स्क्रीनमा पढ्दा हाम्रो दिमाखमा कस्तो असर पर्छ ?

  २०८० कार्तिक ३ गते १३:३५     विकासन्युज

काठमाडौं । पढ्ने बानीले मानिसलाई कम तनावमा रहन सहयोग पुर्याउनुका साथै मस्तिस्कलाई सक्रिय राख्ने काम गर्छ । साथै पढ्ने बानीले मानिसको संवेदनामा सुधार गर्ने र धेरै विषयहरुको जानकारी वा ज्ञान पनि प्राप्त गर्न सहयोग पुर्याउँछ ।

न्यूयोर्कको द न्यू स्कूल फर सोसल रिसर्चका अनुसार किताब पढ्नाले मानिसको सिद्धान्तमा समेत परिवर्तन हुन सक्छ । पछिल्लो समयमा कागजबाट बनेका किताबको सट्टा मानिसहरु विस्तारै कम्प्युटर, ट्याबलेट, मोबाइल जस्ता डिजिटल उपकरणहरुमा पढ्ने बानी पर्न थालेका छन् । खासगरी कोभिड महामारी पछिको समयमा धेरै ठूलो संख्याका मानिसहरुमा यस्तो बानीको विकास भएको अनुमान गरिएको छ ।

डिजिटल माध्यमबाट पढ्ने बानीका पनि केही फाइदा छन् । कागजबाट बनेका पुस्तकहरुको तुलनामा डिजिटल पुस्तकहरु सस्तोमा पाउन सकिन्छ । साथै यस्ता पुस्तकहरु पुराना वा बिग्रिने डर पनि हुँदैन ।

बिबिसी रिलमा प्रकाशित कथा अनुसार स्क्रीनमा पढ्दा हाम्रो दिमाखलाई के असर गर्छ भन्ने विषयमा ३० भन्दा बढी देशका विद्वान र वैज्ञानिकलाई ल्याइएको थियो । सो अनुसन्धानको विषयमा नर्वेको स्टाभान्जर युनिभर्सिटीकी प्रोफेसर तथा लेखिका एनी मंगेनले स्क्रीनमा पढ्ने सामग्रीमा कागजको तुलनामा कम बुझ्न सकिने बताएकी थिइन् ।

अमेरिकी गैरसरकारी संस्था ‘सेपियन ल्याब्स’को हालैको रिपोर्टले बच्चालाई कम उमेरमा स्मार्टफोन दिँदाको नकारात्मक असर युवाअवस्थामा देखिने बताएको छ । साइन्टिफिक अमेरिकानाका अनुसार स्क्रीनमा पढ्दा कागजको तुलनामा मस्तिस्कले धेरै स्रोतहरुको प्रयोग गर्छ र पछिसम्म सम्झन पनि गाह्रो हुन्छ ।

हामीले कति पढ्छौं भन्ने विषय भन्दापनि कुन माध्यमबाट पढ्छौं भन्ने विषय महत्वपूर्ण हुन्छ । किनभने मानिसको मस्तिस्कमा पढाईले प्रभाव पार्छ । दृष्य, भाषा, विचार तथा भावनालाई पढाइले एकसाथ जोड्ने काम गर्छ ।

किताब किन पढ्न पर्छ ?

ब्ल्याक गल्र्स बुककी संस्थापक नेटली कार्टरले हरेक मानिसले किताब पढ्नुपर्ने बताउँछिन् । किताबले हाम्रो जीवनको अनुभव दिनुका साथै हाम्रो समाजको बारेमा बताउने उनको भनाइ छ ।

त्यस्तै, बिब्लियोथेरापिस्ट इला बार्थोडले पुस्तक नभएको हामी आजको जस्तो मानिस नहुने तर्क गर्दै मानव जीवनमा सबैभन्दा ठूलो परिवर्तन आगोको शक्ति र पढ्ने सीपको आगमन भएको बताएकी छन् ।

बिबिसीबाट ।

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.