काठमाडौं । विदेशमा काम गरिरहेका ४० लाख भन्दा बढी नेपालीले पक्कै पनि अर्थमन्त्री युवराज खतिवडाको बजेट भाषण सुनेका छन्, पढेका छन् । मन्त्री खतिवडाले बजेट मन्तव्यमा भनेका छन्–‘विदेशबाट फर्किएका नेपाली यात्रुले आफ्नो साथमा ल्याएको एक सय ग्रामसम्म काँचो सुन महसुल तिरी पैठारी गर्न सक्ने व्यवस्था मिलाएको छु ।’

विदेशमा रहेका नेपालीहरुलाई लाग्न सक्छ–‘सरकारले हामीलाई राहत दियो ।’ तर ख्याल गर्नुहोस् । अर्थमन्त्रीलाई विश्वास गर्नुभयो भने तपाई राजश्व करको फन्दामा पर्नुहुनेछ । र, १०० ग्राम सुन ल्याउदा १५ हजार रुपैयाँ बढी कर तिर्नुपर्छ ।

त्यतिमात्र होइन, १०० ग्रामभन्दा बढी सुन ल्याउनु भयो भने सरकारले सबै जफत गर्नेछ ।

बजेटमा मिठा कुरा गरेको भए पनि आर्थिक ऐन २०७५ मा विदेशबाट सुन ल्याउनेको लागि पासो थापिएको छ । पहिलो ५० ग्रामसम्म सुन ल्याउदा प्रति दश ग्राम ५ हजार २ सय लाग्छ । ५० ग्रामभन्दा बढी थप ५० ग्रामसम्म प्रति दश ग्राम ६ हजार २ सय रुपैयाँ लाग्छ ।

सरकारले भनेअनुसार १०० ग्राम सुन ल्याउँदा ५७ हजार रुपैयाँ भन्सार महसुश लाग्छ । सय ग्रामभन्दा बढी परिमाणमा सुन पैठारी गरेमा बढी भएको परिमाण जति जफत गरिने व्यवस्था आर्थिक ऐनमा गरिएको छ ।

सुन व्यवसायी तेजरत्न शाक्यको अनुसार बैंकमार्फत सुन आयात गर्दा १० ग्रामको ४ हजार २ सय रुपैयाँ भन्सार महसुल लाग्छ । सय ग्रामको ४२ हजार रुपैयाँ लाग्छ । एक किलोमा ४ लाख २० हजार रुपैयाँ लाग्छ ।

‘१०० ग्राम सुन बैंकबाट आयात गर्यो भने ४२ हजार रुपैयाँ भन्सार लाग्छ तर व्यक्तिले विदेशबाट १०० ग्राम सुन ल्याउँदा ५७ हजार भन्सार लाग्ने भयो’ शाक्यले भने–‘१५ हजार रुपैयाँ बढी कर लाग्ने भएपछि कसैले पनि सुन लाउँदैन । सरकारले अबैज्ञानिक कर नीति लागू गर्यो ।’

‘अर्थमन्त्रीको भाषण सुुन्दा फुरुङ भएका थिएँ । बुझ्दै जाँदा बेकारको कुरा रहेछ’ शाक्यले अनुभव सुनाए ।

वर्तमान अर्थमन्त्री युवराज खतिवडा गभर्नर हँुदा पनि सुन आयातमा कडाई गरेका थिए । नेपाल राष्ट्र बैंकसँग संचित विदेशी मुद्रा घटेर मात्र ६ महिना विदेशी बस्तु तथा सेवा आयात धान्ने अवस्था आएपछि खतिवडाले झिटिगुण्टा व्यवस्था अन्तरगत सुन आयात गर्न पाउने व्यवस्था खारेज गरेका थिए ।

२०७३ साल भदौ १ गतेदेखि काँचो सुनको सट्टा ५० ग्रामसम्म सुनका गहना ल्यान पाउने व्यवस्था थियो । अहिले राष्ट्र बैंकसँग विदेशी मुद्रा संचित करिव १२ महिना बस्तु तथा सेवा आयात धान्न सक्ने भएपछि विदेशबाट फर्केका नेपालीले सुन ल्याउन पाउने नीति लिएको हो । तर नयाँ नीति अनुसार सुन ल्याउनेले बढी भन्सार तिर्नु पर्ने भएको छ ।

सम्बन्धित शिषर्कहरु

लगानी सहजीकरणसम्बन्धी अध्यादेश जारी, के-के छन् सुविधा ?

ग्लोबल आइएमई बैंक ‘उत्कृष्ट बैंक’

व्यवसायी ज्योती र मल्होत्राले पनि विदेशी साझेदार खोज्दै, लगानी सम्मेलनमा यी १९ जलविद्युत आयोजना सोकेस

लगानीका लागि यी २० परियोजनामा आशयपत्र आह्वान गरिँदै

तेस्रो लगानी सम्मेलन आजदेखि, ९ खर्बका परियोजना प्रस्तुत गरिँदै

सुनकोसी मरिण डाइभर्सन : सुरुङ निर्माण सम्पन्न, बैशाख अन्तिम साता ‘ब्रेक थ्रू’