पछिल्लो समय सिभिल बैंकले नेपाली बैंकिङ क्षेत्रमा एक किसिमको तरंग ल्याएको छ । हिमालयन बैंकसँग १००ः८१ को स्वाप रेसियोमा मर्जर सम्झौता गर्नु र पछिल्ला केही त्रैमासमा उच्च रूपमा नाफा गर्नुले सिभिल बैंकको हैसियत वाणिज्य बैंकहरुबीच बढेको छ । विशेष गरेर ३२ वर्षको बैंकिङ अनुभव लिइसकेका बैंकर सुनिल पोखरेल बैंक व्यवस्थापनको नेतृत्व सम्हाल्न सुरू गरेपछि सिभिलका सूचकहरु माथि लाग्न सुरू गरेका हुन् । विदेशी बैंकमा समेत काम गरेका सिभिल बैंकका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत (सीईओ) सुनिल पोखेरलसँग बैंकको बिजनेस, हिमालयन र सिभिल बैंकको मर्जर सम्झाैताको विषय र बैंकिङ क्षेत्रको समसामयिक विषयवस्तुको विषयमा विकासन्युजका रामकृष्ण पौडेल र सन्तोष रोकायाले कुराकानी गरेका छन् ।

नेपाल राष्ट्र बैंकले मौद्रिक नीति सार्वजनिक गरेको छ, मौद्रिक नीतिमार्फत् भएका व्यवस्थाप्रति बैंकर्सको धारणा के हो ?

बजारमा जुन अवस्थाको चुनौति थियो, त्यो परिस्थिती हेरेर राष्ट्र बैंकबाट केही ‘रिल्याक्सेसन’ पाइँदैन कि भन्ने अनुमान थियो । तर, मौद्रिक नीतिमार्फत केही सहजता दिएको छ । डिबेन्चर, स्थानीय तहको निक्षेप गणना लगायतका विषयमा राष्ट्र बैंकले ‘टाइट’ गर्न सक्छ भन्ने धेरैको अनुमान थियो । यस पटक काउण्टर साइक्लिकल बफर आउलाकी भन्ने डर पनि थियो । तर, त्यसलाई एक वर्षपछि मात्रै लागू गर्ने भनेको छ । यी सबै विषयलाई हेर्दा मौद्रिक नीति सकारात्मक रुपमा लिनु पर्छ । अहिले अनिवार्य नगद मौज्दात (सीआरआर) एक प्रतिशत बढेको छ । सीआरआर बढे पनि लोनेबल फण्ड बढ्छ जस्तो मलाई लाग्दैन । यसले बैंकको नाफामा भने केही असर गर्छ नै ।

अबको दुई त्रैमासमा बैंकलाई केही ‘टफ’ भने अवश्य नै हुन्छ । अहिले प्रणालीमा पैसा नै छैन । डिपोजिट अर्गानिक हुन्छ । तपाईं हामीले चाहेर डिपोजिट ग्रोथ हुँदैन । मूल्यवृद्धि पनि बढिरहेको छ । मूल्यवृद्धि १६ प्रतिशतसम्म पुग्न सक्छ भन्ने विषय पनि उठिरहेको छ । मूल्यवृद्धि बढेपछि निक्षेप घट्छ । किनभने तपाईंले अहिले जति खर्च गर्नु हुन्छ । मूल्यवृद्धि भएपछि त्योभन्दा बढी खर्च गर्नु पर्ने अवस्था आउन सक्छ ।

हामी आयातमा निर्भर छौं । हामीले जति पनि वस्तु उपभोग गर्छौं त्यो सामान आयातित हो । विदेशी मुद्रा पनि घट्दै गइरहेको छ । यी सबै विषयहरु एक अर्कासँग अन्तर सम्बन्धित छन् । ब्याजदर पनि बढ्ने संकेत देखिएको छ । जुन स्वभाविक हो । जबसम्म ब्याजदर बढ्दैन तबसम्म राम्रा प्रोजेक्टमा मात्र कर्जा जाने अवस्था आउँदैन । ब्याजदर १८ प्रतिशतसम्म पुगेपछि कम सम्भावना बोकेका प्रोजेक्ट साइड लाग्छन्, भायबल देखिन छोड्छन् । नयाँ प्रोजेक्ट आउन बन्द भएपछि त्यसले हामीलाई स्ट्रेस कम गर्छ । कर्जाको माग घट्ने भएपछि निक्षेप बढ्ने भयो । टेक्निकल रुपमा नयाँ आउन केही समय लाग्छ । त्यसका लागि ३/४ महिनापछि अवश्य नै लाग्छ ।

नयाँ परियोजना आएन भने अर्थतन्त्रमा केही असर अवश्य नै पर्छ । तर, अहिलेको अवस्था अर्थतन्त्रको ग्रोथभन्दा पनि सस्टेन गर्ने हो । केही समय कुर्नु पर्छ । चुनाव पनि आउँला । पर्यटनको चहलपहल बढ्छ । तेस्रो क्वाटरमा बैंकहरुमा पनि जोखिम कम पर्न सक्छ । अब बैंकहरुले घाँटी हेरेर हाड निल्ने हो ।

मेरो व्यक्तिगत विचारमा ब्याजदर निर्धारणको विषय मार्केटलाई छोड्नु पर्छ । प्राइस मार्केटले निर्धारण गर्ने हो । मार्केटले जुन मूल्य निर्धारण गर्छ त्यही प्राइसमा अगाडि बढ्ने हो ।

मौद्रिक नीतिको नयाँ व्यवस्थाले ब्याजदरमा कस्तो परिवर्तन आउँला ?

अहिलेको नीति अनुसार जाने हो भने बैंकहरूले १० प्रतिशत मात्रै ब्याजदर बढाउन पाउँछन् । अब नयाँ निर्देशनमा के आउँछ, त्यसमा निर्भर हुन्छ । राष्ट्र बैंकको गाइडलाइनमा निरन्तर जाने हो भने त एक प्रतिशत मात्रै बढ्छ । डिपोजिट रेट ११ बाट १२ प्रतिशत पुग्न सक्छ । यदि राष्ट्र बैंकले ब्याजदर खुला छोड्यो भने सबै बैंकहरुको फरक–फरक हुन सक्छ । आधारदर सबै बैंकको बढेर जान्छ । भोलिको दिनमा १८ प्रतिशत ब्याजमा पनि कर्जा लिनु पर्ने दिन आयो भने म त्यसमा सरप्राइज हुँदिन । किनकि निक्षेपकाे व्याज भनेको ‘र मेट्रेलियल’को कष्ट हो । निक्षेपकाे व्याज १२ प्रतिशत पुगेपछि कर्जाकाे व्याज १८ प्रतिशत पुग्छ । त्यस अवस्थामा धेरै प्रोजेक्ट भायबल हुँदैन । उसले तत्काल त्यसबाट बाहिरिनु पर्ने हुन्छ । त्यसमा बैंकले कर्जा लगानी पनि गर्नु भएन । जबसम्म बैंकमा पैसा हुँदैन तबसम्म ब्याजदर घट्छ जस्तो मलाई लाग्दैन । १०/१२ प्रतिशत ब्याजमा ऋण लिन्छु भन्ने कुरा सम्भव हुँदैन ।

अहिले सबैं बैंकहरुको मुद्दति निक्षेपमा एकै किसिमको ब्याजदर छ, यो नीतिलाई निरन्तरता दिनु पर्छ वा ब्याजदर खुला छोड्नु पर्छ ?

मेरो व्यक्तिगत विचारमा ब्याजदर निर्धारणको विषय मार्केटलाई छोड्नु पर्छ । प्राइस मार्केटले निर्धारण गर्ने हो । मार्केटले जुन मूल्य निर्धारण गर्छ त्यही प्राइसमा अगाडि बढ्ने हो । अहिले धेरै बैंकहरुले डलर खातामा १८ प्रतिशत ब्याज पनि दिएका छन् । त्यसका कुनै सीमा नभएकै कारण हो । डलर डिपोजिट १८ प्रतिशत भनेको धेरै उच्च हो । डलर डिपोजिटमा १८ प्रतिशत ब्याजदर कुनै पनि देशमा छैन । बैंकहरुले सीडी रेसियो मेन्टेन गर्नैका लागि १८ प्रतिशतसम्म दिन बाध्य भएका हुन् । त्यो भनेको मार्केटले निर्धारण गरेको रेट हो । भोलि सबैले २० प्रतिशत नै दिन सक्दैनन् नी । भोलि अवश्य नै यसले एउटा साइज लिन्छ । जब मार्केट ओपन हुन्छ त्यसपछि मात्रै यकिन मूल्य कति हो भन्ने कुरा थाहा हुन्छ ।

विगतमा नेपालमा ८/९ प्रतिशतको मुद्रास्फिती हुँदा विकसित देशमा १/२ प्रतिशतको मात्रै हुन्थ्यो । तर, अहिले ती देशहरुमा ८/१० पुगेको छ । यो हिसाबमा नेपालको मूद्रास्फिती धेरै बढ्ने देखियो नि ?

अहिले अमेरिकाको मुद्रास्फिती ९ प्रतिशतभन्दा बढी छ । विगतमा अमेरिका २ प्रतिशतको हाराहारीमा मुद्रास्फिती हुन्थ्यो । सामान्यतया अमेरिकाको मुद्रास्फिती ३ प्रतिशत हो । उनीहरुले कोभिडको समयमा मुद्रास्फिती बढाउनै लागि पैसा बाँडेका थिए । त्यसकाे असर ३ प्रतिशत थपियाे र  ६ प्रतिशत पुगेकाे हाे ।  अर्को ३ प्रतिशत वस्तुको आयातका कारण बढेको हो । रसिया र युक्रेन युद्धले अमेरिकामा पनि मूल्यवृद्धिमा याेगदान गरेकाे छ ।  नेपालमा कोभिडको बेलामा पैसा बाँडेको छैन । कर्जाकाे व्याजमा सहुलियत दिए पनि त्यसलाई यसमा गणना गर्न मिल्दैन । विदेशमा बढेको  मूल्य वृद्धिकाे प्रभाव नेपालमा पनि अवश्य पर्छ । मुद्रास्फिती अझै बढ्छ ।

सरकारले केही वस्तुहरुको आयातमा प्रतिबन्ध लगाएको छ, यसको प्रभाव बैंकिङ क्षेत्रमा कस्तो छ ?

यसले बैंकहरुको एलसीको बिजनेसमा धेरै प्रभाव परेको छ । बिजनेस घटेको छ । यसको प्रभाव असार मसान्तकाे रिपाेर्टमा पनि देखिएको छ ।

अहिले बैंकहरुको ठूलो पैसा एकाएक हराएको भन्ने विषय पनि आइरहेको छ, निक्षेपको पैसा कहाँ गयो ?

पैसा त हराउँदैन । पैसा घटेको छ । चौथो क्वाटरको अन्त्यपछि निक्षेप अवश्य नै घट्छ । आर्थिक वर्षको अन्त्यमा मानिसहरुले खर्च पनि बढाउँछन् । धेरैले निक्षेप निकालेर कर्जाको ब्याजदर पनि तिर्छन् । लोन सेटलमेन्टमा गएको हुन सक्छ । उपभोग पनि बढ्छ । गत वर्ष पनि यही ट्रेण्ड देखिन्छ । धेरैले नयाँ आर्थिक वर्ष लागेपछि खाताबाट पैसा निकाल्छन् ।

व्यवसायीहरुले ऋणको ब्याजदर सिंगल डिजिटमा हुनु पर्छ भन्छन्, तपाईंहरुले बढ्नु पर्छ भन्नुहन्छ, यो अवस्थामा कसरी अगाडि बढ्न सकिन्छ ?

कर्जाकाे व्याजदर सिंगल डिजिटमा आउनु भनेर इच्छा देखाउनु राम्रो कुरा हो । सिंगल डिजिटमा मात्रै किन पाँच प्रतिशतमै आउनु पर्ने हो । तर, पाँच प्रतिशतमा निक्षेप ल्याउन सक्छौं ? हामीसँग स्रोत छ ? आजको दिनमा यसको उत्तर छैन । निक्षेप भनेको ‘र मेट्रियल’ हो । शून्य प्रतिशतमा निक्षेप पायो भने ५ प्रतिशत ब्याजमा कर्जा लगानी गर्नु स्वभाविक हो । हामीले बाहिरबाट निक्षेप ल्याउन सकिने अवस्था छैन । त्यसैले हाम्रो मार्केटमा जुन अवस्था छ, सोही हिसाबमा प्राइसिङ गर्ने हो । कुनै दिन हामीले ६ प्रतिशतमा पनि ऋण लगानी गरेका थियौं । बैंकले कम मूल्यमा पायो भने त सस्तोमै दिने हो । आउने दशौं वर्षमा पनि सिंगल डिजिटमा ब्याजदर आउने देखिँदैन ।

अहिले धेरै बैंकहरुले डलर खातामा १८ प्रतिशत ब्याज पनि दिएका छन् । त्यसका कुनै सीमा नभएकै कारण हो । डलर डिपोजिट १८ प्रतिशत भनेको धेरै उच्च हो । डलर डिपोजिटमा १८ प्रतिशत ब्याजदर कुनै पनि देशमा छैन ।

विदेशमा ब्याजदर केही प्रतिशत बढ्ने बित्तीकै ठूलो ‘इस्यू’ बन्छ । तर, नेपालमा ठूलो मात्रामा ब्याजदरमा उतारचढाब हुन्छ, जति बढेपनि खासै प्राथमिकता दिइँदैन, किन ?

नेपालमा अहिलेको ब्याजदरको उतारचढाब कम हो । धेरै हुनु पथ्र्यो । नेपाल राष्ट्र बैंकको नीतिगत कारणले नै कम भएको हो । नभए अझै ठूलो उतारचढाब हुने देखिन्छ । आज १२ प्रतिशतमा ब्याजदर छ । निक्षेप घट्यो भने मैले १४ प्रतिशत कायम गर्न सक्छु । पर्सी निक्षेप धेरै बढ्यो भने १० प्रतिशतमा झार्न सक्छु । मार्केटले त्यसरी निर्धारण गर्छ । नेपालमा एक महिनामा मात्रै घटबढ हुन्छ । बिचमा जे जस्तो अवस्था आएपनि घटबढ गर्न पाइँदैन । तर, गत वर्षको तुलनामा धेरै बढेको छ । त्यो स्वभाविक हो । कोभिडको बेलामा निक्षेप बढ्यो, कर्जा लगानी भएन । ब्याजदर घट्यो । अहिले निक्षेप घट्यो र ब्याजदर बढ्यो । यो हामीमा मात्रै होइन विश्वव्यापी रुपमा कर्जाको माग बढेको छ । कर्जाको माग बढेपछि रेट अवश्य नै बढ्छ । रेट बढे पनि निक्षेप बढेन । त्यो पनि फ्याक्ट हो । बुक भने मिलाउन सकिन्छ । ब्याजदर बढाउने बित्तिकै निक्षेप बढ्छ भन्ने कुरामा भने विश्वस्त हुन सकिँदैन । रेट भनेको डिमाण्ड र सप्लाईले नै निर्धारण गर्ने हो ।

अहिले कर्जाको माग कस्तो छ ?

पहिलेको तुलनामा कर्जाको माग घटेको छ । अब आउने परियोजनामा ब्याजदर बढ्छ भन्ने सबैको अनुमान छ । हिजो उचित हुने परियोजना आज उचित नहुन सक्छ । अहिले सबै वस्तुको मूल्य विश्वभर नै बढिरहेको छ । अहिले हाम फालेर जानुभन्दा पनि केही समयमा लागि रोक्ने वा अर्कै रोज्ने कुरा पनि हुन्छ ।

सिभिलले हिमालयनसँग १००ः८१ को स्वाप रेसियोमा मर्जरमा जानु र एकाएक बिजनेस विस्तारमा आक्रामक हुनुले बैंकिङ क्षेत्रमा एक किसिमको तरंग ल्याएको छ, यो सम्भव कसरी भयो ?

हामीले पर्फेन्स राम्रो गरेको स्वभाविक हो । कोरोनाको बेला धेरैले रिक्स देखे । यस्तो समयमा कर्जा दिनु हुँदैन भने । हामीले अवसरका रुपमा लियौं । हामीले यो अवसरलाई गुमाउनु हुँदैन, हाम्रो पोर्टफोलियो बढाउनु पर्छ भन्ने अवधारणाका साथ अगाडि बढ्यौं । त्यसपछिको यो नतिजा हो । सबै जनाले त्यो कमिटमेन्ट गरेपछि अहिले यो किसिमको रिजल्ट देखिएको हो । टीमले राम्रो ड्रीम देखेपछि सिभिलको सपना पुरा भएको हो । अझै हामी माथि पुग्नु पर्छ भन्ने रणनीतिका साथ काम गरिरहेका छौं ।

आक्रामक बिजनेस विस्तारमा हुनुहुन्छ, क्यापिटल एड्युकेसी रेसियो मेन्टेन नुहुने जोखिम कत्तिको छ ?

त्यस्तो जोखिम छैन । हाम्रो पुँजी प्रयाप्त छ । टायर वान पनि प्रयाप्त छ । अहिलेको अवस्थामा ३० अर्बको बिजनेस विस्तार गर्न पनि हामीलाई कुनै समस्या छैन । आक्रामकसँगै क्यापिटल पनि जोगाउने रणनीतिमा हामी छौं । हामीले डिवेन्चर जारी गरेपछि सहज अवस्थामा छौं ।

चौथो त्रैमासमा बैंकहरुको नन् बैंकिङ एसेट बढेको हो ?

त्यति धेरै बढेको छैन । तर, ब्याज असुल गर्न भने चुनौति नै छ । खराब कर्जा खासै बढेको छैन । असार महिनामा सबैले राम्रो नै ल्याउँछन् । बैंकहरुले राम्रोसँग नै बुक मिलाउँछन् । सिभिल बैंकको वित्तीय विवरण पनि राम्रै आउँछ । नाफा पनि राम्रै हुन्छ ।

यो बिचमा सिभिल बैंकका तत्कालीन अध्यक्ष इच्छाराज तामाङ पक्राउ पनि परे तर, त्यो विषयले बैंकलाई कुनै असर परेन है ?

यसमा बैंकिङ भनेको रेगुलटरी बिजनेस हो । मान्छेहरुले त्यो कुरा बुझिसकेका छन् । राष्ट्र बैंकको नियमनको कारण पनि हो । म्यानेजमेन्टसँगको विश्वास हो । यी दुइटा कुराले यसमा कुनै समस्या देखिएन ।

मंसिर मसान्तभित्रै हिमालयन र सिभिल बैंकबीच एकिकृत कारोबार गर्ने तपाईंहरुको योजना छ, यो बिचमा केही उतारचढाव आउने जोखिम कत्तिको छ ?

अहिलेसम्मको अवस्था हेर्दा त्यस्तो जोखिम आउने अवस्था छैन । मंसिरको मसान्तसम्म एकिकृत कारोबार गर्ने भन्ने लक्ष्य छ । मंसिरमा हुन नसकेपनि पुसभित्रै गरिसक्नु पर्ने दबाब छ । धेरै कुराहरुमा हाम्रो सम्झौता भइसकेको छ । केही अस्पष्टता छैन । धेरै विषयमा सम्झौता भइसकेपछि मात्रै एमओयूमा सम्झौता हस्ताक्षर भएको हो ।

डीडीए भइसकेपछि स्वाप रेसियोमा घटबढ भयो भने मर्जर भाँडिने जोखिम बढ्छ कि भन्ने कतिपयको बुझाइ छ नी ?

मैले त्यस्तो जोखिम देखेको छैन । डीडीए पनि एउटा सिद्धान्तमा आधारित भएर गरिन्छ । त्यसमा पनि सम्झौता भएर नै हामीले एमओयू गरेका हौं । ५० पैसा तलमाथि स्वभाविक हो । तर, त्यो भन्दा धेरै तलमाथि हुँदैन भन्ने हामी विश्वस्त छौं । किनकी सिभिल बैंकको चौथो त्रैमासको वित्तीय विवरण पनि राम्रै आउँछ । त्यसलाई आधारमान्दा पनि हाम्रो भ्यालुएसन अझै बढ्छ जस्तो लाग्छ । कुनै पनि कम्पनीको भ्यालू उसको पफर्मेन्सले हुन्छ । हाम्रो फफर्मेन्स राम्रो छ ।

धेरै बैंकले वितरणयोग्य नाफालाई पनि जगेडा कोषमा राखेर कोषलाई बलियो बनाएका हुन्छन् । तर, मर्जरमा जाँदा त्यो रकमलाई पनि नाफाका रुपमा वितरण गर्ने गरेको देखिन्छ, यो सबै मिलाएर सिभिल बैंकले सेयरधनीलाई कतिसम्म लाभांश दिन सक्छ ?

हामी मर्जरमा गएपनि नगएपनि यस पटक डबल डिजिटमा लाभांश दिने तयारीमा छौं । यो हाम्रो पहिलेदेखिको नै योजना हो । हामी दुई बैंकबीच सबै रकम सेयरधनीलाई नबाड्ने भन्ने विषयमा सम्झौता भइसकेको छ । हामी ‘म्यासिभ्लि! बाँड्दैनौं । सेयरधनीलाई रिजेनेवल लाभांश दिन्छौं । हुनत ओभर क्यापिटालाइज्ड पनि राम्रो होइन तर अर्को सिनर्जी आउने वर्षमा पुँजी पनि चाहिन्छ । त्यसमा हामी सजग छौं ।

सिभिल बैंक हिमालयन बैंकसँग मर्जर सम्झौता गर्दा बैंकका सेयरधनी र कर्मचारीहरु खुसी नै देखिन्छन् । तर अलि त्यागचाहिँ तपाईंसहित टप म्यानेजमेन्टले बढी गर्नु पर्यो है ?

यसलाई त्यागका रुपमा हेर्नु हुँदैन । म यसलाई सहर्ष स्वीकार गर्छु । मैले आफुलाई बिचमा राखेर सेयरधनी र कर्मचारीलाई हेर्नु पर्ने हुन्छ । उनीहरुको सन्तोष नै मेरो सन्तुष्टि हो । मर्जरको महत्वपूर्ण यी दुई विषय नै हुन् । म चारै वर्ष यता बस्छु भन्ने पनि छैन । अन्य विकल्पहरु पनि होलान् ।

मर्जरको विषयमा धेरै बैंकमा टप लेभलको म्यानेजमेन्ट बाहिरिने गरेका छन्, तपाईंले त्यो बाटो रोज्ने सम्भावना कति छ ?

अहिलेसम्म निर्णय गरेको छै । तर, विकल्प सधैं खुला छ । तर, म दुई बैंकबीचको मर्जर हेर्न मन छ । सिनर्जी आउनु पर्छ भन्ने मेरो पनि धारणा हो ।

बैंकिङ करिअरको ३२ वर्षे अनुभवलाई तपाईंले कसरी व्याख्या गर्नुहुन्छ अर्थात् यसका आरोह–अवरोह र ‘प्रोफेसन रिल्याक्सेसन’ कति गरिरहनु भएको छ ?

प्रेसर अवश्य नै हुन्छ । बैंकको कर्मचारीहरु धेरै प्रेसरमा हुन्छन् । त्यो हुनु पनि पर्छ । अझ हाम्रो स्तरका बैंकलाई झन् प्रेसर नै हुन्छ । अन्य ठूला बैंकहरुसँग हामीले भाग खोज्नु पर्ने हुन्छ । त्यसकारणले पनि हामीले उनीहरुभन्दा अलि बढी नै परिश्रम गर्नु पर्ने हुन्छ । उनीहरुसँग प्रतिस्पर्धा नगरेर अगाडि पनि बढ्न सकिँदैन । पछिल्ला वर्षहरुमा हामीले धेरै ग्रोथ गरेका छौं । धेरै कर्मचारी घटाएर पनि राम्रो ग्रोथ गरेका छौं । प्रविधिमा धेरै फड्को मारेका छौं । हामी स्टार्टअप कम्पनीको जसरी काम गरिरहेका छौं । काम गरे अनुसार परिवर्तन पनि भएको छ । बजारमा रिकगनाइज्ड भएका छौं भन्ने महसुस पनि कर्मचारीहरुले गरेका छन् । जुन हाम्रो ठूलो सम्पत्ति हो । अन्य बैंकहरुको नजरमा सिभिल बैंकका परिरहेका छन् । हामीले दुःख पनि गरेका छौं ।

ओभरअल बैंकिङ क्षेत्रको विषयमा कुरा गरौं, विगतमा यो क्षेत्रमा धेरै ठूलो आकर्षण थियो । तर, पछिल्लो समय बैंकिङ क्षेत्रप्रति युवाहरुको आकर्षण घट्दै गइरहेको छ भन्ने पनि सुनिन्छ नी ?

यसमा दुइटा कुरा छ । एउटा विदेश जान खोज्ने र अर्को नेपालमै बसेर काम गर्न चाहने । म कलेजमा पनि पढाउँछु । उनीहरुलाई म तपाईंहरु कुन क्षेत्रमा काम गर्न चाहनु हुन्छ भनेर सोध्यो भने अधिकांश बैंकमा काम गर्ने भन्नुहुन्थ्यो । कतिपयले आफ्नै बिजनेस गर्ने पनि भन्नुहुन्छ । मैले पढाएको ६ वर्षको अवधिमा उद्यमी बन्ने र राष्ट्र बैंकमा काम गर्ने भनेर उत्तर दिनेहरु बढेका छन् । तर, पहिलेको तुलनामा केही ट्रेन्ड घटेको छ । अहिले बैंकिङसँगै अन्य क्षेत्रहरु पनि बढ्दै गए र त्यो क्षेत्रमा पनि आकर्षण बढ्दै गएको देखिन्छ । पहिले वाणिज्य बैंकमात्रै थियो । तर, अहिले अन्य विकल्प पनि हुँदा विकल्पहरु बढेका छन् । तर, बैंकिङ नराम्रो जब भने होइन ।

सम्बन्धित शिषर्कहरु

माछापुच्छ्रे बैंकको नयाँ भवन रुपन्देहीको सिद्धार्थनगर नगरमा

एसईईमा सहभागी विद्यार्थीलाई डिम्याट तथा मेरो सेयर खाता खोल्दा छुट

सिटिजन्स बैंकले दिन्छ निःशुल्क इ–कम कार्ड, वार्षिकोत्सवको अवसरमा छुटैछुटको योजना

स्काइवाक टावरको टिकट खरिदमा प्रभु बैंकका ग्राहकलाई छुट

नेपाल एसबिआई बैंकले ३ अर्बको ऋणपत्र निष्कासन गर्ने

प्रभु केबलकारले आईपीओ जारी गर्ने, अघि बढाउँदै थप तीन परियोजना