काठमाडौं । सानो लगानीबाट सुरु गरिएको व्यवसायले कुनै बेला नसोचेको परिणाम दिदो रहेछ । यसमा निरन्तर मिहिनेत, लगाब र धैर्यताको भने खाँचो हुन्छ ।

ललितपुरको हरिसिद्धिका प्रेम कुमार महर्जनकै उदाहरण लिउँ । उनले २२ वर्ष अगाडी १० हजार रुपैयाँमा टेलरिङ व्यवसाय सुरु गरेका थिए । अहिले २५ जना कालिगढ र ५ जना स्टाफ राखेर लाखौंको कारोबार गरिरहेका छन् ।

प्रेमले सुरुमा आफ्नै घरको प्रयोगका लुगा सिलाउँने मेसिनको प्रयोग गरे । व्यवसाय नै गर्छु भन्ने मनमा थिएन । काम गर्दै जाँदा उनको मनमा लुगा कपडाकै व्यवसाय गर्ने सोच पलायो ।

मानिस जन्मेदेखि मृत्युपछिको प्रकृया गर्न पनि कपडा नै आवश्यक पर्छ । यसै कारण उनी कपडा व्यवसायप्रति आकर्षित बने । त्यही रहर र उत्साहले चालेका उनका पाइलाहरु कहिल्यै रोकिएनन् ।

उर्जा र जोशमा कत्ति पनि कमी आएको छैन । २२ वर्षदेखि निरन्तर एउटै व्यवसायमा छन् । यति लामो समयसम्म गरेको संघर्ष र मिहिनेतले आफ्नो बेग्लै ब्राण्ड बनाइसकेका छन्, त्रिशक्ति टेलर्स । जसको नारा नै छ, सिलाईमा शक्ति, त्रिशक्ति ।

१० हजार रुपैयाँको लगानीमा प्रेमले व्यवसाय थालेका थिए । हरिसिद्धिस्थित आफ्नो घरमै सिमित रहेको पसललाई उनले लगनखेलमा विस्तार गरे । गुणस्तर र राम्रो सेवाकै कारण दुई दशकभन्दा लामो समयदेखि ग्राहकले त्रिशक्तिको साथ कहिल्यै छाडेनन् । पुरानो मेसिनबाट थालिएको यो व्यवसायमा सञ्चालक प्रेमले २५ वटा आधुनिक मेसिन थपिसकेका छन् । उनले २५ जना कालिगढ र त्रिशक्तिको शोरुममा ५ जनालाई रोजगारी दिलाएका छन् ।

आफू सञ्चालक भएपनि प्रेमलाई ‘मालिक हूँ’ भन्ने घमण्ड छैन । र, त्यस्तो कहिल्यै सोचेनन् पनि ।

उनी आफै मेसिन चलाउँछन् । आफै कटिङ गर्छन् । आफै लुगा पनि सिलाउँछन् । यसले गर्दा अरुलाई काम सिकाउँन, अह्राउँन सजिलो बनाएको छ । म्यानपावर नभएको बेला, संकटका बेला उनी आफै अघि सर्छन् ।

त्रिशक्ति सञ्चालनमा ल्याउँनु अगाडी टेलरिङ व्यवसायबारे सिक्न र अपग्रेड हुन उनी भारतको मुम्बइ पुगेका थिए । विशेष तालिमपछि दुई वर्ष उनले मुम्बइकै चर्चित टेलरिङ शपमा काम गरे । जहाँ भारतीय चर्चित सेलिब्रिटी अमिताभ बच्चन, सलमान खान, शारुख खानलगायतको पहिरन तयार हुन्थ्यो ।

कमाइ त प्रेमको मासिक १२ हजार भारु मात्र हुन्थ्यो । तर, तत्कालका लागि पैसा सिकाइ र अनुभव महत्वपूर्ण पक्ष थियो ।

पैसा त प्रेमले नेपाल फर्किएपछि कमाए ।

मुम्बईमा बस्दा सिकेको ज्ञान, सीप र अनुभबलाई उनले त्रिशक्ति टेलर्समा सदुपयोग गरे । १० हजारबाट थालेको व्यवसायमा उनले दुई वर्षपछि ऋण लिएर २०, २५ लाख रुपैयाँ लगानी बढाए । सुरु–सुरुमा दैनिक १२, १३ घण्टा खट्न थाले ।

‘मनैदेखि गरिएको काममा कहिल्यै उर्जाको कमी हुँदैन, मलाई कहिल्यै थकान र दिक्क लागेन,’ उनले सुनाए ।

शालिन स्वभाब, मीठो बोली र मन्द मुस्कान दिईरहनु उनको विशेषता नै हो । ग्राहकलाई घरकै सदस्य जस्तो व्यवहार गर्न उनी कुनै कन्जुस्याँई गर्दैनन् । ग्राहकहरुलाई खुसी बनाउने हो भने फर्केर आउछन् भन्ने उनको बुझाई छ ।

अब त अनुभवले उनी यति खारिईसकेका छन् कि कसैको फोटो हेरेकै भरमा कपडाको नाप लिन्छन् । व्यस्तताले त्रिशक्तिको शोरुममा आउन नभ्याउनेहरुलाई फोटोकै आधारमा उनले नाप लिएर कपडा तयार पार्छन् । यसो गर्दा पनि साइजमा कत्ति फरकै नपर्ने अनुभब उनी सुनाउँछन् ।

त्रिशक्तिले सुट पाइन्ट, लङकोट, ओभर कोट, स्कुलका ड्रेस, पाइलट र एयर होस्टेसका ड्रेस सिलाउने गर्छ । रेमण्ड, जिग्ज्याम लगायत विभिन्न विदेशी लुगाका ब्राण्डहरु यहाँ उपलब्ध छन् । सबै बर्गका ग्राहकहरू लक्षित गरेर सेवा दिने गरेको प्रेम बताउँछन् । छिटै नै काठमाडौं उपत्यकाभित्र शाखा बिस्तार गर्ने उनको योजना छ ।

बजारमा नयाँ–नयाँ फेशन आइरहन्छ । नयाँ–नयाँ डिजाइन पनि उत्तिकै आइरहन्छन् । दुई दशक यसै पेशामा बिताएका प्रेमलाई अझै सिकौं–सिकौं लागिरहन्छ । पढाई जस्तै यो सिक्ने यो क्रम कहिल्यै नसकिने लाग्छ उनलाई ।

कोभिड–१९ को महामारीपछि तीन महिना व्यवसाय बन्द हँुदा उनको व्यवसायमा केही समस्या भयो । आत्मविश्वास बलियो बनाउँदै प्रेम अगाडी बढे । लकडाउन खुलेपछि भने व्यवसायले रफ्तार लिन थाल्यो ।

‘मासिक कमाई कति छ ?’ उनलाई सोधियो ।

‘३० जना स्टाफहरु पालिएको छ, ४ जनाको परिवार खुसीले बाँचिरहेका छौं,’ उनले हास्दै भने ।

यो क्षेत्रमा प्रशस्त सम्भावना भएको प्रेमको अनुभव छ । उनी युवाहरुलाई टेलरिङ व्यवसायमा लाग्न प्रेरित गरिरहन्छन् । मिहिनेत गर्ने हो र निरन्तरता दिने हो भने सफलता मिल्नेमा शंका छैन भन्ने लाग्छ उनलाई ।

प्रेम गीत, संगीत, घुमफिरमा उनी रुचि राख्छन् । घुमेकामध्ये इलाम उनलाई सबैभन्दा मन परेको जिल्ला हो । फुर्सदमा फेसबुक, युट्युबमा समय बिताउँछन् ।

राजनीतिमा खासै रूची नराख्ने प्रेम विस्तारै यतातिर आकर्षित हुँदैछन् । हाल नेपाल कपडा सिलाई तथा व्यवसायी महासंघका सह–कोषाध्यक्ष छन् उनी नेपाल कपडा सिलाई तथा व्यवसायी संघ ललितपुरका अध्यक्ष हुन् । देशभर ७० जिल्लामा संघको संजाल विस्तार भइसकेको छ । बाँकी जिल्लामा पनि अब संगठन विस्तार गर्न लागेको उनी सुनाउँछन् ।

थुप्रै जिल्ला घुमिसकेका उनले युवाहरूसँग प्रत्यक्ष संवाद गरेका छन् । नेपाल कपडा सिलाइतथा व्यवसायी महासंघले भने देशका बिभिन्न स्थानमा टेलरिङ व्यवसायबारे तालिम प्रदान गरिरहेको छ । युवाहरुलाई विदेश जानभन्दा स्वदेशमै पसिना बगाउन उनी सल्लाह दिन्छन् । महासंघले पनि यहि कुरालाई ध्यानमा राखेर ब्यापक रुपमा तालिम दिइरहेको छ ।

‘युवाहरु विदेसिन नपरोस्, देशको मेरुदण्ड भनेकै युवा त हुन्,’ प्रेमले आफ्नो निष्कर्ष सुनाए ।

सम्बन्धित शिषर्कहरु

नेपालको शिक्षा विश्वमा फैलाउँदै, ‘काठमाडौं विश्वविद्यालयलाई अब्बल शिक्षालय बनाउँछु’

सुदूरको छोरो, व्यवस्थापनमा हिरो

पायोनियर कम्पनीका युवा सीईओ, ‘डिजिटल रुपान्तरण नै आइएमईको लक्ष्य’

अग्रणी चिकित्सक, अब्बल व्यवस्थापक

पैसा गौण, काम सर्वोपरि

अटोमा अब्बल राजनबाबु, ‘सिप्रदीलाई ५० अर्बको बनाउँछु’