नेपालको प्रदेश १ अन्तर्गतको संखुवासभा जिल्लामा पर्ने एउटा सुन्दर एवं रमणीय गाउँपालिका हो, मकालु गाउँपालिका । यस गाउँपालिका कृषि उत्पादन तथा पर्यटकीय गन्तव्यको रूपमा चर्चित हुनुका साथै ऐतिहासिक, धार्मिक, सांस्कृतिक एवं प्राकृतिक रूपले पनि फरक विशेषता बोक्न सफल मानिन्छ । गाउँपालिकाले कृषि विकासका लागि के–कसरी काम गर्दै आएको छ, रोजगारी सृजना गर्नमा गाउँपालिकाले कस्तो भूमिका खेल्दै आइरहेको छ भन्ने लगायतका विषयमा सो गाउँपालिकाका अध्यक्ष तेज बहादुर पोखरेलसँग विकासन्युजका लागि राजिब न्यौपानेले कुराकानी गरेका छन् ।

सर्वप्रथम कृषिबाटै सुरु गरौं, गाउँपालिकाले कृषि क्षेत्र तर्फ के–कस्ता काम गरिरहेको छ ?

हामीले कृषि विकासको लागि धेरै काम गर्दै आएका छौं । यहाँका धेरै नागरिकहरूले कृषि पेशा नै अँगालेका छन् । धेरै नागरिकहरू कृषि पेशामा आवद्ध भएकाले हामीले पनि पशु र कृषि क्षेत्रलाई नै प्राथमिकतामा राखेका छौं । पालिकामा कृषि समुहहरुको पनि गठन भएको छ । हाम्रो गाउँपालिका भित्र कृषिका विभिन्न कार्यक्रमहरु पनि सञ्चालन हुँदै आइरहेका छन् । कृषिलाई आधुनिकिकरण गर्नमा हामीले विशेष जोड दिइरहेका छौं । तरकारी खेती गर्ने कृषकहरूलाई प्लास्टिक टनेल अनुदान स्वरूप वितरण गर्दै आएका छौं । यो वर्ष पनि कृषकलाई प्लास्टिका टनेल वितरण गर्ने योजना बनाएका छौं । गत वर्ष हामीले ३० जना कृषकलाई प्लास्टिक टनेल वितरण गरेका थियौं । पालिकामा कृषि प्राविधिक जे.टि.ए पनि रहेको छ । जे.टि.ए. द्धारा अलैँची बारीको माटो परीक्षण गर्ने काम पनि भएको छ ।

पालिकाको भूगोल अनुसार कस्तो खालको बिउ कुन ठाउँमा उत्पादन हुन्छ भनेर हामीले माटो परीक्षण गरेका हौं । माटो परीक्षणले कृषिमा आएका समस्या र रोगको नियन्त्रण हुन्छ भन्ने हाम्रो आशा रहेको छ । जडिबुटी पनि हाम्रो गाउँपालिको मुख्य आयस्रोत हो । व्यावसायिक रूपमा पालिकामा अलैँची खेती धेरै हुने गरेको छ । अलैँची खेतीमा पछिल्लो समय विभिन्न रोगहरु देखा पर्न थालेको छ । कृषिलाई निर्वाहमुखी मात्र नभएर व्यावसायिक बनाउन पनि किसानहरूलाई आग्रह गरेका छौं । हामीले आधुनिक कृषि प्रणालीलाई पनि विशेष जोड दिएका छौं । पालिकामा अनुदानका विभिन्न कार्यक्रम पनि रहेको छ । डल्ले खुर्सानी खेती गर्ने कृषकलाई प्रोत्साहन गर्ने भनेर केही रकम पनि छुट्याएका छौं । पालिकाको भूगोल अनुसार पकेट क्षेत्र छुट्याएका छौं ।

गाउँपालिकाका कति नागरिकहरू कृषि पेशामा आवद्ध छन् होला ?

यहाँका धेरैजसो नागरिकहरू कृषि पेशामा नै आवद्ध छन् । प्रतिशतमै भन्नुपर्दा करिब ७० प्रतिशत मानिसहरू कृषि पेशामा आबद्ध छन् भन्न सकिन्छ । आय आर्जनको लागि तरकारी खेती गर्ने नागरिकलाई प्रेरित गर्ने कार्यक्रम पनि पालिकामा रहेको छ । हामीले राम्रो कृषि उत्पादन गर्ने कृषहरुलाई प्रोत्साहन स्वरूप पुरस्कृत गर्नुपर्छ भनेर यो वर्षबाट पुरस्कृत गर्ने योजना पनि तयार पारेका छौं ।

तपाईंहरुको पालिका पर्यटकीय स्थल भनेर चर्चित छ, आफ्नो गाउँपालिका भित्रका पर्यटकीय क्षेत्रको प्रचारप्रसार कसरी गरिरहनुभएको छ ?

हो हाम्रो पालिका पर्यटकीय स्थलको रूपमा चर्चित छ । हाम्रो गाउँपालिका प्राकृतिक रूपले निक्कै सुन्दर रहेको छ । विश्वको पाँचौं अग्लो मकालु हिमाल पनि हाम्रो पालिकाम पर्छ । मकालु हिमालको नामबाट नै हाम्रो पालिकाको नामकरण गरिएको छ । मकालु हिमालको आरोहण गर्नलागि धेरै ठाउँबाट मानिसहरु आउने गरेका छन् । पर्यटन आउँदा होटेलको राम्रो व्यवस्था मिलाउने काम पनि हामीले गरेका छौं । धेरै युवाहरूले पर्यटन क्षेत्रबाट रोजगारी मुलक पनि बनेका छन् । संखुवासभा जिल्लकौ पर्यटनकी क्षेत्रको लागि प्रचुर सम्भावना बोकेको ठाउँ हाम्रो हो । पर्यटन विकासको लागि पर्यटन पूर्वाधार तयार पारेका छौं । पर्यटन विकासको लागि हामीले विशेष जोड दिइरहेका छौं । धार्मिक र पर्यटकीय हिसाबले हाम्रो गाउँपालिका महत्वपूर्ण मानिन्छ ।

पालिकामा रहेको मठमन्दिरको संरक्षण गरी मन्दिरको निर्माण गरिरहेका छौं । हामीले पर्यटकीय स्थलहरूलाई सफा राख्न पनि विशेष ध्यान दिएका छौं । परम्परागत संस्कृतिको संरक्षण तर्फ पनि हाम्रो विशेष ध्यान रहेको छ । गाउँपालिकामा आन्तरिक तथा वाह्य पर्यटक ल्याउन हामीले जोड दिइरहेका छौं । देशका विभिन्न ठाउँबाट यहाँ मानिसहरू आउने गरेका छन् । कोरोनाको कारणले पालिकाको पर्यटन व्यवसायमा पनि ठुलो असर पुर्याएको छ ।

कोरोनाको संक्रमण पुनः बढ्न थालेको छ, कोरोना संक्रमण दरलाई न्यूनिकरण गर्नको लागि के–कस्तो भूमिका खेल्दै हुनुहुन्छ ?

गत साल कोरोना संक्रमण दरलाई न्युनिकरण गर्नको लागि हामीले ठुलो भूमिका खेलेका थियौं । पोहोर क्वारेन्टिनको पनि व्यवस्था मिलाएको थियौं । हाल हामीले पोहोरको जस्ता गरेका छैनौं तर पनि कोरोनाको संक्रमण बढेको देख्दा स्वास्थ्य सुरक्षाका मापदण्ड अपनाउनको लागि नागरिकहरूलाई अपिल गरेका छौं । कोरोना सम्बन्धी सूचना पनि प्रकाशन गरेका छौं । संक्रमण दर पोहोरको भन्दा हाल भयावह भइरहेको छ । पालिका बासिलाई कोरोनाको प्रभाव खासै छैन तर अरुण तेस्रो आयोजनमा काम गर्ने कामदारहरूलाई कोरोनाको उच्च जोखिम रहेको छ । अरुण तेस्रो आयोजनामा काम गर्ने मानिसहरु नै कोरोनाबाट प्रभावित भएको देखिन्छ ।

तपाईंको पालिकामा सडक सञ्जालको अवस्था कस्तो छ ?

पालिकामा केही ठाउँमा सडक पुगेका छन् भने केही ठाउँमा पुग्न बाँकी रहेको छ । ४ नं. वडाको सिमनासम्म मात्र सडक पुगेको छ । पलिकाको धेरै सडकहरू कच्ची रहेको छ । हामीले पालिकाका केही सडकको स्तरोन्ती पनि गरेका छौं । गाउँपालिकाको ठुलो योजना सडक सञ्जालमा नै रहेको छ । धेरै बजेट पनि सडक सञ्जालमा नै रहेको छ । पहाडि भूभाग भएको कारण सडक नै नागरिकको आवश्यकता र चाहना भएकाले ठुलो योजना सडक निर्माणमा भएकोे हो । केही खानेपानीको योजनाहरू पनि पालिकामा रहेको छ । पालिकामा अरुण तेस्रो आयोजनाको काम पनि निरन्तर भइरहेको छ ।

शैक्षिक क्षेत्रको विकासको लागि पालिकाले कसरी काम गर्दै आइरहेको छ ?

गाउँपालिकाको शैक्षिक विकासका लागि धेरै काम हुँदै आएको छ । विद्यालयको भवनहरू निर्माण भएका छन् । बेलाबेलामा शिक्षकहरुलाई तालिम दिइरहेका छौं । गुणस्तरीय शिक्षा सिकाई तर्फ पनि हामीले विशेष जोड दिएका छौं । विकासको मेरुदण्ड नै शिक्षा भन्ने हाम्रो ठहर छ । शिक्षाको विकास भएन भने मानिसको पनि विकास हुँदैन भनेर शैक्षिक क्षेत्रलाई हामीले विशेष प्राथमिकतामा राखेका छौं । पालिकामा ३ ओटा माध्यमिक विद्यायहरु रहेका छन् । कोरोनाको कारणले शैक्षिक क्षेत्रमा पनि विभिन्न समस्याहरू देखा परेका छन् ।

कर्मचारी र जनप्रतिनिधिहरू बिचको सम्बन्ध कस्तो छ नि ?

कर्मचारी र जनप्रतिनिधि बिचको सम्बन्ध सुमधुर रहेको छ । जनप्रतिनिधि र कर्मचारीको सामुहिक भावनाले मात्रै पलिकाको विकास निर्माणको काम देखि लिएर अन्य काम गर्न सकिन्छ । सम्बन्ध राम्रो भएको कारण विकास निर्माणको कामले पनि तिव्रता पाएको छ । हालसम्म कर्मचारी र जनप्रतिनिधिको मनमुटाब भएको छैन । जनताको सेवाको लागि तत्पर रहन सबै कर्मचारीहरूलाई आग्रह गरेको छु । कर्मचारीको सहयोगमा नै विकास निर्माणको काम अगाडि बढाउने हो । जनप्रतिनिधि र कर्मचारीको सम्बन्ध नङ र मासुको जस्तो हुन्छ । अहिलेसम्म सम्बन्ध राम्रो नै रहेको छ ।

तपाईंको काम गराईबाट नागरिकहरू कत्तिको सन्तुष्ट भएको पाउनु भएको छ ?

मैले गरेको कामबाट नागरिकहरू खुसी नै छन् जस्तो मलाई लाग्छ । नागरिकहरूको अपेक्षा तथा चाहना पुरा गर्नको लागि हामी लागि परिरहेका छौं । नागरिकको आवश्यकता र चाहना धेरै रहेको छ । नागरिकको गुनासोलाई संभोदन गर्दै अगाडि बढि रहेका छौं । गाउँपालिकामा अहिलेसम्म विकास निर्माणको कामहरू प्रभावकारी नै भएका छन् । हामीले आशा गरेअनुरूप विकास निर्माणको काम गर्नसकेका छौं । नागरिकहरू पनि हाम्रो काम देखेर खुसी नै छन् जस्तो लाग्छ ।

पालिकाले युवाहरुका लागि रोजगारीको सिर्जना कसरी गरिरहेको छ ?

रोजगारी सिर्जना गर्नका लागि हामीसँग कलकारखाना छैनन् । युवाहरूलाई सिप विकासको लागि विभिन्न तालिमहरू दिँदै आएका छौं । हामी युवाहरूलाई कृषि क्षेत्रमा जोडिनको लागि आग्रह गरेका छौं । केही युवालाई विकास निर्माणका काममा पनि लगाउँदै आएका छौं । युवाहरूले व्यावसायिक कृषि खेतीको पनि सुरुवात गरेका छन् । कृषिमा अलैँची खेती पालिकामा धेरै हुने गरेको छ । पालिका धेरै युवाहरू अलैँची खेतीमा लागेका छन् । अरुण तेस्रो आयोजनामा पनि पालिकाका धेरै युवाहरू लागि परेका छन् । युवा लक्षित गर्दै प्रधानमन्त्री रोजगार कार्यक्रम पनि लागु भएको छ ।

अब तपाईंको बाँकी रहेको कार्यकालमा गाउँपालिकालाई कस्तो बनाउने योजना छ ?

मेरो कार्यकालमा पालिकालाई समृद्ध बनाउने योजना बनाएको छु । हामीले पालिका स्तरको योजना तयार पारेका छौं । यो योजना पुरा गर्नमा हामीले विशेष जोड दिएका छौं । आर्थिक विकास, आदिका कुरालाई दिर्घकालिन योजना बनाएर अगाडि बढ्नुपर्छ भन्ने तथ्यमा जोड दिएका छौं । पालिकालाई सुखी र सवृद्ध बनाउने योजना बनाएको छु । पर्यटन क्षेत्रको प्रचुर सम्भावना भएको हाम्रो पालिकालाई पर्यटन विकास गर्नमा पनि जोड दिइरहेका छौं ।

शिक्षा, स्वास्थ्य तथा पूर्वाधार विकासको कुरामा पनि हामीले ध्यान दिइरहेका छौं । जनताको आर्थिक स्थिति सुधार गर्नको लागि कृषि र पशु क्षेत्रलाई विशेष जोड दिएका छौं । अलैँचीमा लागेको रोगलाई कसरी नियन्त्रण गर्न सकिन्छ भनेर पनि ध्यान दिइरहेका छौं । यहाँका जनताले भोलिका दिनमा पनि मैले गरेका कामहरूबाट लाभ लिइरहन सकुन् भन्ने चाहना छ । जनताको चाहना र आवश्यकता कम्मर कसेरै पूरा गर्ने लक्ष्य लिएको छु । जल स्रोतको धनी हाम्रो पालिका प्राकृतिक रूपमा पनि निकै सुन्दर रहेको छ ।

अन्त्यमा आफ्ना पालिकाका वासिन्दाहरुलाई के भन्न चाहनुहुन्छ ?

पालिकाका बासिको सुख दुखमा साथ दिनको लागि हामी सधै तयार छौं । नागरिकहरूबाट सकारात्मक सुझाव र सकारात्मक सेचको विकासमा लागि परौं भन्न पनि चाहन्छु । नागरिकको साथ भयो भने मात्र विकास निर्माणको काम गर्न सकिन्छ भन्न चाहन्छु । नागरिकको आवश्यकता पुरा गर्न मात्र नभई समग्र पालिकाकै विकास गर्नुपर्छ भन्ने ठानेर त्यसै अनुसार हामीले कम्मर कसेका छौं । हामीमा पाइएको कमिकमजोरीको बारेमा पनि सुझाव दिनुहोस् भन्न चाहन्छु । सबै जनाले हातेमालो गरेर पालिकाको आर्थिक तथा सामाजिक रूपान्तरण गर्नतर्फ लागौं पनि भन्न चाहन्छु । स्थानीय स्रोत तथा साधनको परिचालन गर्दै विकास निर्माणको कामलाई अगाडि बढाउनु पर्छ भन्न चाहन्छु ।

सम्बन्धित शिषर्कहरु

पूर्वमन्त्री जोशीविरुद्धको भ्रष्टाचार मुद्दाको फैसला साउन १३ मा सुनाइने

गृहमन्त्रीविरुद्धको मुद्दामा कास्की प्रहरीमा परेको जाहेरी झिकाउन सर्वोच्चको आदेश

ट्राफिक नियम उल्लंघन गर्नेलाई सडकमा खटाउने सरकारकाे आदेशलाई सर्वोच्चद्वारा रोक

स्थानीय तहका जनप्रतिनिधिले घेरे अर्थ मन्त्रालय, २५ प्रतिशत अनुदान कटौतीको विरोध

दोहोरो अकंले बढ्यो सेयर बजार, १० उपसूचकमा हरियाली

एशियन लाइफको सीईओ बने पुनर्बीमा कम्पनीको सञ्चालक