काठमाडौं । २७ वर्षकै उमेरमा एउटा कम्पनीको प्रमुख कार्यकारी अधिकृत (सीईओ) ! यो जिज्ञासा, प्रश्न र चासो तपाइँमा पनि पक्कै पलाउँछ । यही प्रश्न तिनै सीईओ विनय खड्कालाई पनि धेरैले गर्छन् । अझै चाखलाग्दो कुरा त के भने विनयले काम सुरु गरेको ४ वर्षमै खल्ति डिजिटल वालेको सीईओ बन्ने अवसर पाए ।

‘२७ वर्षकै उमेरमा कसरी सीईओ बन्नु भयो, काम गरेको ४/५ वर्षमै सीईओ बन्न् सम्भव छ र ? भनेर धेरैले प्रश्न गर्नु हुन्छ, मैले पनि नेपालमा फिनटेक इन्ड्रस्टी आएको पनि ५/६ वर्ष नै त भयो भनेर जवाफ दिन्छु, व्यक्तिसँग अनुभव छैन भने ज्ञानले काम चलाउने हो,’ सीईओ बनिसकेपछि आफ्नो अनुभव सुनाउँदै खड्काले भने ।

खड्का आफुले उमेरलाई नम्बर मात्रै नभने पनि अनुभव र वर्षलाई भने तुलना गर्न नहुने धारणा राख्छन् । उनी भन्छन्, ‘एक दिनमा २४ घण्टा हुन्छ, कोही मान्छेले बिहान १० देखि साँझ ५ बजेसम्म काम गर्छ र अर्कोले बिहान ७ बजेदेखि राति १० बजेसम्म काम गर्छ भने त्यसमा उमेर र अनुभव तुलना गर्न मिल्दैन, कुनैले एक वर्षमा सिक्ने काम अर्कोले एक महिनामा पनि सिक्न र प्राप्त गर्न सक्छ ।’

‘जे जस्ता अवसर र चुनौतिहरु आएपनि मेरा लागि एक्साइटमेन्टका रुपमा नै आइरहेका छन्, एउटा कम्पनीको सीईओ त बनेँ तर सिक्नु पर्ने र गर्नु पर्ने काम धेरै छन्, अझै पनि म मेरो पफर्मेन्सप्रति सन्तुष्ट छैन,’ उनले थपे ।

खल्ति डिजिटल वालेटका सीईओ खड्काको घर नुवाकोटको शिवपुरीमा हो । वि.स. २०५१ सालमा जन्मिएका खड्का गत वर्षको कात्तिकमा खल्तिको सीईओ बने । उनी सीईओ बेनपछि अहिले खल्तिको विजनेस विस्तारमा रणनीतिक किसिमले काम गरिरहेका छन् ।

शिक्षित परिवारमा जन्म

विनयका बुबा सरकारी शिक्षक । आमाले पनि सुरुमा गाउँमै बुवासँगै पढाउँथिन् । गाउँमा पढाइका लागि खासै राम्रो वातावरण नमिलेपछि विनयकी आमाले छोराछोरी (विनय र विनयकी बहिनी) लिएर काठमाडौं आइन् ।

‘गाउँमा पढाइको लागि राम्रो वातावरण थिएन, नुवाकोट भएपनि त्यतिखेरै टुकी बालेर पढ्नु पर्ने अवस्था थियो, पछि आमाले बहिनी र मलाई काठमाडौं लिएर आउनु भयो,’ उनले आफ्नो बाल्यवास्था सम्झदै भने ।

सुरुमा उनीहरु काठमाडौंको बालाजुमा बसे । नुवाकोटको स्याउरेभूमि माद्यामिक विद्यालयमा कक्षा ४ मा पढेका उनी कक्षा ५ मा काठमाडौंको बालाजुमा पढे । काठमाडौंमा बसेर खर्च धान्न नसकेपछि उनकी आमाले नक्सालमा काम गर्न सुरु गरिन् । फेरि उनीहरु बालाजुबाट नक्सालमा बस्ने भए ।

उनी ६ कक्षामा काठमाडौं इङ्गलिस स्कूलमा भर्ना भए । उनले १० कक्षासम्म त्यही पढे । आमाले पनि कमाउन थालेपछि खर्च चलाउन सहज भयो ।

‘कक्षा ८ सम्म म पढाइमा एकदमै कमजोर थिएँ, गाउँमा पनि खासै पढ्थेनँ, ८ कक्षापछि भने पढ्नु पर्छ भन्ने महसुस भयो, पछि पढाइ राम्रो हुँदै गयो,’ उनले आफ्नो विगत स्मरण गर्दै भने ।

जीवनको त्यो उत्कृष्ट अंक

सानोमा विनयलाई धेरैले कमजोर विद्यार्थीका रुपमा चिन्थे । उनी भन्छन् ‘पछाडिबाट गन्दा म एक/दुई नम्बरमा पर्थें होला, कक्षा ‘बंक’ गर्ने हुन्थ्यो, स्कूल नजिकै खोला थियो, पढ्न छाडेर पौडी खेल्न जान्थें, बुबाको कक्षा पनि धेरै दिन बंक गरेर धेरै पटक पौडी खेल्न गएको छु ।’

तर उनी सधैं कमजोर बनेन् । कक्षा १० अर्थात् एसएलसी (एसईई) मा आफ्नो विद्यालयको सबैभन्दा बढी अंक ल्याउने विद्यार्थी भने विनय । उनले एसएलसीमा ८३ प्रतिशत अंक ल्याए । जुन आफ्नो जीवनको सबैभन्दा बढी अंक भएको उनी सुनाउँछन् ।

‘जिन्दगीको सबैभन्दा बढी अंक १० कक्षामा आयो, ८ कक्षासम्म पढ्नु पर्छ भन्ने बुद्धि आइसकेको थियो, गाउँमा पढ्दा कमजोर विद्यार्थी थिएँ तर ९/१० कक्षासम्म आइपुग्दा मेहेनती विद्यार्थीका रुपमा परिचित भइसकेको थिएँ, एसएलसीमा म पढ्ने स्कूलबाट दुई जनाले मात्रै डिस्टिङसनमा पास गर्यौं,’ उनले भने ।

‘अहिले पनि पुरानो सर्टिफिकेट हेर्यो भने आफैलाई हाँसो लाग्छ, बल्ल-बल्ल पास हुन्थेँ, आफ्नै बुबा शिक्षक भइसकेपछि पढ्नु पर्छ भन्ने महसुस हुन्थेन, पढाइ भन्ने कुरा आत्मबोध नगर्दासम्म नहुने रहेछ, उनले मुस्कुराउँदै भने, ‘त्यतिखेर प्रथम भएको भएपनि के हुन्थ्यो होला र ।’

विनयले ‘प्लस टु’ पढ्नका लागि चाबहिलको सेन्ट लरेन्स कलेजमा भर्ना गरे । व्यवस्थापन विषयमा कम्प्युटर साइन्स विषय लिएर उनले पढ्न सुरु गरे । १२ कक्षा पनि उनले डिस्टिङसनमै पास गरे ।

सिए बन्ने रहर

कक्षा १२ उत्कृष्ट अंकका साथ पास गरेपछि उनलाई चार्टर्ड एकाउन्टेन्ट (सीए) बन्ने रहर पलायो । घरको आर्थिक अवस्था मध्यम खालको थियो । बुबा नुवाकोटमै पढाउँथे । कक्षा १२ को परीक्षा दिएकै वर्ष उनी सीएमा भर्ना भए । सीएसँगै उनले शंकरदेव कलेजमा व्यवस्थापन संकायमा पनि भर्ना गरे । तर, शंकरदेव कलेजमा एक दिन पनि नगएर परीक्षा दिएको उनी सुनाउँछन् ।

‘सीए बन्ने मेरो रहर थियो, सीए फेल भयो भने विकल्पका रुपमा शंकरदेवमा भर्ना गरेको थिएँ तर कलेज कहिल्यै गइनँ, नेपालमा इञ्जिनियर पढ्ने वा विज्ञान पढेर डाक्टर पढ्ने इच्छा हुनेले आर्थिक अवस्थामै कारण पढ्न नसक्ने अवस्था थियो, धेरै खर्च हुने तर त्यसको प्रतिफल के कस्तो आउने भन्ने सुनिश्चित पनि हुन्थेन, चार्टर्ड एकाउन्टेन्ट पढ्नका लागि ३/४ लाख रुपैयाँ भयो भने प्रशस्त हुन्थ्यो, बरु मेहेनत धेरै गर्नु पर्थ्यो,’ त्यसैले सीए नै रोजेँ,’ उनले भने ।

उनले सीएआई कोचिङ इन्स्टिच्यूटमा सीए पढे । पास पनि भए । सीए पढ्दा पढ्दै उनले जोशी एण्ड भण्डारी फर्ममा आर्टिकलसीप गरे । सोही बेला उनले देशका विभिन्न ५०/६० फर्मसँग जोडिएर अडिट गर्ने अवसर पाए । उनी अडिटको सिलसिलामा सुदूरपश्चिमको दार्जुला बझाङदेखि पूर्वी नेपालसम्म पुगे ।

ब्याजका टपर

उनी सन् २०१७ का सिएमा आफ्नो ब्याचका टपर हुन् । तर, टपर बन्नका लागि उनले धेरै अंक भने ल्याउनु परेन । ‘म सेकेण्ड डिभिनवाला नेपाल टपर हो, अन्य क्षेत्रमा टप भनेपछि ९०/९५ प्रतिशत अंक आउँछ तर सीएमा त्यति धेरै आउँदैन, ५० प्रतिशत आएन भने फेल भइन्छ, ५२/५३ प्रतिशत आयो भने टप भइन्छ, त्यतिखेर नियमिततर्फ दुई जनामात्रै पास भएका थियौं, उनले भने, ‘म गोल्ड मेडलिष्ट र अर्को साथी सिल्भर मेडलिष्ट ।’

उनलाई आफ्नो रजिष्ट्रेसन नम्बर (१०२६) अहिलेसम्म स्मरण छ । त्यतिखेर सीएको नतिजा हरेक वर्षको अगष्ट १५ मा आउँथ्यो । तर, त्यो वर्ष अगष्ट १४ मा आएको उनलाई अहिलेसम्म सम्झना छ ।

‘रिजल्ट आउँछ भन्ने कुनै मतलब नै थिएन, म आफ्नै तालमा थिएँ, एक जना दाईले फोन गरेर बधाइ दिनुभयो, मलाई जिस्केको जस्तो भयो, पछि आफैले देखेपछि धेरै खुसी भएँ, मेरो लागि त्यो अविस्मरणीय क्षण थियो,’ उनले सन् २०१७ अगष्ट १४ लाई स्मरण गर्दै भने ।

बैंकमा पनि काम गरेको अनुभव

सीए टप भएपछि विनयलाई धेरै ठाउँबाट कामको अफर आयो । त्यो अफर एनआइसी एशिया बैंकबाट पनि आयो । उनले सोही बैंकमा काम गर्ने योजना बनाए । सन् २०१७ मै एनआइसी एशिया बैंकमा काम सुरु गरे ।

उनले एनआइसी एसिया बैंकमा ४/५ महिना काम गरे । ‘४/५ महिना काम गरेपछि बोर भयो, त्यसपछि काम छोडेँ, हरेक डिपार्टमेन्टको काम गर्ने तरिका विश्लेषण गरेर त्यसलाई परिवर्तन गर्नु पर्ने विभागमा म काम गर्थें, त्यो मेरा लागि ठूलो सिकाइ बन्यो, त्यसपछि डिजिटल सेगमेन्ट पनि हेर्न थालेँ तर पछि काम छोडेँ, उनले भने ।

उनले सन् २०१८ को सुरुवातमा एनआइसी एशियाबाट काम छाडेर इसेवामा गए । इसेवामा पनि कर्पोरेट डिपार्टमेन्टको नेतृत्वका रुपमा जिम्मेवारी पाए । इसेवामा पनि उनले एक वर्ष काम गरे । जहाँ आफूलाई एक्सपोज हुन धेरै सहयोग पुगेको उनी सुनाउँछन् ।

‘एनआइसी एशिया बैंकमा आकर्षक तलब, ऋण सुविधा, बोनस लगायतका धेरै राम्रा सुविधा थिए तर ती सबै सुविधा छोडेर कम तलबमा म इसेवामा काम गर्न गएँ, किनकी मैले सिक्नु थियो, मेरो त्यो निर्णयले नै मलाई आजको दिनमा ‘पेअफ’ गरिरहेको छ, पैसा कमाउने, करिअर बनाउने र सन्तुष्ट हुने भन्ने कुरा फरक हुन्, उनी भन्छन्, ‘एउटा लेभलमा पैसा चाहिन्छ त्यसपछि तपाइँले खुसी र भिजन हेर्ने हो ।

फेरि उनी इसेवाबाट काम छोडेर एनआइसी एसियाम बैंकमै फर्किए । ‘मैले अहिलेसम्म ग्राउण्ड लेभलमा बसेर काम गरेको छैन, सिनियर पोजिसनमै रहेर काम गरेँ, एनआइसी एसियामा पनि हेड अफ डिजिटल मार्केटिङका रुपमा साढे २ वर्ष काम गरेँ,’ उनले भने ।

२७ वर्षको उमेरमा सीईओ

उनी गत वर्ष डिजिटल भुक्तानी सेवा प्रदायक ‘खल्ती’ को सीईओका रुपमा नियुक्त भए । नेपालको फिनटेक उद्योगमा सबैभन्दा कम उमेरमा सीईओ बन्ने व्यक्ति हुन् विनय ।

धेरैले उनलाई सानै उमेरमा सीईओ बनेकोमा प्रश्न र जिज्ञासा राख्छन् । तर, उनी भन्छन्,‘ मैले काम गरेको ४/५ वर्ष भयो त्यसअघि पनि तीन वर्ष अडिटरका रुपमा ठूला–ठूला कम्पनीको अडिट गरेको छु, फिनटेक इन्ड्रस्टी आएको पनि त ५/६ वर्ष मात्रै भयो ।’

उनी खल्तीमा काम गर्ने हरेक कर्मचारी आफ्नो उमेरको भएकै कारण पनि आफूलाई काम गर्न सहज भएको सुनाउँछन् ।

‘ट्यालेन्ट हुनु र पास हुनु फरक विषय हुन्, सबै ट्यालेन्ट मान्छे पास हुन्छन् भन्ने पनि हुँदैन, रिजल्ट ल्याउनु र दुःख गर्नुमा फरक छ, सबैको आ-आफ्नो फर्मुला हुन्छ तर मलाई काम गर्दै गर्दा फिल्डमा ब्याक हुनु परेको छैन, सबैले विश्वास गर्नु हुन्छ, धेरै कुरा बुझेर नै २७ वर्षको उमेरमा एउटा कम्पनीको सीईओको रुपमा सुम्पिनु पनि विश्वासको कारण नै हो, ‘उनी भन्छन्, ‘सीए टप हुुनु र मेरो काम गराइमा पनि धेरै समानता छ ।’

उनी व्यक्तिको पफर्मेन्सको कारण नै पोजिसन (पद) पाउने धारणा राख्छन् । तर, अहिले पनि आफू आफ्नो पफर्मेन्ससँग सन्तुष्ट नभएको धारणा राख्छन् । विनय भन्छन्, ‘गर्नु पर्ने धेरै छ, सम्भावनाहरु धेरै छन् तर तुलना कोसँग गर्ने भन्ने हो ।’

गत वर्ष हृदयघातको कारण उनका बुबाको कलिलै उमेरमै निधन भयो । बुबाको निधनले एक किसिमको जिम्मेवारी उनीमाथि थपिएको छ । आमा वन मन्त्रालयमा कार्यरत छिन् । परिवारसँगै आफ्नो काममा सन्तुष्ट हुने प्रयत्नमा विनय छन् । उनलाई ‘पोडकाष्ट’ सुन्न खुबै मन पर्छ । त्यस अलवा ट्रेकिङमा जान र युवाहरुसँग ‘इन्टरयाक्ट’ गर्न उनलाई धेरै मन पर्छ ।

अब उनी खल्ती डिजिटल वालेटको विजनेस विस्तारमा नै फोकस हुने सुनाउँछन् । ‘कर्मचारी, सेयरधनी र ग्राहक लगायतको जिम्मेवारी नेतृत्वमा नै हुनुपर्छ, एप्रोजमा परिवर्तन अवश्य नै हुन्छ, नेतृत्व सम्हालिसकेपछि चुनौति अवश्य नै हुन्छन् तर चुनौतिहरुसँगै रमाएर काम गर्न मलाई मज्जा लाग्छ,’ उनी भन्छन्,‘ जेजस्ता अवसर र चुनौतिहरु आएपनि मेरा लागि एक्साइटमेन्टका रुपमा नै आउँछन् ।

सम्बन्धित शिषर्कहरु

पर्यटक बढ्दा होटल क्षेत्र नाफामा, ३९ प्रतिशतसम्मको ग्रोथ

जेठमा पनि घट्यो बैंकहरूको ब्याजदर, कुन बैंकको कति ?

नेपाल टेलिकमको खुद नाफा ५ अर्ब ५९ करोड

कोरियामा बन्ने सबै प्रकारका हुण्डाई गाडी नेपालमा बनाउँछौं : अन्जन श्रेष्ठ

उदासी उपेन्द्र, महत्वाकांक्षी मन्त्री

श्रम बैंकमा काम खोज्नेको चाङ, बैंकजस्तो बनाउन कहाँ चुक्यो महानगर ?