सधैं पपुलर अनुहारले प्रमुख जिम्मेवारी पाउँछ भन्ने हुन्न । दृष्यमा नदेखिएका व्यक्ति महत्वपूर्ण जिम्मेवारीमा आइरहेका हुन्छन् । यस्तै भयो गुराँस लाइफ इन्स्योरेन्सको प्रमुख कार्यकारी अधिकृतमा विपिन कुमार लालको नियुक्ती ।

महोत्तरीको मदरासीसभा वडा नं ९ मा जन्मिएका लालले सर्लाहीबाट आफ्नो  स्कूलिङ सकेका हुन् । बीमा समितिले ‘सीईओ बन्नको लागि मास्टर डिग्री नै चाहिन्छ’ भन्ने मापदण्ड बनाएपछि लालले एस इन्स्टिस्यिूट अफ म्यानेजमेन्टबाट एमबीए गरे । उनले जे चाहेर स्नातकोत्तर गरेको थिए त्यहि प्राप्ति गरेका छन्, यहि कात्तिक ३ गतेदेखि ।

लालले नेपाल ब्याट्रीबाट आफ्नो जागिर शुरु गरेका हुन् । पछि उनी छोटो समय चार्टर्ड एकाउन्ट फर्ममा आवद्ध भई अडिटको काम गरे । १८ वर्षअघि उनले लाइफ इन्स्योरेन्स कर्पोरेशन (एलआईसी)मा जुनियर अफिसरबाट बीमा करियर शुरु गरेका थिए । सोही कम्पनीका उनी प्रदेश प्रमुख (प्रदेश १ र प्रदेश २) को जिम्मेवारीमा थिए । त्यहाँबाट उनले गुराँस लाईफ इन्स्योरेन्सको प्रमुख कार्यकारी अधिकृतमा फड्को मारे ।

कम्पनीले कात्तिक एक गतेदेखि लागू हुने गरी सीईओको जिम्मेवारी दिएको थियो । तर उनले ३ गते पदभार समाले । ‘३ गते पूर्णिमाको दिन थियो । आमाले पटक पटक पूर्णिमाको दिनबाट नयाँ अफिसमा नयाँ जिम्मेवारी थाल्न सुझाव दिनुभयो । आमाको आर्शिवाद मानेर ३ गतेदेखि जिम्मेवारी समालेको छु’ उनले विकासन्युजसँगको विकास वहसमा भने । प्रस्तुत छ उनीसँगकाे विकास वहस ।

एलआईसीबाट गुराँस लाईफको प्रमुख कार्यकारी अधिकृतमा फड्को मार्ने अवसर कसरी जुट्यो ?

एलआईसीमा १८ वर्ष काम गरेर भखर्रै प्रदेश १ र प्रदेश २ को प्रदेश प्रमुखको जिम्मा पाएको थिएँ । त्यहाँ आफ्नो जिम्मेवारी सम्हाल्दै थिएँ, सोही गुराँस लाइफको सीईओ पद खाली भयो । कुरा चल्यो । सहमति भयो । मैले यसलाई नियमित प्रक्रियाको रुपमा लिएको छु ।

गुराँस लाइफमा आउनुपूर्व सोसल साइटमा तपाई एलआईसीको असिस्टेन्ट म्यानेजर भनेर हामीले देख्यौ । असिस्टेन्ट म्यानेजरबाट एकै पटक सीईओ बन्नु भएको हो ?

पछिल्लाे समय म एलआईसीमा म प्रोभिन्स चिफ थिए । प्रदेश नम्बर १ र २ को प्रमुखको हैसियतमा म काम गर्दै थिए । एलआईसीमा प्रदेश प्रमुख भएको व्यक्ति डीसीओ वा सीईओ बन्नु स्वाभाविक हो ।

पछिल्लो समय इन्स्योरेन्समा काम गर्नु निकै चुनौतिपूर्ण छ । उच्च व्यवस्थापनमा रहेर काम गर्दा धेरै दवावको सामना गर्नुपर्छ भनिन्छ । तपाईले कस्तो अनुभव गरिरहनु भएको छ ?

इन्स्योरेन्स प्रोफेसन राम्रो प्रोफेसन हो । म यसमा इन्जोइ गरिरहेको छु । त्यसैले त मैले यस क्षेत्रमा १८ वर्षको लामो समय बिताइसकेको छु । तर पछिल्लो समय विस्तारै विकृतिहरु बढिरहेका छन् । नियामकले पनि यसलाई समय समयमा चेक एण्ड ब्यालेन्स गरिरहनु भएको छ ।

प्रोफेसनको हिसाबले त यो धेरै राम्रो प्रोफेसन हो । बीमा क्षेत्र भनेको आफैमा समाज सेवा गर्ने क्षेत्र हो । यो क्षेत्रभित्र पनि विभिन्न पदमा इन्जोइ गरिन्छ । व्यक्तिगत रुपमा मैले मार्केटिङ्गमा सबैभन्दा बढी इन्जोइ गरे । जहाँ विभिन्न खालका व्यक्तिसँग भेटघाट सँगसँगै अन्तरक्रिया हुन्छ र विभिन्न खालका विचारहरु सेयर हुने गर्छ ।

कुन बिन्दुमा आउँदा कम्पनीको सीईओ बन्छु भन्ने लागेको थियो ?

मलाई मात्रै होइन कर्मचारी सबैलाई कम्पनीको टप लेभलमा पुगौं भन्ने रहर हुन्छ । जब जो कोहीले कहीँ अवसर पाउँछ, तब उसले त्यसको लागि आफू सक्षम छु की छैन भन्ने बारेमा निर्णय गर्नुपर्ने हुन्छ । त्यसैले, मैले यो अफर पाइसकेपछि मलाई लाग्यो, म यसको लागि सक्षम छु । मैले यो गर्न सक्छु भन्ने लाग्यो । र, यो अवसर र चुनौति दुबैलाई स्वीकारेँ ।

कस्तो अनुभूति भइरहेको छ ?

खासै फरक छैन । जस्तो म पहिला फिल गर्थें, त्यस्तै फिल गरिरहेको छु । यस कम्पनीमा भखर्रै आएको छु, फ्रेस छु । अहिले त म कम्पनीलाई अध्ययन गर्दै छु । कम्पनीमा आएर जब मैले कुनै उपलब्धि हासिल गर्छु, तब मात्र मलाई अर्कै फिल होला ।

सीईओको जिम्मेवारी पाउँदैमा एक्साइटमेन्ट भइँदैन । पहिला काम गर्नुपर्यो । जब मैले काम गरेर कम्पनीमा सक्सेस हुन्छु, तब मलाई फिल हुन्छ मैले यो गरेँ भन्ने । केही नै नगरी सीईओ पोष्ट आउँदैमा एक्साइटमेन्ट भैहाल्ने होइन । यो मेरो एउटा जब नै हो । त्यसैले पहिला जब गर्दा जस्तो फिल गर्थे अहिले पनि त्यस्तै भइरहेको छ ।

नयाँ कम्पनीमा नयाँ योजना के छ ?

अहिले कम्पनी अध्ययनको क्रममै भएकोले प्लानिङ् गरिसकेको छैन । पहिला कम्पनीको बारेमा अध्ययन गरौं, व्यापार व्यवसाय के कस्तो छ, सबै बुझौं । त्यसपछि मात्रै के गर्ने, कसो गर्ने भन्ने प्लान गर्नुपर्छ ।

सीईओ भएपछि कम्पनीलाई राम्रो सँगसँगै बलियो बनाउने चाहना हुन्छ । स्थापना भएको १३/१४ वर्षको भईसकेको कम्पनी किन माथि आउन सकेन । यसको बारेमा बुझ्न पर्यो । कम्पनीको प्रडक्टहरुको बारेमा पनि थाहाँ हुन पर्यो । किन माथि उठ्न सकेन त ? प्रडक्टमा केही कमी भयो या प्लानिङ्गमै केही कमी भयो ।

तपाईंको व्यवसायिक योजनामा के के गर्ने प्रतिवद्धता गर्नु भएको छ ?

म आएपछि बोर्डसँग छलफल भएको छ । बिजनेस प्लान बनेको छ तर म अहिले यसलाई डिस्कोल्ज गर्ने अवस्थामा छैन । मलाई मात्रै होइन कुनै पनि कम्पनीको सीईओ नियुक्ती हुँदा बोर्डसँग बिजनेस प्लानको बारेमा छलफल हुन्छ । डकुमेन्ट पनि बन्छ । तर त्यो नियुक्ति भएको ४/५ दिनमै बाहिर ल्याउन मिल्दैन ।

तपाईले भन्नु भयो कि विगत १३ वर्षको दौरानमा यो कम्पनी जुन पोजिसनमा पुग्नु पर्ने थियो, त्यो पोजिसनमा कम्पनी रहेन, पुगेन । यसको अर्थ अरु कम्पनी जुन स्पीडमा दौडिरहेका छन्, त्योभन्दा बढी स्पीडमा हामी दौडिनु पर्छ भन्ने यहाँको आसय हो ?

होइन । मैले त्यो भन्न खोजेको होइन । हामी कहाँ पछाडि छौं भन्ने विषयमा अध्ययन गरेर त्यसलाई सुधार्दै लानुपर्छ भन्ने मेरो भनाई हो ।

कम्पनीको एउटा गोल त हुन्छ । अबको चार वर्षको दौरानमा यो बिन्दुमा पुग्छौं भनेर भन्न त सकिन्छ नि ?

सकिन्छ । मैले अघि नै भने हरेक कर्मचारीको चाहना हुन्छ कि म टप लेभलमा पुगौं । कम्पनीलाई लिड गरौं । सीईओ भएपछि पनि कम्पनीलाई अगाडि बढाऔं, माथि लैजाऔं भन्ने नै हो । अब ४ वर्षको दौरानमा धेरै परिवर्तन ल्याउनु पर्छ भन्ने चाहन्छौं । चाहे त्यो सीईओबाट होस्, सञ्चालक समितिबाट होस् । रेगुलेशनबाट पनि धेरै चेञ्जेजहरु आउन सक्छन् । वास्तवमै हामी के चाहन्छौं भने हामी एउटा लेभलमा पुगौं । जति पुराना कम्पनीहरु छन्, ती कम्पनीमध्ये शीर्ष ५औं स्थानमा जाऔं भन्ने चाहना सबैको छ । हाम्रो मात्रै होइन अन्य कम्पनीहरुको चाहना पनि यही नै हो । त्यसैले हाम्रो गोल भनेकै राम्रो व्यवस्थापन गरेर बीमा क्षेत्रमै लिड गर्न सकौं भन्ने हो ।

यसमा केही इन्डिकेटरहरु सेयर गर्न मिल्छ ?

अहिले त मिल्दैन । किनभने मसँग अहिले पर्याप्त डाटाहरु छैन । विभिन्न डिपार्टमेन्टसँग डाटाहरु लिएर स्टडी गर्दै छु ।

यहाँले कम्पनीमा नियुक्ति लिनुभन्दा पहिलै कम्पनीको बारेमा बुझ्नु भएको छ । तपाईंको नोटिसमा आजसम्ममा यो कम्पनीको सबल पक्षहरु के के हुन् ?

सबल पक्षको कुरा गर्नु पर्दा यो कम्पनीको संस्थापकहरु सबै बजारमा चिरपरिचित हुनुहुन्छ । यहाँको प्रडक्टहरु पनि बजारमा प्रतिस्पर्धी नै छन् । मलाई लाग्छ कम्पनी जति व्यवस्थित हुनुपर्थ्यो, त्यो नभएको हो की । सञ्चालक समिति पनि सर्पोटिभ नै छ । अध्यक्ष पनि एकदम सर्पोटिभ हुनुहुन्छ । कुनै विषयमा छलफल गर्नु पर्यो भने उहाँहरु जुनसुकै समयमा तयार हुनुहुन्छ । यही नै हो कम्पनीको सबल पक्ष ।

कम्पनीलाई ड्राइभ गर्न अथवा सर्वसाधारणलाई इन्स्योर्ड गराउनको लागि बाहिरी परिवेश तथा वातावरण कस्तो छ ?

भित्री वातावरण जस्तै बाहिरी वातावरण पनि इन्स्योरेन्स कम्पनी आफैले बनाउने हो । नियामकको सहयोगमा सबै इन्स्योरेन्सको प्रयास हुन्छ बाहिरी वातावरण बनाउन । नियामकले पनि इन्स्योरेन्सको महत्व बुझाउन गाउँपालिका तथा नगरपालिकाहरुमा विभिन्न कार्यक्रमहरु गरिरहनु भएको छ । त्यस्तै, बजारमा जनचेतना कार्यक्रम फैलाउन इन्स्योरेन्स कम्पनीका एजेन्ट, मार्केटिङका कर्मचारीका दायित्व हुन्छ ।

अर्को, वातावरण बनाउने दौरानमा केही न केही विकृतिहरु आइसकेका छन् । कस्तो विकृति आयो भने ठूलो पोलिसी जारी गर्ने र सरेन्डर गराउने । बीमा समितिले सरेन्डरको लागि नयाँ सर्कुलर जारी गरी कम्तिमा ३ वर्षसम्म राख्नुपर्छ भन्ने निर्देशन दिनुभएको छ । यसले विकृतिलाई हटाउने कोशिस गर्छ ।

अहिले मार्केट पुराका पुरा विकास भइसकेको छैन । सर्वसाधारणमा पनि जनचेतना फैलिसकेको छैन । तर, रेगुलेटरको पार्टबाट एकदम तीव्र गतिमा काम भइरहेको छ । र, कम्पनीहरुले पनि आफ्नो तर्फबाट जतिसक्दो प्रयास गरिरहेका छन् जस्तो लाग्छ ।

बजारलाई सव्य र भव्य बनाउन सामूहिक रुपमा कुनै कार्यक्रम अघि बढाउन पाए हुन्थ्यो भन्ने छ ?

यसमा मेरो व्यक्तिगत बुझाई छ । सबैभन्दा पहिला एउटा एजेन्टले एउटै कम्पनी समाउनु पर्छ जस्तो लाग्छ । त्यहाँबाट धेरै समस्याहरु समाधान हुँदै जान्छन् । किनकी एजेन्टलाई नै यताबाट उता तान्ने, अर्काको एजेन्टलाई ल्याउने जस्ता कृयाकलापले ठूलो विकृति ल्याइरहेको छ । एजेन्टहरुलाई हामीले यसरी खुला छोडेका छौं, की उनीहरु जुनसुकै बेला जता पनि जान सक्छन् । यसलाई रोक्नु पर्छ ।

हुन त यो कम्पनीले गर्न सक्दैन । बीमा समितिले पनि डाइरेक्ट रेगुलेट गरेर गर्न सक्ने अवस्था सायदै कम छ । यो ऐनमा भएको व्यवस्था हो, त्यसैले ऐनलाई नै संशोधन गर्नुपर्ने हुन्छ ।

यसको अर्को साइड के भयो भने बिजेनसको खोसाखोस तानातान यति हदसम्म गयो, जसले पोलिसी गरेर सरेन्डर गराउने बाध्य बनायो । यो सब बीमा क्षेत्रका गलत गतिविधिमध्ये केही हुन् । यो क्षेत्रमा जति पनि फोहोर फैलिएको छ, सबै यी दुई कारणले नै हो । यदि यो दुई विषयमा कडाई गरियो भने बीमा क्षेत्रका ९० प्रतिशत समस्या त्यत्तिकै समाधान हुन्छ । यहाँ कम्पनी बलियो हुनुभन्दा अभिकर्ताहरु बलियो भइसकेका छन् ।

अभिकर्ताको भूमिका कम गराउन अनलाइनबाटै इन्स्योरेन्स पोलिसी बिक्री गर्दा हुन्न ?

टर्म इन्स्योरेन्सहरु हुन्छ । त्यसमा रिक्स कभरेज मात्रै हुन्छ । जस्तो भारतमा टर्म इन्स्योरेन्सहरु अनलाइनबाट लिन सकिन्छ । जहाँ फिजिकल रिक्वायरमेन्टहरु हुँदैन ।

तर, इन्स्योरेन्समा हुने मेडिकलका कुराहरु लगायतका बाँकी कामहरु हुन्छन् । जुन अनलाइनबाटै भेरिफाई गर्ने व्यवस्था नहुन सक्छ । टर्म इन्स्योरेन्सको लागि भने सोच्न सकिन्छ ।

व्यक्तिगत अभिकर्ताको विकल्प खोज्ने बेला भयो कि भएन ?

खोज्न त खोजी सकेका छौं । संस्थागत अभिकर्ता अहिले पनि छन् । बैंकास्योरेन्स पनि भएकै थियो । त्यसमा केही कमजोरी भएका कारणले त्यो बन्द भए । तर अभिकर्ताको अल्टरनेटमा बैंकास्योरेन्स नभएपछि संस्थापक अभिकर्ता अहिले पनि छन् । जुन कम्पनीमा संस्थापक अभिकर्ता छन्, त्यो कम्पनीको बिजनेस अर्कै हुन्छ । साइडमा एडिस्नल रेभिन्यू जेनरेट गर्न कम्पनीहरुले संस्थापक अभिकर्ता राखेका हुन्छन् । यसमा व्यक्तिगत अभिकर्ताहरुले पनि सहयोग गरेका हुन्छन् । त्यसैले, मेरो बुझाईमा हाम्रा जति पनि अभिकर्ता छन्, उनीहरुलाई नै पशिक्षण गरेर, कानुनमा व्यवस्था गरेर प्रोफेसनल तथा बढी उत्तरदायित्व बनाउनु पर्छ ।

सम्बन्धित शिषर्कहरु

नेशनल लाईफको घान्द्रुक भ्रमण कार्यक्रम सम्पन्न

सूर्यज्योतिको अभिकर्ता प्रोडक्ट एम्बेसेडर अभियान प्रभावकारी बन्दै

राष्ट्रिय बीमा कम्पनीको सीईओमा डा.शिवहरि श्रेष्ठ नियुक्त

दुई दशकको बैंकिङ अनुभवमा अहिले सबैभन्दा ‘टफ टाइम’ महसुस गरेँ : सीईओ पन्त

अर्थतन्त्र सुधार्न खरो उत्रिनु पर्ने देखियो : डेपुटी गभर्नर मिश्र

चीन-रुस व्यापार सम्बन्ध बिग्रिन थालेको हो ?