काठमाडौं । नेपाली बीमा बजारमा दुई कम्पनीले लिड गर्दै आएका छन् । हालसम्म जीवन बीमातर्फ नेपाल लाइफ इन्स्योरेन्स र निर्जीवन बीमा व्यवसायतर्फ शिखर इन्स्योरेन्सले लिड गरिरहेका छन् ।

बीमा क्षेत्रको नियामक निकाय बीमा समितिको तथ्याङ्क अनुसार उनीहरु अन्य कम्पनीहरु भन्दा धेरै नै अगाडि देखिन्छन् । दोश्रो बजारमा पनि यिनीहरुको स्थान राम्रै छ । पछिल्लो कारोबारमा शिखरको सेयर मूल्य प्रतिकित्ता १ हजार ७ सय १७ रुपैयाँ र नेपाल लाइफको प्रतिकित्ता १ हजार ६ सय २९ रुपैयाँ रहेको छ ।

बीमा समितिको गत असोजसम्मको तथ्याङ्क अनुसार निर्जीवन बीमा व्यवसायमै लिड गरिरहेको शिखर इन्स्योरेन्सले एक अर्ब बढी बीमाशुल्क संकलन गरेको छ । कम्पनीले चालु आवको पहिलो त्रैमासमै सो मात्राको बीमाशुल्क आर्जन गर्न सफल भएको छ । जुन शिखरसँग निकट प्रतिस्पर्धीको रुपमा रहेको सगरमाथा इन्स्योरेन्सको भन्दा १० करोड रुपैयाँले बढी हो ।

उता नेपाल लाईफले चालु आवको तीन महिनामै २ अर्ब २८ करोड रुपैयाँ बराबरको प्रिमियम संकलन गरेको छ । जुन नेपाल लाइफको निकट प्रतिस्पर्धीको रुपमा रहेको लाइफ इन्स्योरेन्स कर्पोरेसनको तुलनामा ४८ करोड रुपैयाँले बढी हो ।

छुट्टा छुट्टै व्यवसायमा लिड गरेका यी दुई कम्पनी बीमाशुल्कमा मात्रै होइन, अधिकांश शीर्षकमा नै अग्रस्थानमा रहेका छन् । यी दुबै कम्पनीले सेयरधनीलाई दिएको लाभांश इतिहास कस्तो छ भनेर विश्लेषण गर्ने प्रयास गरिएको छ ।

शिखरको हालसम्मको लाभांश इतिहास

शिखर इन्स्योरेन्सले निर्जीवन बीमा व्यवसाय गर्दै आएको १७ वर्ष पुगेको छ । देशमा बीमा सेवा उपलब्ध गराई आर्थिक विकासमा सहयोग पुर्याउने उद्देश्यसहित कम्पनीले २०६१ साल कात्तिक २६ गतेदेखि निर्जीवन बीमा व्यवसाय सञ्चालन गरेको हो ।

सञ्चालनमा आएको दुई वर्षपछि अर्थात आर्थिक वर्ष २०६३/६४ बाटै कम्पनीले सेयरधनीलाई लाभांश वितरण गर्न शुरु गरेको हो । लाभांश वितरण गर्न शुरु गरेदेखि १५ वर्ष यताको लाभांश इतिहास हेर्दा कम्पनीले सेयरधनीलाई १० वर्षको लाभांश खुवाउन सफल भएको देखिन्छ । यो अवधिमा कम्पनीले न्यूनतम ७.५० प्रतिशतदेखि र अधिकतम ६० प्रतिशतसम्म लाभांश वितरण गरेको छ ।

कम्पनीका सेयरधनीले पहिलो पटक आर्थिक वर्ष २०६३/६४ को नाफाबाट लाभांश पाएका थिए । उनीहरुले कम्पनीको पहिलो लाभांश स्वरुप ७.५० प्रतिशत लाभांश पाएको देखिन्छ । त्यसपछि कम्पनीले आर्थिक वर्ष २०६४/६५ को नाफाबाट भने सेयरधनीलाई लाभांश वितरण गरेको देखिएन ।

कम्पनीको लाभांश इतिहास अनुसार इन्स्योरेन्सले आर्थिक वर्ष २०६५/६६ र आर्थिक वर्ष २०६६/६७ को नाफाबाट सेयरधनीलाई क्रमशः १३.५० र १२.६३ प्रतिशत लाभांश वितरण गरेको रहेछ । जुन पहिलो वर्षको तुलनामा बढी हो ।

त्यस्तै, कम्पनीले आर्थिक वर्ष २०६७/६८ को लाभांश वितरण गर्न भने सकेन ।

त्यसपछि भने कम्पनीले ६ वर्षसम्म लगातार सेयरधनीलाई लाभांश वितरण गरेको थियो । इतिहासलाई केलाउँदा कम्पनीले आर्थिक वर्ष २०६८/६९ देखि आर्थिक वर्ष २०७३/७४ सम्म त्यसयताकै उच्च लाभांश वितरण गरेको देखिन्छ । सोही आवमध्ये कम्पनीले सबैभन्दा बढी आर्थिक वर्ष २०७२/७३ को नाफाबाट सेयरधनीलाई ६० प्रतिशत लाभांश वितरण गरेको छ । जुन कम्पनीले हालसम्म वितरण गरेको मध्येकै उच्च हो ।

त्यसपछि पुनः दुई वर्ष कम्पनीले सेयरधनीलाई लाभांश खुवाउन सकेन । आर्थिक वर्ष २०७४/७५ र आर्थिक वर्ष २०७५/७६ को लाभांश नबाढेको कम्पनीले आर्थिक वर्ष २०७६/७७ को लाभांश घटाएको देखिन्छ । कम्पनीले उक्त आवको नाफाबाट भने सेयरधनीलाई २७.७६९ प्रतिशत मात्रै लाभांश खुवाएको छ ।

त्यस्तै, कम्पनीले हालसम्म गत आर्थिक वर्ष २०७७/७८ को लाभांश घोषणा गरिसकेको छैन ।

नेपाल लाईफको १२ वर्षे लाभांश इतिहास

नेपाल लाईफ इन्स्योरेन्सले २०५८ साल वैशाख २१ गतेदेखि जीवन बीमा व्यवसाय सञ्चालन गरेको हो । शिखरभन्दा जेठो यो इन्स्योरेन्सले जीवन बीमा व्यवसायमा २० वर्ष पार गरिसकेको छ ।

आर्थिक वर्ष २०६५/६६ देखि आर्थिक वर्ष २०७६/७७ सम्मको कम्पनीको लाभांश इतिहास हेर्दा कम्पनीले अधिकांश वर्ष सेयरधनीलाई लाभांश बाढेको देखिन्छ । यो अवधिमा इन्स्योरेन्सले सेयरधनीलाई न्यूनतम २० प्रतिशत र अधिकतम १२६.३२ प्रतिशतसम्म लाभांश वितरण गरेको छ ।

नेपाल लाइफले आर्थिक वर्ष २०६५/६६ मा न्यूनतम २० प्रतिशत लाभांश वितरण गरेको थियो भने आर्थिक वर्ष २०६८/६९ मा सबैभन्दा बढी १२६.३२ प्रतिशत लाभांश वितरण गरेको तथ्याङ्कले देखाएको छ ।

आर्थिक वर्ष २०६५/६६ मा लाभांश वितरण गरेको इन्स्योरेन्सले त्यसपछिको दुई आर्थिक वर्षको लाभांश नै वितरण गरेन । र, एकैपटक आर्थिक वर्षमा २०६८/६९ मा बम्पर लाभांश घोषणा गर्यो, जुन हालसम्मकै उच्च हो ।

त्यसपछि यताको दुई आर्थिक वर्ष २०७६/७७ र २०७७/७८ को भने कम्पनीले लाभांश घोषणा गरेको छैन ।

सम्बन्धित शिषर्कहरु

सर्वोत्तम सिमेन्टको १५ प्रतिशत लाभांश पारित, सञ्चालकमा ७ जना निर्वाचित

राष्ट्रिय बीमा कम्पनीको सञ्चालकमा नेपाल बैंकका अधिकारी

एसईईपछि कुन विषय पढ्दा सजिलै पाइन्छ जागिर ? यस्तो छ विज्ञको सुझाव

साधना र सबैको लघुवित्त मर्जरमा जाने, गरे अन्तिम सम्झौता

अर्बौं लगानीमा एकै वर्ष खुले दर्जन बढी तारे होटल

सूर्योदय वोमी लघुवित्तको ६८ हजार कित्ता संस्थापक सेयर लिलामीमा, न्यूनतम मूल्य कति ?