एजेन्सी । विश्वभर प्लास्टिकजन्य फोहोरको समस्या बढ्दै गएको छ । योसँगै विद्युतीय फोहोर पनि बढ्दै गएको छ । दुवै एकअर्कासँग सम्बन्धित छन्। धेरै इलेक्ट्रोनिक उपकरणहरूमा प्रयोग हुने कम्प्यूटर चिप्स र ब्याट्रीहरूमा प्लास्टिक प्रयोग गरिन्छ जुन पुनः प्रयोग गर्न सकिँदैन। तर अब वैज्ञानिकहरूले यो प्लास्टिकलाई बायोडिग्रेडेबल सामग्रीले प्रतिस्थापन गर्ने तरिका पत्ता लगाएका छन्।

साइन्स एडभान्स जर्नलमा प्रकाशित नयाँ अनुसन्धानमा अस्ट्रियाको जोहानेस केप्लर विश्वविद्यालयका वैज्ञानिकहरूले च्याउको छालाबाट इलेक्ट्रोनिक सब्सट्रेट बनाएका छन्। सर्किटको आधार तहलाई सब्सट्रेट भनिन्छ। यसले बिजुली हस्तान्तरण गर्ने धातुहरूलाई चिसो र इन्सुलेट गर्दछ।

विशेष च्याउबाट बनेको सर्किटको आधार
गानोडर्मा ल्युसिडम च्याउ युरोप र पूर्वी एसियामा सडेका रूखहरूमा उम्रने फङ्गसको एक प्रकार हो। अध्ययनमा संलग्न अन्वेषक डोरिस ड्यानिङ्गर र रोल्यान्ड प्राकनरले पत्ता लगाए कि यो च्याउले यसको सुरक्षित वृद्धिको लागि जरा जस्तो नेटवर्क माइसेलियमबाट बनेको छाला बनाउँछ। वैज्ञानिकहरू प्लास्टिकको सट्टा यो छाला सुकाएर प्रयोग गर्न चाहन्थे।

अनुसन्धानमा च्याउको छाला निकालेर सुकाइएको थियो । अनुसन्धानकर्ताहरूले यो लचिलो र राम्रो इन्सुलेटर भएको देखे। यसले विद्युतीय सर्किटहरूमा पनि राम्रोसँग काम गर्छ र सजिलैसँग २०० डिग्री सेल्सियससम्म तापक्रम सहन सक्छ।

कम सञ्चालनमा आउने डिभाइसहरुमा प्रयोग गरिने
रुखको च्याउ कम्प्युटर चिप्स बनाउन उपयोगी हुने वैज्ञानिकहरूले बताएका छन्, जुन पूर्ण रूपमा खेर जान्छन्। हाल यसबाट बनेको सर्किटहरू यस्ता इलेक्ट्रोनिक उपकरणहरूमा जडान गर्न सकिन्छ, जुन लामो समयसम्म निरन्तर चलाईंदैन। यसमा पहिरन मिल्ने सेन्सर र रेडियो ट्यागहरू समावेश गरिएको छ । च्याउको बाहिरी भागको कारण यसलाई पुनः प्रयोगमा पनि ल्याउन सकिन्छ ।

सम्बन्धित शिषर्कहरु

नेपालमा साइबर अपराधसम्बन्धी कानुन र अभ्यास

एनसेलकी एक्टिङ सीटीओ कंसाकार सम्मानित

इन्टरनेट सेवा अवरुद्ध हुने कार्य नगर्न सेवा प्रदायकलाई सञ्चार मन्त्रालयको आग्रह

भुक्तानी नगरेपछि इन्टरनेट सेवा अवरुद्ध

‘सूचना प्रविधि निर्यातबाट ७० अर्ब विदेशी मुद्रा आर्जन भएको छ’

आइटी क्षेत्रलाई सरकारले प्राथमिकतामा राख्न जरुरी छ : अध्यक्ष ढकाल