२०७७ असार ३१ गते १८:११ नविन पोखरेल
काठमाडौं । बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुले संस्थागत अभिकर्ता मार्फत बीमा गर्न पाउने व्यवस्था खुल्ला गर्न नेपाल राष्ट्र बैंक समक्ष माग गरेका छन् । संस्थागत अभिकर्ता मार्फत बीमा गराउँदा आफूहरुले पनि बीमा गराउन पाउने भएकोले बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुले यस्तो माग गरेका हुन् ।
बीमा क्षेत्रको नियामक निकाय बीमा समितिसँगको समन्वयमा केही वर्षअघिदेखि बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुलाई संस्थागत अभिकर्ताको लाइसेन्स दिने गरी बैंकासुरेन्सको बाटो खुल्ला गरिएको थियो । तर, बैंकासुरेन्स मार्फत बीमा गराउँदा विकृति बढेको भन्दै नेपाल राष्ट्र बैंकले चालु आर्थिक वर्षको मौद्रिक नीतिमार्फत यस्तो व्यवस्था हटाएको थियो ।
राष्ट्र बैंकले मौद्रिक नीतिमार्फत बैंकासुरेन्स हटाएको विषयमा बीमा क्षेत्रको नियामक निकाय बीमा समितिले पनि गुनासो गरेको थियो । आगामी आर्थिक वर्षदेखि फेरि बैंकासुरेन्स खुल्ला गर्न बैंकहरुले पहल गरेका हुन् । बीमाको दायरा बृद्धिमा संस्थागत अभिकर्ताले पनि ठूलो भूमिका खेल्ने भन्दै बीमा समितिले पनि बैंकासुरेन्स खुल्ला गर्नुपर्ने बताउँदै आएको छ ।
बैंकासुरेन्स रोक्ने राष्ट्र बैंकको निर्णयप्रति बीमा अभिकर्ताले भने स्वागत गरेका थिए । पेशागत बीमा अभिकर्ता संघका अध्यक्ष नन्दप्रसाद तिवारी बैंकासुरेन्स सधैका लागि बन्द गर्नुपर्ने बताउँछन् । बीमा अभिकर्ताको रोजीरोटी नै गुम्ने भएकोले बैंकासुरेन्स बन्द गर्नुपर्ने उनको भनाइ छ ।
‘बैंकासुरेन्सको नाममा ५ लाख अभिकर्ताको रोजगारी धरापमा पार्न पाइदैन, बीमा क्षेत्र सुधारका लागि अभिकर्ताको भुमिका आवश्यक छ, राष्ट्र बैकले मौद्रिक नीति मार्फत बैकास्योरेन्स खुल्ला गरेमा हामी सडक आन्दोलन गर्न बाध्य हुनेछौं,’ संघका अध्यक्ष तिवारीले भने ।
बैंकासुरेन्स नखोल्न भन्दै संघले नेपाल राष्ट्र बैंक समक्ष ज्ञापनपत्र नै बुझाएको छ । बैंकासुरेन्स खुल्ला गरिए अभिकर्ताको दैनिकी कष्टकर हुने भन्दै संघले राष्ट्र बैंकलाई ज्ञापनपत्र बुझाएको हो ।
बैक तथा वित्तीय संस्था र बीमा कम्पनीका आ आफ्नै कार्यक्षेत्र भएकाले बीमाको सन्दर्भमा राष्ट्र बैंकले हस्तक्षेप गर्न नहुने संघको भनाइ छ । यस्तै, बैक तथा वित्त कम्पनीको बचतकर्ताको खाता हेर्दै बीमा गर्न दबाब दिने गरेकाले बैकमा रकम जम्मा गर्न समेत कतिपय बचतकर्ता डराएको भन्दै संघले बैंकासुरेन्स बन्द गराउन भनेको छ ।
जबरजस्ती बीमा गराउदा अर्को किस्ता तिर्न नसकी बीमालेख व्यतित हुने गरेको भन्दै संघले यस्तो कार्यले बैक तथा बीमा दुबै पक्षलाई हानी पुर्याउने भनेको छ । हाल बैकले ऋणीलाई जबरजस्ती बीमा गराउदा ऋणीले घुसको रुपमा बीमा गरेको महशुस गरेको संघको भनाइ छ ।
बैकको एक संचालक तालिम लिई सम्पूर्ण कर्मचारी मार्फत बीमा गराउदा बीमाको वास्तविक महत्व ग्राहकलाई बुझाउन नसक्ने हुदा बीमा बजारमा नकारात्मक असर पुर्याएको संघको भनाइ छ । बैकका कर्मचारीहरु बीमा अभिकर्ताको रुपमा नभई विशुद्ध बैकिङ क्षेत्रको काम गर्न आएकोमा बीमा पोलिसी खोज्न नसक्ने कर्मचारीको स्थायित्व र पदोन्नतिमा समेत असर पुगेको संघको भनाइ छ । जबरजस्ती बीमा ल्याउनु पर्ने लक्ष्य दिएका कारण बैकिङ् क्षेत्रका कर्मचारी मानसिक तनाव भई बैकको जागीर छोडन बाध्य भएकोसमेत संघको भनाइ छ ।
बेरोजगारी समस्याले पिरोलिएका ४० लाख भन्दाबढी युवाहरु वैदेशिक रोजगारीमा जान बाध्य भएको अवस्थामा करीब ५ लाख शिक्षित युवाहरु बीमा अभिकर्ताको पेशामा कार्यरत रहेका संघको भनाइ छ । बैंकासुरेन्स खुल्ला गरिए बीमा अभिकर्तालाई बेरोजगार बनाई विदेश पलायन हुन बाध्य गराउने भन्दै संघले बीमा अभिकर्ताको रोजगारी खोस्ने काम बैक तथा वित्त कम्पनीबाट नगरियोस् भनेको छ ।
बीमा एक नितान्त प्राविधिक विषय भएकोले आम नागकिलाई बैक खाता खोलाउन नसक्ने बैकले बीमा अभिकर्ताको काम गरेर बीमाको पहुँच बढाउछु भन्दा बैकिङ पहुँच बढाउन अघि बढे राम्रो हुने थियो भन्दै संघले बैक तथा वित्त कम्पनीहरुले बीमा कम्पनीबाट पाउने निक्षेपको लोभमा जस्ता पोलिसीहरु पनि बेच्ने गरेकोले सर्वसाधारण जनताले महङ्गो र कम बोनस दर भएका पोलिसीहरु किन्न बाध्य भई ठूलो नोक्सानी व्यहोर्नु परेको गुनासो राष्ट्र बैंक समक्ष गरेको छ ।
बीमा कम्पनीहरुले बैक तथा वित्तीय संस्थाहरुबाट बीमा पोलिसी पाउने प्रलोभनमा परी उक्त बैकमा रहेको निक्षेपलाई समयमै लगानी नगरेको बढी व्याज दिने बैक तथा वित्त कम्पनीमा लगानी नगरी कम व्याजदर मै लगानी गर्दा बीमितहरुले पाउने बोनस दर निकै कम भएको संघको भनाइ छ ।
Copyright © 2024 Bikash Media Pvt. Ltd.
बैंकासुरेन्स बिरूद्ध सबै अभिकर्ता एक हुन आबश्यक छ। यसले सिमित अभिकर्तालाई क्षणिक फाईदा पुर्याए पनि कालान्तरमा सबै अभिकर्तालाई बिस्थापित बनाउनेछ।