काठमाडौं । सेन्ट्रर डायगनोष्टिक ल्याब्रोटरीले आईतबार महालक्ष्मी विकास बैंकसँग एउटा सम्झौता गर्यो । सम्झौतामा बैंकका डेविटकार्ड प्रयोग गर्ने, मोवाइल बैंकिङ सेवा प्रयोग गर्ने ग्राहक, कर्मचारी र तिनका परिवारको पीसीआर टेष्ट गर्दा १५ प्रतिशत छुट दिने उल्लेख गरिएको छ ।
हाल सरकारले पीसीआर टेष्ट गर्न प्रतिव्यक्ति शुल्क ४ हजार ४०० रुपैयाँ शुल्क तोकेको छ । त्यसमा १५ प्रतिशत छुट दिँदा प्रतिव्यक्ति ३ हजार ७४० रुपैयाँ पर्छ ।
‘एक जनाको मात्र जाँच गर्दा लागत ३ हजार ८०० भन्दा बढी पर्छ । धेरै जनाको जाँच गर्दा अलि कम पर्ने भएकोले हामीले कर्पोरेट ग्राहकलाई १५ प्रतिशत छुट दिएका हौं’ सेन्ट्रर डायगनोष्टिक ल्याब्रोटरीका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत उमेश प्रसाद गुप्ताले भने ।
सरकारले निजी क्षेत्रलाई पीसीआर टेष्ट गर्न अनुमति दिदाँ प्रतिव्यक्ति अधिकतम ५ हजार ५०० रुपैयाँ तोकेको थियो । पछि प्रतिव्यक्ति १ हजार १०० रुपैयाँ घटाएर प्रतिव्यक्ति अधिकत ४ हजार ४०० रुपैयाँ लिन पाउने व्यवस्था गरेको छ ।
प्रतिव्यक्ति ३ हजार रुपैयाँमा पीसीआर परीक्षण गर्दा पनि ल्यावहरुलाई नोक्सान नहुने यस क्षेत्रका जानकारहरु बताउँन थालेका छन् । ‘पीसीआर टेष्टको लागत कम हुँदै गएको छ । टेष्टका लागि आवश्यक किटको आपूर्ति बढेसँग मूल्य घट्दै गएको छ’ स्वास्थ्य मन्त्रालयका प्रवक्ता जागेश्वर गौतम भने–‘पीसीआर टेष्टको शुल्क घटाउनुपर्छ भन्ने विषयमा मन्त्रालयले गृहकार्य थालेको छ । हामी विज्ञहरुको टोली बनाएर अध्ययन गराउँछौ । विज्ञ टोलीले दिएको सुझावका आधारमा मूल्य निर्धारण गर्छौ ।’
भारतबाट रियल टाइम पीसीआर टेष्ट किट ल्याउन सके पीसीआर टेष्ट प्रतिव्यक्ति २ हजार ५०० रुपैयाँमा गर्न सकिने उमेश गुप्ताले बताए । उक्त मूल्य अहिलेको भन्दा प्रतिव्यक्ति २ हजार रुपैयाँ कम हो । ‘अहिले भारतमा पीसीआर टेष्ट किट निर्यात खुला गरेको छैन । भारतले निर्यात खुला गर्ने हो भने पीसीआर टेष्ट प्रति व्यक्ति २ हजार ५०० मा झर्ने छ’ उनले भने ।
भारत सरकारले गत मे महिनासम्म रिलय टाइम पीसीआर टेष्टको अधिकतम शुल्क प्रतिव्यक्ति ४ हजार ५०० रुपैयाँ तोकेको थियो । भारतका निजी ल्यावहरुले सरकारले तोकेभन्दा धेरै कम मूल्यमा पीसीआर टेष्ट गर्न थालेपछि भारतको संघीय सरकारले मूल्य तय गर्ने जिम्मा प्रदेश सरकारलाई दियो ।
अहिले भारतको नयाँ दिल्ली, महाराष्ट्र, कर्नाटक लगायत राज्यमा प्रतिव्यक्ति १ हजार ५०० रुपैयाँमा पीसीआर टेष्ट भइरहेको भारतीय संचार माध्यमहरुले जनाएका छन् ।
यूरोप र अमेरिकामा शुरु भएको एनटीजेन्ट टेष्ट नेपालमा शुरु हुने हो भने त्यसको मूल्य प्रतिव्यक्ति एक हजार रुपैयाँ भन्दा कममा झर्ने प्रा.डा.जागेश्वर गौतम बताँछन् । ‘पीसीआरको एक्वरेसी ७० प्रतिशत रहेको छ भने एनटीजेन्टको एक्वरेसी ९० प्रतिशत रहेको छ । यो टेष्टको लागत पनि अहिलेको भन्दा धेरै सस्तो पर्छ’ डा. गौतमले भने–‘कोभिड टेष्ट किट उत्पादन र औषधि उत्पादनमा विश्वको ध्यान केन्द्रीत भएको छ । यस क्षेत्रमा धेरै लगानीसहित अनुसन्धान भइरहेका छन् । नयाँ प्रविधिसँग यसको उपलब्धता र मूल्य कमशः सहज हुँदै जाने निश्चित छ ।’
गौतमका अनुसार अहिलेसम्म ४४ वटा अस्पताल तथा ल्यावहरुले पीसीआर टेष्ट गरिरहेका छन् । अन्य दर्जनौ स्वास्थ्य संस्थाहरुले पीसीआर टेष्ट सञ्चालन गर्न अनुमति माग गरेका छन् । प्रतिस्पर्धाले पनि मूल्य घटाउँदै जाने जानकारहरु बताउँछन् ।
सरकारले जेठको पहिलो सातादेखि निजी क्षेत्रलाई पीसीआर विधिबाट कोडिभ–१९ परीक्षण खुला गरेको थियो । हालसम्म करिव ७ लाख नेपालीको पीसीआर टेष्ट गरिएको र त्यसमा निजी क्षेत्रबाट करिव ४२ हजार जनाको पीसीआर टेष्ट भएको प्रवक्ता गौतमले बताए । पीसीआर टेष्ट गर्ने निजी क्षेत्रको स्वास्थ्य संस्था धेरै भएपनि टेष्ट भएकाको संख्या कम हुनुमा निजी क्षेत्रमा जाँच गर्दा पैसा लाग्ने तर सरकारी जाँच निःशुल्क भएकोले पीसीआर टेष्ट गराउनेको चाप सरकारी अस्पतालहरुमा नै बढी भएको उनको भनाई छ ।
