काठमाडौं । अंग्रेजी नयाँ वर्षको सुरुवातसँगै कोरोनाको कहरबाट अहिले सारा विश्व नै आक्रान्त छ । कोरोनाको कहरबाट उत्पन्न भएको आर्थिक तथा मानवीय समस्याले संशारभर दिनदिनै चुनौति थपिँदै गैरहेको छ ।

यो समाचार तयार पार्दा सम्म करिब २७ लाख मानिसमा कोरोनाको संक्रमण भएको प्रमाणित भएको छ । करिब २ लाख मानिसले कोरोना संक्रमणका कारण ज्यान गुमाइसकेका छन् । यो वैश्विक माहामारिले मानवजातिको अस्तित्वलाई नै चुनौति दिइरहेको छ । यो कहरको अहिलेको स्थितिले गर्दा वैश्विक अर्थतन्त्रमा चरममन्दी आउन सक्ने भविष्यवाणी सरोकारवाला निकायले गरेका गरेका छन् ।

विश्व अर्थतन्त्रको बृद्धि, विस्तार तथा स्थिरताका लागि निरन्तर कार्यरत अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोष, विश्व बैंक जस्ता संस्थाले विश्व अर्थतन्त्रलाई सहयोग गर्न के कस्तो सहयोग गरेका छन् भनेर यो सामग्री तयार पारिएको छ ।

अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोष

अन्तराष्ट्रिय मुद्रा कोष (आईएमएफ) ले कोरोना महामारीको आर्थिक प्रभाव सामना गरिरहेका सदस्य राष्ट्रहरुका लागि विभिन्न शिर्षकहरुमा कुल ६ हजार ४ सय ८१ मिलियन अमेरिकी डलरको आपतकालिन आर्थिक सहयोगको घोषणा गरेको छ । आईएमएफको कार्यकारी बोर्ड द्वारा र्यापिड क्रेडिट फ्यासिलिटी (आरसीएफ) तथा र्यापिड फाइनान्सिङ इन्स्ट्रुमेन्ट (आरएफआई) अन्तर्गत अनुमोदन गरिएको आपतकालिन सहायता, विद्यमान वित्तीय राहात व्यवस्था अन्तर्गत बढाउन सक्ने समेत जानकारी दिएको छ ।

अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोषले क्षेत्रगत आधारमा छुट्याएको राहत यसप्रकार रहेको छ ।

एसिया प्रसान्त क्षेत्र

यो क्षेत्रमा जम्मा २४.११ मिलियन अमेरिकी डलर छुट्याएको छ । यो क्षेत्रमा नेपालसमेत रहेको छ । नेपालको भागमा २४.११ मिलियन अमेरिकी डलरमध्ये २.८५ मिलियन अमेरिकी डलर रहेको छ भने माल्दिभ्सलाई २१.२ मिलियन अमेरिकी डलर रहेको छ ।

युरोप

कोरोनाको संक्रमणबाट ठूलो रुपमा आर्थिक तथा मानवीय क्षति ब्यहोरेको युरोपमा अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोषले ७५८.६ मिलियन अमेरिकी डलरको आर्थिक राहात प्याकेज छुट्याएको छ ।

मध्यपूर्व र मध्यएशिया

जैविक इन्धन तथा पर्यटनलाई नै अर्थतन्त्रको मेरुदन्डको रुपमा विकास गरेको मध्यपूर्व तथा मध्यएशिया क्षेत्रमा कोरोना भाइरसको कारण उत्पन्न भएको आर्थिक मन्दीको अत्यन्त गम्भीर असर पारेको छ । यमन, सिरिया, लिबिया जस्ता द्वन्द्धग्रस्त क्षेत्रमा भने न्युनतम मानवीय आवश्यकतासमेत पुग्न सकेको छैन ।

यो क्षेत्रमा अर्थतन्त्रलाइ संरक्षण तथा मानवीय आवश्यतालाई विचार गरेर १ हजार ७६९.८५ मिलियन अमेरिकी डलरको आर्थिक राहात प्याकेज छुट्याएको छ ।

साहारा अफ्रिका क्षेत्र

गरिबी तथा भोकमरीले ग्रस्त यस क्षेत्रमा कोरोनाको कारण समस्या झनै थपिएको छ । मानव बिकासको सुचाङ्कमा पुछारमा रहेको यो क्षेत्र गरिबीको चरमउत्कर्समा पुग्ने जोखिम उच्च रहेको छ । कोरोना प्रकोप नियन्त्रणको तयारी, उत्पन्न हुनसक्ने अन्य संकटको न्यूनिकरणका लागि २ हजार ८३२.९४ मिलियन अमेरिकी डलरको आर्थिक राहात प्याकेज छुट्याएको छ ।

पश्चिमी गोलार्ध

बोलिभिया, पनामा, हैटीलगायतका राष्ट्रहरु रहेको यो क्षेत्रका लागि भनेर १ हजार १९१.५ मिलियन अमेरिकी डलरको आर्थिक राहात प्याकेज छुट्याएको छ ।

एसियाली विकाश बैंक (एडीबी)

एसियाली विकास बैंक (एडीबी)ले कोरोना भाइरसको महामारीले निम्त्याएको आर्थिक क्षति तथा मन्दीलाई कम गर्न आफ्नो पूर्वघोषित सहयोग रकमलाई तीन गुणाले बढाएर २० बिलियन डलरमा पुर्याएको छ ।

मार्च १८ मा घोषणा गरेको ६.६ बिलियन डलरको आर्थिक राहात प्याकेजमा अप्रिल १३ मा १३.३ विलियन डलर थप गरी २० विलियन डलरमा पुर्याएको हो ।

एडीबीका अध्यक्ष मसासटुगु असकावाका अनुसार ‘यो महामारीले एसिया र प्रशान्त क्षेत्रमा आर्थिक, सामाजिक र विकास सम्पूर्ण आयामहरुमा गम्भीर रूपमा असर गर्ने, विकासका सुचकहरुलाई पछाडि पार्ने, गरिबी न्यूनीकरणमा उल्टो प्रगति र अर्थव्यवस्थालाई मन्दीमा र्पुयाउने खतरा बढेर गएको छ ।

मार्चमा भन्दा अहिले परिस्थिति झनै नाजुक भएकोले सहयोग रकममा वृद्धि गरिएको हो । हाम्रो यो विस्तारित राहात प्याकेज बोर्डको समर्थन, सहमति तथा सहयोगबाट नै सम्भव भएको हो ।

विश्व बैंकले कोभिड(१९ को असर न्यूनीकरण गर्न १२ अर्ब अमेरिकी डलरको आपत्कालिन सहयोग घोषणा गरेको थियो । गत फेब्रुअरी महिनाको अन्त्यमा उक्त घोषणापछि भने विश्व बैंकले हालसम्म अर्को नयाँ राहत योजना ल्याएको छैन ।

विकासशील राष्ट्रका लागि यो आपत्कालीन सहयोग स्वास्थ्य समस्या र आर्थिक प्रभावसँग जुध्न खर्च गरिने उल्लेख गरिएको छ । यो सहयोग महामारीको असर न्यूनीकरण गर्न डिजाइन गरिएको हो । विश्व बैंकका अध्यक्ष डेभिड मल्पासले विकासशील राष्ट्रले कोरोना भाइरसको प्रकोप र असरसँग जुध्न आवश्यकता अनुसार सहायता लिन सक्ने बताएका छन् ।

आपूर्ति प्रणालीको दिगोपना र सम्भावित जोखिम न्यूनीकरणमा आईएफसीले सहयोग गर्नेछ । विश्व बैंकले अहिलेको विश्वव्यापी संकट समाधान गर्न अन्य अन्तराष्ट्रिय संस्था र राष्ट्रिय निकायसँगको समन्वयमा काम गर्ने जनाएको छ । बैंकको यो पहलले कोरोना भाइरसले सिर्जना गरेको आर्थिक तथा सामाजिक प्रभाव न्यूनीकरणमा सहयोग बताइएको छ ।

अन्तराष्ट्रिय संचारमाध्यमहरुको सहयोगमा

सम्बन्धित शिषर्कहरु

नौ महिनामा एक अर्ब ७८ करोड राजस्व सकंलन

बगंलादेशद्वारा हतियार प्रणालीमा एआई लागु नगर्न आह्वान

नवनिर्वाचित सांसद नेम्वाङले भने : बुबाले देखाएको मार्गलाई समाएर इमानका साथ काम गर्छु

दुर्घटनाका घाइते भन्छन् : गाडी पार्किङ गर्न खोज्दा पल्टियो

काठमाडौंमा प्रदूषण बढ्यो, मास्क लगाउन आग्रह

अर्थमन्त्री र विश्व बैंक उपाध्यक्ष रेजरबीच भेट, आईडीए बैठकको तयारीबारे छलफल