सुनको मूल्य तोलामा १ हजारले घट्यो
काठमाडौं । सुनको मूल्य तोलामा एक हजार रुपैयाँ घटेको छ । बिहीबार प्रतितोला एक लाख ९० हजार छ सय रुपैयाँमा कारोबार भएको सुनको मूल्य आज एक लाख ८९ हजार छ सय रुपैयाँ कायम भएको नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासङ्घले जनाएको छ । यस्तै, आज चाँदीको मूल्य प्रतितोला दुई हजार रुपैयाँ कायम भएको छ । अन्तरराष्ट्रिय बजारमा आज सुन प्रतिऔंस तीन हजार तीन सय २५ अमेरिकी डलर हाराहारीमा कारोबार भइरहेको छ ।
सरकारको उपेक्षामा क्रसर व्यवसायी आक्रोशित, आन्दोलनमा जाने निर्णय
काठमाडौं । देशभर दर्ता भएर सञ्चालनमा रहेका क्रसर, खानी तथा बालुवा उद्योगहरूको नविकरण प्रक्रियामा सरकारले सुनुवाइ नगरेको भन्दै क्रसर व्यवसायीहरूले चरणबद्ध आन्दोलनमा जाने चेतावनी दिएका छन् । क्रसर व्यवसायी महासंघका अध्यक्ष सिताराम न्यौपानेको अध्यक्षतामा राजधानीमा सम्पन्न महासंघको केन्द्रिय कार्यसमितिको पाँचौँ बैठकले सरकारसँग पटक–पटक माग राख्दा पनि सम्बोधन नभएको भन्दै अब आन्दोलनको बाटो रोज्ने निर्णय गरेको हो । अध्यक्ष न्यौपानेका अनुसार देशका ७७ वटै जिल्लामा कानुनअनुसार दर्ता भई इजाजत लिएका क्रसर उद्योगहरू वर्षौंसम्म नविकरण हुन सकेका छैनन् । उनले भने, 'गृह मन्त्रालय, भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात मन्त्रालय, अर्थ मन्त्रालय लगायतका निकायले समन्वय गर्नुपर्ने जिम्मेवारी एक अर्कामाथि थोपरेर पन्छिने प्रवृत्ति देखिएको छ ।' महासंघले सरकारले कानुनी आधारमा दर्ता भएका उद्योगहरूलाई नवीकरण गरी क्रसर उत्पादन, उत्खनन तथा बिक्री वितरण गर्न पाउने वातावरण तत्काल सिर्जना गर्नुपर्ने माग दोहोर्‍याएको छ । २०७३ सालपछि क्रसर उद्योगहरूको नवीकरण रोकिएको थियो भने २०७७ सालमा जारी गरिएको नयाँ मापदण्डले एक वर्षको समयसीमा दिएको भए पनि व्यवसायीहरू सर्वोच्च अदालत पुगेका थिए । तर, २०७७ चैत ९ गते अदालतले उनीहरूको रिट खारेज गरिसकेको छ । 'हामीले कर तिरेर कानुनअनुसार व्यवसाय गर्न पाउने अधिकार सुनिश्चित गर्नुपर्छ,' अध्यक्ष न्यौपानेले भने, 'यदि माग सुनुवाइ भएन भने आन्दोलनलाई अझ सशक्त बनाइनेछ ।' व्यवसायीहरूले संघीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालय, उद्योग मन्त्रालय, प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद्को कार्यालय, र गृह मन्त्रालयलाई ज्ञापनपत्र बुझाइसकेका छन् । तर अहिलेसम्म पनि कुनै ठोस समाधान नआएको भन्दै उनीहरूले निराशा व्यक्त गरेका छन् । क्रसर व्यवसायी महासंघका अनुसार नेपालमा २०४७ सालदेखि क्रसर उद्योग दर्ता हुँदै आएको र २०७२ सालसम्म नियमित रूपमा नविकरण भइरहेको थियो । २०७२ मा सरकारले क्रसरसम्बन्धी मापदण्ड तयार पारेपनि अन्तिम स्वीकृति भने २०७७ सालमा मात्र भएको थियो । अध्यक्ष न्यौपाने भन्छन्, '२०७७ को मापदण्ड अघिनै सञ्चालनमा रहेका उद्योगहरूमा पनि लागू गर्ने व्यवस्था अन्यायपूर्ण छ । यदि लागू गर्नैपर्छ भने नयाँ स्थान उपलब्ध गराएर मात्र उद्योग सर्न सक्ने अवस्था बनाइनुपर्छ ।' अध्यक्ष न्यौपानेले २०७७ सालको मापदण्डका कारण नविकरण गर्न नसकिरहेका कानुनअनुसार दर्ता भएका उद्योगहरूले तिर्नुपर्ने कर तथा दस्तुर सरकारले उठाउँदै आएको उल्लेख गर्दै, अब ती उद्योगहरूको नविकरण तत्काल गर्न अनुरोध गरेका छन् । २०७० सालमा स्थापना भएको महासंघमा अहिले ५ सय भन्दा बढी व्यवसायीहरू आवद्ध छन् भने ५० भन्दा बढी जिल्लामा जिल्ला संघहरू रहेको छन् ।
ललितपुर महानगरको विकास रेगुलर बिजनेस हो, कसैले रोकेर रोकिँदैन : मेयर महर्जन
काठमाडौं । ललितपुर महानगरपालिकाका प्रमुख चिरिबाबु महर्जनले ललितपुरको विकास प्रक्रियालाई कसैले रोकेर पनि रोक्न नसक्ने स्पष्ट पारेका छन् । २०७२ सालको विनाशकारी भूकम्पको स्मरणमा ललितपुर महानगरपालिकाले आयोजना गरेको विशेष कार्यक्रममा बोल्दै मेयर महर्जनले विकासलाई नियमित र निरन्तर हुने कामको रूपमा उल्लेख गरे । उनले भने, 'ललितपुर महानगरपालिकाले गर्ने विकास निर्माण कार्य रेगुलर बिजनेस हो, यो रोकिने होइन। आपत्–विपद्का बेला नगरवासीलाई गुणस्तरीय सेवा दिन सक्नुपर्छ ।' उनले विपद् व्यवस्थापनमा ललितपुर महानगरपालिकालाई देशकै अब्बल पालिकाका रूपमा दाबी गर्दै, एकै छानामुनि सम्पूर्ण व्यवस्थापन सम्भव हुने संरचना निर्माण गरिसकेको जानकारी दिए । महर्जनका अनुसार विपद् आएपछिको उद्धार, राहत र पुनःस्थापनाका लागि महानगरपालिका पूर्ण रूपमा तयार छ । कुनै पनि आपतकालीन अवस्थामा तिनै अवयवको समन्वयमार्फत नगरवासीको सेवा तत्परताका साथ गरिने उनले बताए । प्रमुख महर्जनले भने, '२ सय ९३ वटा पालिकामध्ये विपद् व्यवस्थापन र त्यसपछि सेवा प्रवाहमा ललितपुर महानगरपालिका अग्रपंक्तिमा छ । यो म दाबीका साथ भन्न सक्छु ।' त्यस्तै, नगरवासीलाई छिटो र सहज सेवा प्रवाह गर्न महानगरपालिकाले विशेष रणनीति अपनाएको जानकारी दिँदै उनले ट्राफिक जामको असर नपरेमा चार मिनेटभित्र सेवा उपलब्ध गराउन सक्ने अवस्था बनाइएको बताए । यसअघि पनि ललितपुर महानगरपालिकाले विपद् व्यवस्थापनका लागि आपतकालीन सेवा संयन्त्र, आकस्मिक स्वास्थ्य टोली, उद्धार यन्त्र र तालिमप्राप्त जनशक्ति परिचालन गर्दै आएको छ । महर्जनले यस्तो संयन्त्रलाई अझ सुदृढ बनाउँदै लैजाने प्रतिबद्धता व्यक्त गरे ।
सवा ३ करोडमा धनगढी–स्याउले सडकखण्डमा दुईवटा पक्की पुल निर्माण सुरु
गोदावरी । धनगढी–खुटिया–बिपीनगर–दिपायल द्रुतमार्गअन्तर्गत धनगढी–स्याउले खण्डमा दुईवटा पक्की पुलको निर्माण प्रारम्भ भएको छ । धनगढी–स्याउले सडक योजना कार्यालयका इञ्जिनियर दिनेश रैखोलाका अनुसार उक्त सडकअन्तर्गत गोदावरी नगरपालिका–८ भएर बग्ने जोनापुर खोला र धनगढी उपमहानगरपालिका–५ सुकुटी खोलामाथि पक्की पुल निर्माणको थालिएको हो । पुल निर्माणका लागि तीन करोड १५ लाख रुपैयाँमा गत पुसमा निर्माण कम्पनीसँग सम्झौता भएको हो । जोनापुर खोलाको पुल ५० प्रतिशत बनेको छभने सुकुटी खोलामा धमाधम पिलर उठाइँदै छ । आयोजना कार्यालयलका अनुसार १३ किलोमिटर सडक कालोपत्र भएको छ । विसं २०६४ मा खुटिया–दिपायल द्रुतमार्गको ‘ट्रयाक’ खोलिएको हो । पहिलो चरणमा खुटियाबाट दिपायलसम्म ८२ किलोमिटर र स्याउले– धनगढी १० किलोमिटर सडकको सर्भे भएको थियो । धनगढी–खुटिया–दिपायल–चैनपुर–उरैभञ्ज्याङ ‘फास्टट्रयाक’ छोटो दूरीलगायत अन्य दृष्टिकोणले महत्त्वपूर्ण मानिएको उक्त सडक निर्माणका लागि सरकारले पर्याप्त बजेट विनियोजन नगर्दा निर्माणमा विलम्ब भएको छ ।
प्रकृतिलाई बिगारेर आफैँ जोखिम ननिम्त्याऔँ : गृहमन्त्री लेखक
काठमाडौं । गृहमन्त्री रमेश लेखकले प्राकृतिक नियमको उल्लङ्घन नगर्न र वातावरणप्रति संवेदनशील बन्न सबैलाई आग्रह गरेका छन् । २०७२ सालको विनाशकारी भूकम्पको स्मरणमा ललितपुर महानगरपालिकाले आयोजना गरेको कार्यक्रममा बोल्दै गृहमन्त्री लेखकले प्रकृतिको नियम भङ्ग गरेमा मानिस स्वयं जोखिममा पर्ने बताएका हुन् । उनले भने, 'प्रकृति नियमले चल्छ, हामी नियतले । यदि हाम्रो नियत गलत भयो भने हामीले प्रकृतिको नियम बिगार्छौं र त्यसको परिणाम हामी आफैँले भोग्नुपर्छ।' कार्यक्रममा उनले केन्द्र, प्रदेश र स्थानीय तहको संयुक्त प्रयासबाट विपद् व्यवस्थापन र न्यूनिकरण गर्नुपर्नेमा जोड दिए । 'आजको दिन विगतका पीडालाई सम्झने मात्र होइन, भविष्यमा त्यस्ता पीडाबाट जोगिन प्रतिबद्धता व्यक्त गर्ने दिन हो,' उनले भने । लेखकले नेपाल उच्च भूकम्पीय जोखिमयुक्त क्षेत्र भएको स्मरण गराउँदै विगतका विपद्बाट पाठ सिकेर संरचना बलियो बनाउनु पर्ने आवश्यकता औंल्याए । 'सरकार भनेको केवल मन्त्रीपरिषद् होइन, समग्र राज्य प्रणाली र नागरिकको साझा प्रयासबाट मात्र विपद् सामना सम्भव छ,' उनले थपे । कार्यक्रममा गृहमन्त्रीले बाढी, पहिरो जस्ता विपद्को पूर्वानुमान सम्भव भए पनि भूकम्पको पूर्वानुमान असम्भव रहेको बताउँदै सधैं सतर्कता अपनाउनु पर्ने आवश्यकता औंल्याएका थिए । गृहमन्त्री लेखकले प्रकृति र पर्यावरणको संरक्षणमा सबै नागरिकको जिम्मेवारी रहेको बताउँदै संयमित र सचेत भएर प्राकृतिक विपद्सँग जुध्न आह्वान गरेका छन् ।
भूकम्पपछि इस्तानबुलका एक लाखभन्दा बढी बासिन्दाले घर बाहिरै काटे रात
काठमाडौं । इस्तानबुलमा गएको ६.२ म्याग्निच्युडको भूकम्पपछि परकम्पको डरले एक लाखभन्दा बढी मानिसहरूले घर बाहिरै रात बिताएका छन् । टर्कीका आन्तरिक मन्त्री अली येर्लिकायाले बिहीवार आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा मस्जिद, विद्यालय र छात्रावासमा १ लाख १ हजार नागरिकलाई अस्थायी आश्रय प्रदान गरिएको जानकारी दिए । प्रभावितहरूलाई मोबाइल खानपान एकाइ तथा पालहरू मार्फत खाना वितरण गरिएको पनि उनले बताए । वातावरण, शहरीकरण तथा जलवायु परिवर्तन मन्त्री मुरत कुरुमका अनुसार फातिह जिल्लामा रहेको एउटा परित्यक्त भवन बाहेक अन्य कुनै आवासीय भवनमा क्षति भएको छैन । स्वास्थ्य मन्त्री केमाल मेमिसोग्लुले भूकम्पको समयमा आतंकित भएर भवनबाट हाम फाल्दा वा भागदौडका क्रममा घाइते भएका ६० जनाको उपचार भइरहेको जानकारी दिए । अहिलेसम्म २३६ जना घाइते भएको पुष्टि भए पनि मृत्यु भने नभएको बताइएको छ । भूकम्पको केन्द्रबिन्दु इस्तानबुलको तटभन्दा बाहिर मारमारा समुन्द्रमा रहेको थियो ।
यस्तो छ शुक्रबारका लागि निर्धारित विदेशी मुद्राको विनिमयदर
काठमाडौं । नेपाल राष्ट्र बैंकले आजका लागि विदेशी मुद्रको विनिमयदर निर्धारण गरेको छ । निर्धारित विनिमयदरअनुसार अमेरिकी डलर एकको खरिददर १३६ रुपैयाँ १२ पैसा र बिक्रीदर १३६ रुपैयाँ ७२ पैसा कायम भएको छ । यस्तै, युरोपियन युरो एकको खरिददर १५४ रुपैयाँ ९७ पैसा र बिक्रीदर १५५ रुपैयाँ ६५ पैसा, युके पाउन्ड स्ट्रर्लिङ एकको खरिददर १८१ रुपैयाँ २५ पैसा र बिक्रीदर १८२ रुपैयाँ ०५ पैसा, स्विस फ्र्याङ्क एकको खरिददर १६४ रुपैयाँ ८६ पैसा र बिक्रीदर १६५ रुपैयाँ ५९ पैसा कायम गरिएको छ । अष्ट्रेलियन डलर एकको खरिददर ८६ रुपैयाँ ८९ पैसा र बिक्रीदर ८७ रुपैयाँ २८ पैसा, क्यानेडियन डलर एकको खरिददर ९८ रुपैयाँ २१ पैसा र बिक्रीदर ९८ रुपैयाँ ६४ पैसा, सिङ्गापुर डलर एकको खरिददर १०३ रुपैयाँ ७९ पैसा र बिक्रीदर १०४ रुपैयाँ २५ पैसा निर्धारण गरिएको नेपाल राष्ट्र बैंकले जनाएको छ । त्यस्तै, केन्द्रीय बैंकले जापानी येन १० को खरिददर नौ रुपैयाँ ५६ पैसा र बिक्रीदर नौ रुपैयाँ ६० पैसा, चिनियाँ युआन एकको खरिददर १८ रुपैयाँ ६७ पैसा र बिक्रीदर १८ रुपैयाँ ७६ पैसा, साउदी अरेबियन रियाल एकको खरिददर ३६ रुपैयाँ २९ पैसा र बिक्रीदर ३६ रुपैयाँ ४५ पैसा, कतारी रियाल एकको खरिददर ३७ रुपैयाँ ३५ पैसा र बिक्रीदर ३७ रुपैयाँ ५१ पैसा तोकेको छ । केन्द्रीय बैंकका अनुसार थाई भाट एकको खरिददर चार रुपैयाँ ०७ पैसा र बिक्रीदर चार रुपैयाँ ०९ पैसा, युएई दिराम एकको खरिददर ३७ रुपैयाँ ०६ पैसा र बिक्रीदर ३७ रुपैयाँ २२ पैसा, मलेसियन रिङ्गेट एकको खरिददर ३१ रुपैयाँ १३ पैसा र बिक्रीदर ३१ रुपैयाँ २६ पैसा निर्धारण भएको छ । यसैगरी, साउथ कोरियन वन १०० को खरिददर नौ रुपैयाँ ४९ पैसा र बिक्रीदर नौ रुपैयाँ ५३ पैसा, स्विडिस क्रोनर एकको खरिददर १४ रुपैयाँ १९ पैसा र बिक्रीदर १४ रुपैयाँ २५ पैसा र डेनिस क्रोनर एकको खरिददर २० रुपैयाँ ७६ पैसा र बिक्रीदर २० रुपैयाँ ८५ पैसा तोकिएको छ । राष्ट्र बैंकले हङकङ डलर एकको खरिददर १७ रुपैयाँ ५४ पैसा र बिक्रीदर १७ रुपैयाँ ६२ पैसा, कुवेती दिनार एकको खरिददर ४४४ रुपैयाँ ०५ पैसा र बिक्रीदर ४४६ रुपैयाँ ०१ पैसा, बहराइन दिनार एकको खरिददर ३६१ रुपैयाँ १२ पैसा र बिक्रीदर ३६२ रुपैयाँ ७२ पैसा, ओमनी रियाल एकको खरिददर ३५३ रुपैयाँ ५४ पैसा र बिक्रीदर ३५५ रुपैयाँ ०९ पैसा रहेको छ । यस्तै, भारतीय रुपैयाँ १०० को खरिददर १६० रुपैयाँ र बिक्रीदर १६० रुपैयाँ १५ पैसा तोकिएको छ । राष्ट्र बैंकले यो विनिमयदरलाई आवश्यकतानुसार जुनसुकै समयमा पनि संशोधन गर्न सकिने जनाएको छ । वाणिज्य बैंकले तोक्ने विनिमयदर भने खुलाबजारका आधारमा फरक हुनसक्ने र अद्यावधिक विनिमयदर केन्द्रीय बैंकको ‘वेबसाइट’मा उपलब्ध हुने जनाइएको छ ।
बेनी-दरवाङ सडक : आठ वर्षमा १७ किलोमिटर कालोपत्र
म्याग्दी । मङ्गला, मालिका र धवलागिरि गाउँपालिकालाई जिल्ला सदरमुकाम बेनीसँग जोड्ने बेनी–दरबाङ सडक आठ वर्षमा १७ किलोमिटर कालोपत्र भएको छ । चौबिस किलोमिटर लामो यो सडकको स्तरोन्नति आठ वर्षअघि थालिएको हो । पूर्वाधार विकास कार्यालयका अनुसार रु ४५ करोडको लागतमा बेनीबाट मङ्गला गाउँपालिका–२ सिमसम्म १२ दशमलव पाँच किलोमिटर र रु १० करोड ७० लाखको लागतमा सिम–पानाबगर खण्डको चार किलोमिटर कालोपत्र भइसकेको छ । मङ्गला गाउँपालिका–२ रणवाङबाट मालिका गाउँपालिका–६ दरवाङ जोड्ने आठ किलोमिटर सडक स्तरोन्नतिका लागि २०७६ सालमा रु २२ करोड ५७ लाखमा ठेक्का सम्झौता गरेको निर्माण कम्पनीले रणवाङबाट तोलावाङसम्म तीन किलोमिटर ३०० मिटर कालोपत्र भएको छ । दरवाङबाट धवलागिरि गाउँपालिकाको केन्द्र मुना जोड्ने सडक कालोपत्रसहित स्तरोन्नति गर्न रु १४ करोडमा ठेक्का सम्झौता भएको एउटा योजना चालु रहेको र थप रु ९२ करोड बजेटको योजना कार्यान्वयनका लागि ठेक्का आह्वान भइसकेको छ ।
