्र्धन कार्य गरीरहेको छ । पशुहरुमा लुलु, आछामी गाई, खरी बाख्राको जमेको विर्य जिन बैंकमा राखि संरक्षण कार्य शुरु गरेको नार्कको भनाइ छ ।नार्कका अनुसार बोयर बाख्रको पाठापठीको उत्पादन तथा वितरण संख्यामा निरन्तर बृद्धि भइरहेको छ । मनाङ र मुस्ताङमा मात्रै ११० ट्राउट फार्म ट्राउट माछाको प्रविधि विकास तथा विस्तारले गर्दा मध्य तथा उच्च पहाड (मनाङ र मुस्तङ) का जिलहरुमा निजी तथा सहकारी स्तरमा ११० वटा ट्राउट माछा फार्म स्थापना भएको छ । मोती उत्पादन सिपिको प्रजाती पहिचान गरिएको छ । त्यस्तै सानन बाख्राबाट उत्पादित दुधबाट सरल तरीकाले पनिर उत्पादन गर्न सकिने प्रविधि समेत विकास गरिएको कार्यक्रममा जानकारी गराइएको थियो ।
मुक्तिनाथ विकास बैंक धनुषाको जनकपुरमा
काठमाडौं । मुक्तिनाथ विकास बैंक लि.ले आफ्नो ७७ औं शाखा धनुषा जिल्लाको जनकपुरमा विस्तार गरेको छ । सोमबार नेपाल राष्ट्र बैंक जनकपुरका प्रमुख नरेश शाक्यले उक्त शाखा कार्यालयको उद्घाटन गरेका छन् । कार्यक्रममा शाक्यले यस बैंकले जनकपुर क्षेत्रमा रहेका ग्रामीण तथा शहरी भेगका जनताहरुमा समावेशी वित्तीय पहुँच पुर्याउँदै ग्राहक मैत्री सेवा सुविधा प्रदान गर्ने कुरामा विस्वस्त रहेको बताएका छन् । कार्यक्रममा बैंकका नायव प्रमुख कार्यकारी अधिकृत तारा मानन्धरले बैंकको वर्तमान अवस्था र सेवा विस्तारमा बैंकले लिने भावी रणनीतिको बारेमा जानकारी गराएका थिए । यस विकास बैंकले लिएको समावेशी वित्तीय पहूँच विस्तारलाई अझै विस्तार गरी लघुउद्यम तथा लघु व्यवसाय विस्तारमा जोड दिने उनले बताए ।
नक्कली शैक्षिक प्रमाण पत्रले जागीर खाने शिक्षक सन्तबहादुर बोटे विरुद्ध अदालतमा मुद्दा दायर
काठमाडौं । नक्कली प्रमाण पत्र देखाई जागिर खाने शिक्षक सन्तबहादुर बोटे विरुद्ध विशेष अदालत काठमाडौंमा मुद्दा दायर भएको छ । दुर्गा भवानी प्रथमिक विद्यालय, कावासोती नवलपरासीमा कार्यरत शिक्षक बोटेले नक्कली शैक्षिक योग्यताको प्रमाणपत्र पेश गरी जागीर खाएको भेटिएपछि अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगले मुद्दा दायर गरेको हो । बोटेले उत्तर प्रदेश भारतवाट हाइस्कूल पास गरेको झुट्टा एवं नक्कली शैक्षिक योग्यताको प्रमाण पत्र पेश गरी सेवामा बहाल रही लाभ समेत लिएको देखिन आउको अख्तियारले जनाएको छ । बोटे विरुद्ध भ्रष्टाचार निवारण ऐन,२०१७ अनुसार छ महिना देखि एक बर्षसम्म कैद र दश हजार रूपियाँ देखि बीस हजार रूपियाँ सम्म जरिवाना हुन मागदावी लिइ सोमबार विशेष अदालत काठमाडौंमा मुद्दा दायर गरिएको छ । नक्कली प्रमाणपत्र पेस गरी जागिर खाने ६ जना सरकारी कर्मचारीलाई अख्तियारले समात्यो
चौतारी लघुवित्तको बिक्री प्रबन्धकमा एनआईबिएल एस क्यापिटल
काठमाडौं । चौतारी लघुवित्त वित्तीय संस्था लि. ले सेयर निष्काशन तथा बिक्री प्रबन्धकमा एनआईबिएल एस क्यापिटललाई नियुक्त गरेको छ । लघुवित्तले प्रतिशेयर १०० रुपैयाँ अंकित दरको ५ लाख ४० हजार कित्ता साधारण शेयरहरु सर्वसाधारणहरुमा निष्काशन गर्नको उक्त क्यापिटललाई बिक्री प्रबन्धकमा नियुक्त गरेको हो । उक्त सेयर निष्काशन सम्बन्धी सम्झौतापत्रमा यस लघुवित्त वित्तीय संस्था तर्फबाट प्रमुख कार्यकारी अधिकृत लक्ष्मण घिमिरे र एनआईबिएल एस क्यापिटलको तर्फबाट महाप्रबन्धक मेखबहादुर थापाले हस्ताक्षर गरेका छन् । हाल यस लघुवित्तको अधिकृत पूँजी ३० करोड रुपैयाँ, जारी पूँजी १८ करोड रुपैयाँ र चुक्तापूँजी १२ करोड ६० लाख रुपैयाँ रहेको छ । सो मात्राको सेयर निष्काशन गरी बाँडफाँट गरे पश्चात संस्थाको चुक्तापूँजी १८ करोड रुपैयाँ हुनेछ ।
उद्योगीले भने : ब्याजदर अस्थिर हुदा ठुलो लगानी आएन
काठमाडौं । बैंकको ब्याजदर स्थिर नहुदा औद्योगिक क्षेत्रमा ठुलो लगानी आउन नसकेको उद्योगीले बताएका छन् । नेपालको बैंकिङ प्रणालीमा ब्याजदरमा धेरै उतारचढाव हुदा वास्तविक क्षेत्रमा ठुलो लगानी आउन नसकेको उद्योगीको भनाई छ । नेपाल राष्ट्र बैंकले सोमबार आयोजना गरेको पुर्व बजेट छलफलमा निजी क्षेत्रको तर्फबाट सुझाव दिदै नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघका वरिष्ठ उपाध्यक्ष शेखर गोल्छाले स्थिर ब्याजदर आवश्यक भएको बताए । ब्याजदरमा भएको उतारचढावले लगानीको प्रक्षेपण गर्न नसकेको बताए । नेपाल बैंकर्स एसोसियसनका अध्यक्ष ज्ञानेन्द्र ढुङानाले आर्थिक वृद्धिका लागि ब्याजदरमा स्थिायित्व हुनुपर्नेमा जोड दिए । उनले बैंकिङ प्रणालीमा तरलता सहज गराउन विकास खर्च छिटो बढाउने, राष्ट्र बैंकमा रहेको सरकारको वचत रकम चललचल्तीमा ल्याउदा बजारमा तरलताको अवस्था सहज हुने तर्क गरे । उनले वास्तविक क्षेत्रमा पुनरकर्जा सीमा बढाएर १ खर्ब रुपैयाँ पुर्याउदा कर्जाको ब्याजदर घटेर ९ प्रतिशत भन्दा तल आउने बताए । उनले राष्ट्र बैंकमा रहेको १ खर्ब रुपैयाँ बढी धरौटी रकम पनि बजारमा ल्याउन सुझाव दिए । नेपाल घरेलु तथा साना उद्योग महासंघका अध्यक्ष श्यामप्रसाद गिरीले साना तथा लघु उद्यमलाई केन्द्ीत गरेर योजना ल्याउन सुझाव दिए । साना तथा घरेलु उद्योग पारिवारिक पुँजीले सञ्चालन भइरहेको बताउदै उनले पुँजीको पंहच साना उद्यममा पनि हुनुपर्नेमा जोड दिए । उनले प्राथमिकता प्राप्त बाँस्केटमा राखेर उत्पादनमुलक उद्योगमा लगानी गर्न र विपन्न कर्जालाई लघुउद्यममा जोड दिन उनले माग गरे । सो अवसरमा नेपाल पश्मिना उद्योग संघका अध्यक्ष दुर्गाबहादुर थापाले निकासी बढ्ने गरी बजेटमा कार्यक्रम आउनुपर्ने बताए । उनले सरकारले दिएको निकासी सहुलियत प्रभावकारी नभएको भन्दै यसलाई सहजीकरण गर्न उनले सरकारको ध्यानकर्षण गरेका छन् । उनले २ प्रतिशत सहुलियत मागे ।
एनआईसी एशिया बैंक र रेमिटवेर पेमेन्टस् इन्कबीच रेमिटेन्स सम्झौता
काठमाडौं । एनआईसी एशिया बैंक लिमिटेडले रेमिटवेर पेमेन्टस् इन्कसँगको सहकार्यमा क्यानडा र यूएईबाट इनवार्ड रेमिटेन्सको सुरुवात गरेको छ । बैंकले यस सम्बन्धमा क्यानडाको रेमिटवेर पेमेन्टस् इन्कसँग सम्झौता गरि नेपाल राष्ट्र बैंकबाट स्वीकृति प्राप्त गरेसँगै यी देशहरुबाट इनवार्ड रेमिटेन्स शुरु गरेको हो । उक्त सम्झौता अनुसार रेमिटवेर पेमेन्ट इन्क मार्फत क्यानडा र यूएईबाट नेपालमा रहेका आफन्तहरु वा अन्य व्यक्तिहरुले भुक्तानी पाउने गरी पठाएको विप्रेषण रकम यस बैंकका सम्पूर्ण शाखाबाट सरल र सुलभ रुपमा भुक्तानी पाउन सक्नेछन् । हाल बैंकले २०० वटा शाखाहरु तथा ५,५०० भन्दा बढी सहायक प्रतिनिधिहरु मार्फत सेवा दिँदै आइरहेको छ ।
