बुद्धशान्ति गाउँपालिका पूर्वी नेपालको मेची अञ्चल अन्र्तगत झापा जिल्लाको उत्तर पूर्वी भागमा अवस्थित प्राकृतिक रूपमा सुन्दर एवं रमणीय गाउँपालिका हो । पहाडको चिसो सँगसँगै मधेशको सुरुवाती तापको सम्मिश्रण रहेको यो गाउँपालिकामा अनुकूल वातावरण, प्राकृतिक सुन्दरता तथा धार्मिक सहिष्णुता भएकाले एक उपर्युक्त पर्यटकीय गन्तव्य स्थलको रूपमा पनि लिन सकिन्छ ।
७ ओटा वडा रहेको यस गाउँपालिकामा ४२ हजार ५ सय २५ जना मानिसको बसोबास रहेको पाइन्छ । यस गाउँपालिका क्षेत्रफल ७९ दशमलव ७८ वर्ग किलोमिटरसम्म रहेको छ । गाउँपालिकाको पूर्वतर्फ मेचीनगर नगरपालिका, पश्चिममा अर्जुनधारा नगरपालिका, उत्तरमा इलाम जिल्ला र त्यसैगरी दक्षिणमा मेचीनगर र अर्जुनधारा नगरपालिका रहेका छन् । गाउँपालिकाले कृषि विकासका लागि के–कसरी काम गर्दै आएको छ, रोजगारी सृजना गर्नमा गाउँपालिकाले कस्तो भूमिका खेल्दै आइरहेको छ भन्ने लगायतका विषयमा सो गाउँपालिकाका अध्यक्ष रमेश कुमार भुजेलसँग विकासन्युजका लागि राजिब न्यौपानेले कुराकानी गरेका छन् ।

तपाईंहरुको गाउँपालिका कृषि उत्पादनको लागि महत्वपूर्ण क्षेत्र हो, कृषि विकासका लागि के–कसरी काम गर्दै आउनु भएको छ ?

कृषि विकासको लागि हामीले गाउँपालिकामा धेरै काम गर्दै आएका छौं । हाम्रो पालिका विशेष गरी धान खेतिको लागि चिनिने गर्छ । हामी कृषकहरुलाई बिषादी मुक्त तरकारी उत्पादनको लागि आग्रह गरेका छौं । कृषकहरुले प्राङ्गारिक मल प्रयोग गरी अर्गानिक तरकारीको उत्पादन गरिरहेका छन् । गाउँपालिकामाकरिव ९५ प्रतिशत कृषकहरुले प्राङ्गारिक मल प्रयोग गर्ने गरेका छन् । हाम्रो पालिकामा बेमौसमी तरकारी खेति पनि हुने गरेको छ ।

हामीले कृषकहरूलाई प्लास्टिक टनेल, तरकारीका बिउ, आवश्यक प्राङ्गारिक बिषादी पनि वितरण गर्दै आएका छौं । गाउँपालिकाले खरिद गरेर ल्याएको बिउ प्रभावकारी हुन सकेन । त्यसैले किसानले नै बिउ खरिद गरी किसानलाई बिउको रकम पनि दिँदै आएका छौं । गाउँपालिकामा तरकारी खेति राम्रो हुने गरेको छ । कृषकको आवश्यक पर्ने सामानहरू उपलब्ध गराएका छौं । कृषि विकासको लागि हामीले गाउँपालिकामा ब्लक र पकेट क्षेत्रहरू पनि छुट्याएका छौं । पालिकामा कृषि समूहहरू पनि गठन भएका छन् । हामीले कृषिमा अनुदान दिने व्यवस्था पनि मिलाएका छौं । कृषकहरूले व्यवसायिक खेतिको पनि सुरुवात गरेका छन् ।

यहाँका धेरै नागरिकले कृषि पेशा नै अँगालेका छन् । गाउँपालिकामा पशुपालन गर्ने किसानहरू पनि धेरै रहेका छन् । हामी कृषकलाई कृषि औजार वितरण गर्दै आएका छौं । कृषकहरुलाई बेला बेलामा कृषि सम्बन्धी तालिम पनि दिँदै आएका छौं । कृषकहरूले यहाँ गाई, भौँसी, बङ्गुर तथा कुखुराफर्महरू पनि सञ्चालन गर्दै आएका छन् । कृषिका विभिन्न कार्यक्रमहरू पनि गाउँपालिकामा सञ्चालन हुँदै आएका छन् । सिँचाई सम्बन्धी काम पनि गाउँपालिकामा भइरहको छ । कृषिका योजनाहरू पनि हामीले तयार पारेका छौं ।

गाउँपालिकाका कति नागरिकहरू कृषि पेशामा आवद्ध छन् होला ?

यहाँका धेरैजसो नागरिकहरू कृषि पेशामा नै आवद्ध छन् । तर पनि पालिकामा रहेको बजारी भेगमा कृषिमा आवद्ध कमै मात्रमा छन् । कतिपय युवाहरू भने वैदेशिक रोजगारीमा गएका छन् । आधुनिक कृषि प्रणालीलाई विशेष जोड दिइरहेका छौं । प्रतिशतमै भन्नुपर्दा करिब ६० प्रतिशत मानिसहरू कृषि पेशामा आबद्ध छन् भन्न सकिन्छ । यो वर्षबाट राम्रो कृषि उत्पादन गर्ने किसानलाई पुरस्कार दिने व्यवस्था मिलाएका छौं । पहिला हामीले पुरस्कारको व्यवस्था मिलाउन सकेका थिएनौं ।

शैक्षिक विकासको लागि गाउँपालिकाले कसरी काम गर्दै आइरहेको छ ?

शैक्षिक क्षेत्रको विकासको लागि हामीले धेरै काम गर्दै आएका छौं । पहिला शैक्षिक सुधारको लागि गाउँपालिकामा हामीले धेरै काम गर्नुपर्ने भयो । पहिला विद्यालयका भवनहरु थिएनन् । पुराना भवन बाट पानी चुहिने अवस्था थियो । पहिला विद्यार्थीहरु भुइमा बस्नु पर्ने अवस्था थियो । हाल हामीले विद्यालय भवनहरू निर्माण गरी डेक्स, बेन्चको व्यवस्थापन गरेका छौं । गुणस्तरीय शिक्षामा हामी लागि परिरहेका छौं । विद्यालयको व्यवस्थापन भई गुणस्तरीय शिक्षा भएकाले निजि विद्यालयमा भन्दा सरकारी विद्यालयकामा विद्यार्थीहरु संख्या बढि मात्रमा हाल रहेको पाइन्छ । विद्यार्थीको संख्या बढि भएर विद्यालयमा कक्षा कोठा अभाव पनि भएको अवस्था छ । गाउँपालिकामा धेरै विद्यार्थीहरू निजी विद्यालयलाई छाडेर सरकारी विद्यालयमा आइरहेका छन् ।

हामीलाई यसको व्यवस्थापन गर्न समस्या भइरहेको छ । गाउँपालिकाको शैक्षिक गुणस्तरमा विशेष पहल गरिरहेका छौं । आधुनिक विद्यालयका भवनहरू पनि गाउँपालिकामा बनेका छन् । आधुनिक शिक्षा प्रणालीलाई पनि हामीले ध्यान दिइरहेका छौं । शिक्षा प्रणालीलाई व्यवस्थित गर्ने काम पनि भइरहेको छ । गुणस्तरीय शिक्षा विद्यार्थीलाई कसरी दिन सकिन्छ भन्ने विषयमा हामीले प्रधानाध्यापक र समितिसँग पनि छलफल गरिरहेका हुन्छौं । बेलाबेलामा विभिन्न क्षेत्रका विज्ञहरूबाट शिक्षकहरूलाई तालिम पनि दिँदै आएका छौं । शैक्षिक क्षेत्रको विकासका लागि हामीले केही बजेट पनि छुट्याउँदै आएका छौं ।

तपाईंको पालिकामा सडक सञ्जालको अवस्था कस्तो छ ?

पालिकामा प्रायः सबै सडकहरू ग्राबेल भएका छन् भने सडक सञ्जाल पनि सबै वडामा पुगेको छ । हाम्रो पालिकामा पूर्वदेखि पश्चिमसम्म खोलाहरू रहेका छन् । नजिकै खोला भएको कारण ग्राबेल गर्नमा खर्च कम हुँदो रहेछ । यस पटक सडक पिच गर्ने भनेर प्रत्येक वडाहरुमा ३० लाख रुपैयाँ बजेट दिएका थियौं । हाल पालिकाको कुनै ठाउँमा पिच भइसेको छ भने कुनै ठाउँमा पिच भइरहेको छ । लगभग गाउँपालिका भित्रका जम्मा ८ किलोमिटर सडक पिच भइसकेको छ । गाउँपालिकाको सडकहरू बाह्रै महिना सञ्चालन हुने अवस्था छ । हामीले गाउँपालिकाको सबै वडमा बिजुली पुर्याउन पनि सफल भएका छौं ।

कोरोनाको संक्रमण पुनः बढ्न थालेको छ, कोरोना संक्रमण दरलाई न्यूनिकरण गर्नको लागि के–कस्तो भूमिका खेल्दै हुनुहुन्छ ?

हालै हाम्रो पालिकाका नागरिक कोरोनाका कारण त्रसित हुनु पर्ने अवस्था छैन । बाहिरी ठाउँबाट मानिहरु पालिका भित्र कमै मात्रका आउने गर्छन् । तर पनि कोरोना संक्रमणबाट बच्न सुरक्षित मापदण्ड अपनाएकै छौं । कोरोना सम्बन्धी सूचनापनि प्रकाशन गरेका छौं । कोरोनाको मापदण्ड अपनाएर नै विकास निर्माणको कामहरू अगाडि बढाएका छौं ।स्वास्थ्य मापदण्डहरु अपनाउन लागि हामीले नागरिकहरुलाई आग्रह गरिरहेका छौं । पोहोर गाउँपालिकामा कोरोनाको कारण धेरै नागरिकहरू त्रसित भएका थिए । हामीले पनि कोरोना नियन्त्रणको लागि विभिन्न सुरक्षाका मापदण्ड अपनाएको थियौं । हामीले क्वारेन्टिनमा र आइसोलेसन कक्षको पनि स्थापना गरेका थियौं । तर आजका दिनको कुरा गर्नुपर्दा भने यता कोरोनाको प्रभाव खासै रहेको छैन । नागरिकहरू पनि सामान्य रूपमा जीवन यापन गरिरहेका छन् ।

अहिलेसम्म तपाइँले गाउँपालिकामा गरेको सबैभन्दा ठूलो उपलब्धि केलाई ठान्नु भएको छ ?

पालिकाको सबै भन्दा ठुलो उपलब्धि कृषि विकासमा नै भएको छ । यहाँका धेरै नागरिकले कृषि पेशा नै अपनाएका छन् । बाख्रापालनमा हाम्रो पालिका धेरै अगाडि रहेको छ । एउटै कृषकले ५ सयसम्म बाख्रापालनगरेका छन् । यहाँका कृषकहरू सुपारी, नरिवल, चिया,मकै लगायत अन्य खेतिमा पनि संलग्न भएको पाइन्छ । हाल धेरै संख्यामा यहाँका कृषकहरू गाई, कुखुरा, सुँगुर आदि जस्ता पशुपालनमा पनि आकर्षित रहेको र उल्लेखनिया मुनाफा आर्जन गरेको पनि पाइन्छ ।

तपाईहरुको पालिका पर्यटकीय स्थल भनेर चर्चित छ, आफ्नो गाउँपालिका भित्रका पर्यटकीय क्षेत्रको प्रचारप्रसार कसरी गरिरहनुभएको छ ?

हाम्रो गाउँपालिका पर्यटन क्षेत्रको लागि प्रचुर सम्भावना बोकेको ठाउँ हो । पर्यटन विकासको लागि पनि हामीले विशेष जोड दिइरहेका छौं । धार्मिक र पर्यटकीय हिसाबले हाम्रो गाउँपालिका महत्वपुर्ण मानिन्छ । गाउँपालिकामा आन्तरिक तथा वाह्य पर्यटक ल्याउन हामीले जोड दिइरहेका छौं । प्राकृतिक रूपले हाम्रो गाउँपालिका निक्कै सुन्दर रहेको छ । हाम्रो पालिकाको वडा नं. ७ मा निर्माण भएको भ्युटावर पनि सञ्चालनमा आएको छ । यस भ्युटावरबाट झापा, मोरङ, सुनसरी तथा भारतको विभिन्न भूभागको मनोहर दृष्यावलोकन गर्न पनि सकिन्छ । गाउँपालिकामा फनपार्कको पनि निर्माण भइरहेको छ । देशका विभिन्न ठाउँबाट यहाँ मानिसहरू आउने गरेका छन् भने विदेशी नगरिकहरुको पनि उपस्थिति रहेको पाइन्छ ।

गाउँपालिकालाई समृद्ध बनाउनको लागि के–कस्ता योजनाहरू अगाडि बढाउनु भएको छ ?

गाउँपालिकालाई समृद्ध बनाउनको लागि केही योजनाहरू अगाडि सारेका छौं । कृषि, पर्यटन, शिक्षा, स्वास्थ्य आदिको विकासको लागि केही कार्यक्रम बनाएका छौं । गाउँपालिकामा पुल निर्माणको काम पनि भइरहेको छ । तराई र पहाडी भूभागसँग जोडिएको कारण खहरे खोला आउने गरेको छ । साना बजेट पुल निर्माण हुँदैन । पुल निर्माण्को लागि धेरै खर्च हुने गरेको छ । गाउँपालिकामा धेरै ठुलो उद्योग पनि सञ्चालनमाछौन ।

गाउँपालिकाले युवाहरूलाई रोजगारीको सिर्जना कसरी गरिरहेको छ ?

विदेशबाट फर्केका युवाहरूलाई सिप विकासको विभिन्न तालिमहरु पनि दिँदै आएका छौं । युवाहरूले गाडी पनि चलाउँदै आएका छन् । हामी युवाहरूलाई कृषि क्षेत्रमा जोडिनको लागि आग्रह गरेका छौं । केही युवाहरू गाईपालन, बाख्रापालन, कुखुरापालन लगायत गर्दै आएका छन् । महिलाहरूलाई कपडा बुनाई, ब्यूटी पार्लर,सिलाईकटाई आदिको पनि तालिम दिँदै आएका छौं । विदेशबाट फर्केका ३ सय जना युवाहरू रोजगारी मुलक बनेका छन् । सीप सिकेर ३ सय जना युवाहरुलाई रोजगारी मिलेको छ ।

अब तपाईंको बाँकी रहेको कार्यकालमा गाउँपालिकालाई कस्तो बनाउने योजना छ ?

अब हाम्रो कार्यकाल धेरै बाँकी छैन । पर्यटन विकासमा लागि जोड दिएका छौं । मुख्य योजना भनेकै जनताको आधारभूत आवश्यकतालाई पुरा गर्ने पनि हो । खानेपानीको उचित व्यवस्था गर्ने, सबै वडामा स्वास्थ्य भवनको निर्माण गर्ने, आधारभूत अस्पतालको निर्माण गर्ने, गुणस्तरीय शिक्षामा जोड दिने, पूर्वाधारको विकासतर्फ कम्मर कसेर अघि बढ्ने मैले योजना बनाएको छु । हामीले केही पालिकास्तरको योजना तयार पारेका छौं । यो योजना पुरा गर्नमा हामीले विशेष जोड दिएका छौं । आर्थिक विकास, पर्यटन विकास आदिका कुरालाई दिर्घकालिन योजना बनाएर अगाडि बढ्नुपर्छ भन्ने तथ्यमा जोड दिएका छौं । शिक्षा, स्वास्थ्य तथा पूर्वाधार विकासको कुरामा पनि हामीले ध्यान दिइरहेका छौं ।

सम्बन्धित शिषर्कहरु

नेशनल लघुवित्तका अध्यक्ष आचार्यले लिए सपथ

जगदुल्लाको ऋण सम्झौता भयो, तर पुल बनेन

बहुप्रकोपीय जोखिमबारे पूर्वसूचना प्रणाली कार्यान्वयन गर्न ८१ अर्ब लाग्ने

महिला उद्योगी व्यवसायी बढ्दै, साढे दुई करोड राजस्व सकंलन

नेप्सेमा हरियाली, बैंकिङ समूह ४ प्रतिशतले बढ्यो

विपक्षीको नाराबाजीबीच प्रधानमन्त्रीले पाए विश्वासको मत