काठमाडौं । नेपाल पुनर्बीमा कम्पनी लिमिटेडले संस्थागत रुपमा लाखौं लगानीकर्तालाई झुक्याएको छ । साथै, व्यवसाय विस्तार, नीति नियमको परिपालना, संस्थागत पारदर्शिताको काम काम छोडेर संस्थागत रुपमा सेयर मूल्यमा चलखेल गर्ने र अस्वभाविक लाभ लिने खेलमा कम्पनी लागेकाे जानकारहरुले बताएका छन् ।

आवश्यकता र औचित्य विना नै आर्थिक वर्ष २०७५/७६ मा कम्पनीले आर्जन गरेको नाफाबाट सेयरधनीलाई लाभांश वितरण नगर्ने निर्णय सार्वजनिक गरेसँगै कम्पनी व्यवस्थापन र सञ्चालक समितिको नियत माथि धेरै प्रश्न उठेका छन् ।

कम्पनीले विगत दुई आर्थिक वर्षदेखि वार्षिक साधारणसभा गर्न सकेको छैन । लेखापरिक्षण भएको आर्थिक प्रतिवेदन सार्वजनिक गरेको छैन । गत आर्थिक वर्ष २०७६/७७ को त्रैमासिक रिपोर्टहरु नियमित सार्वजनिक गर्न सकेको छैन । गैर कानुनी रुपमा तीन जना मात्रको सञ्चालक समितिले कम्पनी चलाईरहेको छ । कम्पनी ऐनले पब्लिक कम्पनीमा ५ जना संचालक हुनुपर्ने व्यवस्था गरेको छ भने बीमा ऐनले बीमा कम्पनीमा ७ जनाको सञ्चालक समिति हुनुपर्ने व्यवस्था गरेको छ । तर पुर्नबीमा कम्पनीमा त्यसको पालना भएको छैन । सरकारले नियुक्त गरेका २ जना र बीमा कम्पनीको तर्फबाट एक जना मात्र सञ्चालक समितिमा छन् ।

कामु अध्यक्षको जिम्मेवारी पाएका सञ्चालक पुरुषोत्तम सुवेदीले कम्पनीको वेवसाइटमा कामु हटाएर अध्यक्ष लेखाएका छन् । सञ्चालक समितिमा बस्ने अधिकार नभएको प्रमुख कार्यकारी अधिकृत शंकर रायमाझी बोर्ड घुसेका छन् । यसले बनेको अनाधिकृत बोर्डले सेयर मूल्यमा चलखेल गर्ने प्रकृतिको निर्णय गरेपछि लगानीकर्ता त्रसित भएका छन् ।

साउन ८ गते बसेको कम्पनी सञ्चालक समितिको बैठकको निर्णय भन्दै यस कम्पनीले नेपाल स्टक एक्चेञ्ज र नेपाल धितोपत्र बोर्डलाई पत्र लेखेको छ । त्यसमा आव २०७५/०७६ को वित्तीय विवरणमा सेयरधनीलाई बोनस सेयर तथा नगद लाभांश केही पनि नदिने निर्णय गरेको छ ।

यस कम्पनीले पाँच महिनाअघि मात्र सर्वसाधारणमा सेयर निष्काशन गरेर १ अर्ब ६० करोड रुपैयाँ उठाएको थियो । साधारण सेयर निष्काशन गर्दा सर्व साधारणको लागि निष्काशन गरेको आह्वान पत्रमा बीमा समितिको निर्देशन अनुसार कम्पनीले विगत ५ वर्षदेखि आर्जन गरेको नाफा वितरण नगरिएको र लाभांश आगामी आ.व.मा वितरण गरिने उल्लेख गरेको छ ।

‘कम्पनीले झुक्यायो । यो सरासर बदमासी हो । वित्तीय अपराध हो’ गोर्खा जिल्ला घर भई हाल काठमाडौंमा व्यवसाय गर्दै आएका प्रियराज खनालले भने- ‘सरकारी लगानी भएको कम्पनीले यसरी झुक्याउला भनेर परिकल्पना नै गरेको थिईन ।’ यस कम्पनीमा ४ अर्ब ४० करोड ३९ लाख रुपैयाँ सरकारको लगानी छ भने बीमा कम्पनीहरुको ३ अर्ब ९९ करोड ६१ लाख रुपैयाँ लगानी छ ।

पुनर्बीमा व्यवसाय (व्यवस्थापन तथा संचालन) सम्बन्धि निर्देशिका अनुसार कम्तिमा ५ वर्षसम्म मुनाफाको रुपमा बाँडफाँड नगरी अनिवार्य जगेडा कोषमा राख्नु पर्ने भएकाले कम्पनीले उक्त निर्णय गरेको कामु अध्यक्ष पुरुषोत्तम सुवेदीले बताए ।

यो लगानीकर्तालाई किन नभनेको त ? भन्ने प्रश्नमा सुवेदीले विवरण पत्रमा उल्लेख गरेको दावी गरे । विपरणपत्र पुरै पढ्दा उनले झुटो बोलेको प्रमाणित भयो ।

पुर्नबीमा कम्पनीले दुई वर्षदेखि किन साधारणसभा गरेको छैन ? भन्ने प्रश्नमा उनले कोभिड-१९ लाई दोष दिए । त्रैमासिक रिपार्ट किन सार्वजनिक नगरेको भन्ने प्रश्नमा उनले बिर्सेको बताए । ‘पत्रिकामा त छापेका थियौं । कम्पनीको वेवसाइटमा राख्न बिर्सिएछ । भोलि सीईओलाई भन्छु म’ उनले जवाफ दिए ।

सेयरधनीलाई लाभांश दिने अन्तिम निर्णय गर्ने अधिकार साधारण सभालाई हुन्छ । तर कम्पनीले २ वर्षदेखि वार्षिक साधारणसभा गरेको छैन ।

कम्पनीले साधारण सेयर बाँडफाँड रेकर्ड अनुसार ३ लाख ९० हजार ६ सय ३८ जनाको लगानी रहेको छ । उनीहरु सबैलाई मूर्ख बनाउने काम कम्पनीले गरेको प्रष्ट देखिएको छ ।

बीमा समितिको सुशासनको निर्देशिका पालाना गर्नु पर्ने भएकोले सेयरधनीलाई लाभांश रोक्नु परेको पुनर्बीमा कम्पनीका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत शंकर रायमाझीले बताए । लगानीकर्तालाई जानकारी दिन प्रकाशित गरिएको विवरणमा उल्लेख गर्नु पर्छ कि पर्दैन भन्ने विकासन्युजको प्रश्नमा सीईओ रायमाझीले भने ‘बोर्डलाई बुझाएको विवरणमा उल्लेख गरे नगरेको मलाई जानकारी छैन । तर बीमा समितिको स्ट्याण्डबाई अडर ५ वर्षसम्म बोनस तथा नगद लाभांश दिन नपाउने भन्ने छ, उक्त निर्देशन कार्यान्वयन हुन्छ’ उनले ठाडो जवाफ दिए ।

कम्पनीले २०७१ साल ९ महिना ७ गतेदेखि कारोबार शुरु गरेको हो ।

कम्पनीले आव २०७२/७३ मा ३३ करोड ३० लाख ९२ हजार रुपैयाँ नाफा कमाएको थियो । त्यस्तै, आव २०७३/७४ मा ६२ करोड १० लाख २० हजार, आव २०७४/७५ मा एक अर्ब ७ करोड ६७ लाख रुपैयाँ नाफा कमाएको छ ।

त्यसैगरी, कम्पनीको व्यवस्थापनबाट प्रमाणित अपरिष्कृत वित्तीय विवरण अनुसार कम्पनीले आव २०७५/७६ मा एक अर्ब ६१ करोड १८ लाख रुपैयाँ नाफा कमाएको छ । आव २०७६/७७ मा एक अर्ब ८८ करोड र २०७७/७८ मा एक अर्ब ४३ करोड रुपैयाँ नाफा कमाइने कम्पनीको प्रक्षेपण रहेको छ ।

सञ्चालक समितिले लाभांश नदिने निर्णय गर्नुको पछाडि कम्पनीको बढ्दो सेयर मूल्य घटाएर किन्ने स्वार्थ समूहको प्रभाव पनि हुन सक्ने अनुमान पनि लगानीकर्ताको छ । गत बिहीबार कम्पनीको सेयर प्रतिकित्ता ५४५ रुपैयाँमा किनबेच भएको छ ।

सम्बन्धित शिषर्कहरु

नेशनल लाईफको घान्द्रुक भ्रमण कार्यक्रम सम्पन्न

सूर्यज्योतिको अभिकर्ता प्रोडक्ट एम्बेसेडर अभियान प्रभावकारी बन्दै

राष्ट्रिय बीमा कम्पनीको सीईओमा डा.शिवहरि श्रेष्ठ नियुक्त

दुई दशकको बैंकिङ अनुभवमा अहिले सबैभन्दा ‘टफ टाइम’ महसुस गरेँ : सीईओ पन्त

अर्थतन्त्र सुधार्न खरो उत्रिनु पर्ने देखियो : डेपुटी गभर्नर मिश्र

चीन-रुस व्यापार सम्बन्ध बिग्रिन थालेको हो ?