२०७७ पुष १३ गते ११:०२ राजकुमार अर्याल
बीमा भन्ने बित्तिकै एउटा सुरक्षणको पाटो भयो भने अर्को बचतको कुरा आउँछ । लगानी भन्नाले आर्थिक क्षेत्रमा उद्यमशीलता छ भन्ने हुन सक्छ ।
तपाईंको पेशासँग सम्बन्धित आर्थिक क्रियाकलापसँग संलग्न नहुनुस् भनेर बीमाले भन्दैन । त्यसैकारण अन्य कुनै पेशा व्यवसायमा संलग्न व्यक्ति पनि बीमा क्षेत्रसँग प्रत्येक्ष परोक्ष जोडिएर काम गर्न सक्ने अवस्था रहन्छ ।
बीमाले उद्यमशिलतामा गर्नुस्, साथसाथै आफ्नो भविष्य सुनिश्चित गर्नको लागि आफ्नो लागि सुरक्षण गर्दै जानुस् भन्छ । जोखिमको सुरक्षा गर्ने र थोरै थोरै फजुल खर्च घटाएर बीमाका लगानी गर्दै जान सकिन्छ ।
बचत गर्ने प्रकृयाले नै भविष्यमा प्रतिफल पनि दिन्छ । प्रतिफल दिने भएकोले बीमामा लगानी गर्ने भनिएको हो ।
अर्को भनेको कुनै पनि उद्योग खोल्नका लागि ५ लाख लाग्ने छ भने तुरुन्तै ५ लाख रुपैयाँको आवश्यकता पर्छ । तर, वार्षिक ५० हजार रुपैयाँको दरले २० वर्षको बीमा गराउनु भयो भने १० लाख बिमांक बराबरको बीमा गराउन सकिने भयो । बीमाको बोनसदर अनुसार बिमांक रकम सोभन्दा कति बढी आउँछ भन्ने अर्काे सम्भावना भने बाँकी नै रहन्छ ।
अर्काे फाइदा, ५० हजार रुपैयाँ तिरेर बीमा गराएको व्यक्तिको बीमा अवधि पूरा नभई वा तुरुन्तै नै कुनै कारणवस मृत्यू भयो भने बिमांक रकम १० लाख रुपैयाँ तत्काल पाइन्छ । तर, आजको दिनमा नै बैकमा ५० हजार रुपैयाँ राख्नुभयो भने त्यस्तो हुँदैन ।
हाम्रो कानुनी संयन्त्रहरुले जीवन बीमालाई लगानी बीमा भनेका छन् । लगानी बीमा भन्नुको कारण अहिलेदेखि बीमामा पैसा हाल्नुभयो भने त्यसले भोलि ठूलो प्रतिफल दिन्छ भन्ने हो ।
दीर्घकालिन प्रकृतिका क्यास भ्यालू पोलिसीहरु छन्, तिनीहरुलाई लगानी बीमा भनेको हो । त्यहाँ लगानीको प्रकृया के हुन्छ भने बीमामा लगाउन २० हजार रुपैयाँले ५ लाख रुपैयाँ बराबरको बीमा हुन्छ । तर, २० हजार रुपैयाले ५ लाख लगानी गरेर खोल्नुपर्ने उद्योग खोल्न सकिदैन ।
लगानी भनेको आफ्नो जीवनलाई व्यवस्थित गर्नको लागि, जोखिम सुरक्षण गर्नको लागि गरिको व्यवस्था हो ।
जीवन बीमाको मुख्य उदेश्य भनेको जोखिमको सुरक्षा गर्ने हो । दोस्रो कुरा बचत हो ।
युवा सहभागिता
बीमा भनेको प्राविधिक विषय हो । बीमा बुझ्यो भने सहज छ । बीमाले कसैलाई कुनैपनि भेदभाव गर्दैन । बीमा गराउनु भनेको सामाजिक कार्य पनि हो । यही रुपमा बुझेर पनि युवावर्ग बीमा क्षेत्रमा आउनु पर्छ ।
दक्षता भएका युवा बीमा क्षेत्रमा आवश्यक छ । युनिभर्सिटीमा डिग्री लिदैमा बीमा गर्न सक्छ भन्ने छैन । यो सामाजिक घुलमेलसँग समेत सम्बन्धित हो । युनिभर्सिटीले निकालेका विद्यार्थीले पनि केही अनुभव हाँसिल गर्न आवश्यक छ । सवा एक लाख युवा अहिले बीमामा सक्रिय छन् । २० हजार युवा त बीमा क्षेत्रमा कर्मचारी नै छन् ।
यस्तै, राज्यले बीमामा सहभाागिता बढाउन युवा लक्षित कार्यक्रमहरु संचालन गर्न आवश्यक छ । युवालाई बीमामा आउ भनेर आव्हान गरेर मात्रै हुँदैन । अवसर दिएर नै सहभागिता बढाउन सकिन्छ ।
बीमा क्षेत्रमा काम गर्नेहरुलाई पनि केही चुनौतिहरु पक्कै छन् । यो क्षेत्रमा विश्वसनियताको प्रश्न उठ्न सक्छ, पारदर्शिताका पश्नहरु उठ्न सक्छ, प्रोफेसनालिजमकै प्रश्न उठन् सक्छ । त्यसकारण बीमा यस्तो आर्थिक क्षेत्र हो, यहाँ धैर्यता भएका युवामात्र टिक्न सक्छन् । बीमा क्षेत्रमा काम गर्ने सबै जना टाइसुट नै लगाएर हिडछन् भन्ने छैन । तर बीमा सेवा र कमाई दुवै हुने पेशाँ भने हो ।
भर्जिन ल्याण्ड होइन
आजको दिनमा बीमा क्षेत्र भर्जिन ल्याण्ड होइन । हाम्रोमा बीमा क्षेत्रको २००४ सालदेखि आजसम्म आइपुग्दा ७३ वर्षको इतिहास छ ।
७३ वर्षसम्म बीमा औपचारिक रुपमा संचालन भइरहेको छ । बीमा क्षेत्र उद्योगको रुपमा विकास भइरहेको छ ।
कोरोना महामारीको असर बीमा क्षेत्रमा परेपनि कम्पनीहरुले आफ्नो व्यवसाय बढाएकै छन् । अहिले यही आर्थिक वर्षको कुरा गर्दा पनि असार मसान्त यता बीमा कम्पनीहरुले गत वर्षको भन्दा धेरै परिसुचकमा राम्रो प्रगति गरेका छन् ।
बीमा आवश्यक भएको व्यक्ति समक्ष बीमा पुग्नु पर्छ भन्ने एउटा पाटो हो भने अर्को भनेको सबैलाई बीमाको फ्रेमवर्क भित्र कसरी ल्याउने भन्ने हो ।
बीमाको वातावरण बनाउने भनेको नियमनकारी निकायको कुरा हो । यस्तै, राज्यका अरु सबै अंग र संयन्त्रहरुले पनि बीमालाई आफ्नो ठाउँबाट प्रबद्र्धन गर्ने हो । किनभने बीमाले व्यक्तिको आर्थिर रक्षावरणको साथै राज्यको प्राथमिकता र चाहना अनुसारको क्षेत्रमा लगानीको लागि छरिएर रहेको पुँजीलाई एकत्रित गरी मेगा प्रोजेक्ट संचालन गर्न पनि सहयोग पुर्याउँछ ।
(सन नेपाल लाइफ इन्स्योरेन्स कम्पनीका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत अर्यालसँग विकासन्युजका लागि नविन पोखरेलले गरेको कुराकानीमा आधारित)
Copyright © 2024 Bikash Media Pvt. Ltd.
