कोरोना भाइरस (कोभिड १९) महामारीका कारण विश्व नै आज ठुलो सङ्कटमा छ । कोरोनाको दोस्रो लहर सुरु भएसँगै शहर मात्र नभई ग्रामीण क्षेत्रमा पनि यसले ठुलो असर पुर्याएको छ । देशमा संक्रमण थप बढ्न नदिन तथा रोकथाम गर्नकै लागि अहिले पनि कतै लकडाउन त कतै निषेधाज्ञा लागू गरिएको छ ।

प्रदेश १ अन्तर्गतको खोटाङ जिल्लामा अवस्थित जन्तेढुङ्गा गाउँपालिका दोस्रो कोरोना महामारीको सङ्कटसँग जुधिरहेको छ । तर, यो गाउँपालिकामा अन्य पालिकाजस्तो कोरोनाको प्रभाव चाहिँ परेको छैन ।

गाउँपालिकाले कोभिड–१९ सङ्कट रोकथाम, नियन्त्रण तथा व्यवस्थापनका लागि कसरी प्रयास गरिरहेको छ, अस्पतालमा स्वास्थ्य सामग्रीको अभाव हुन नदिन कसरी काम गरिरहेको छ भन्ने लगायतका सन्दर्भमा सो गाउँपालिकाका अध्यक्ष शंकर बहादुर राईसँग विकासन्युजका लागि राजिब न्यौपानेले गरेको कुराकानी ः

विश्वव्यापी महामारीका रूपमा फैलिएको कोरोना भाइरस नियन्त्रण तथा रोकथामका लागि तपाईंको गाउँपालिकाले के कस्ता कार्य गरिरहेको छ ?

कोरोना संक्रमणको दोस्रो लहर सुरु भएसँगै पालिकामा यस महामारी न्यूनीकरण र रोकथाम गर्नको लागि हामीले सक्दो प्रयास गरिरहेका छौँ । नयाँ भेरियन्टको कोरोना भाइरसले हाम्रो पालिकामा पनि ठुलो प्रभाव पारेको छ । कोरोनाबाट धेरै नागरिकहरू संक्रमित भएका छन् । यस समयमा बाहिरी जिल्लाबाट पालिकामा प्रवेश गर्ने नागरिकहरूलाई १० दिनसम्म क्वारेन्टिनमा बस्नको लागि अपिल गरेका छौं । होम क्वारेन्टिनमा बसेको नागरिकहरूकलाई कोभिडको लक्षण देखियो भने एन्टिजेन परीक्षण गर्ने गरेका छौं । एन्टिजेन परीक्षण गर्दा संक्रमण पुष्टि भएको छ जसमा उनीहरूको स्वास्थ्य अवस्था सामान्य छ भने सुरक्षित होम आइसोलेसनमा बस्नको लागि आग्रह छौं ।

होम आइसोलेसनमा बसेका कोभिडका बिरामीहरूलाई सम्बन्धित वडाका स्वास्थ्यकर्मीहरुले फोन मार्फत वा घरघरमा गई उनीहरूको स्वास्थ्य अवस्था बारे बुझ्नुको साथै होम आइसोलेसनमा बसेका कोभिडका बिरामीलाई सामान्य औषधी वितरण गर्नु भएको छ । कोभिडको संक्रमण पालिकमा फैलिँदै गए पछि हामीले बजारहरू बन्द गर्यौं । जनताको जीवन रक्षा गर्न आवश्यक पर्ने सबै खालका कामलाई प्राथमिकतामा राखेर काम गरेका छौं । अस्पतालको क्षमता बढाउने र संक्रमणका दर घटाउने कामलाई सँगै लिएर गए मात्र कोभिडलाई नियन्त्रणमा लिन सकिने भएकोले सबै मिलेर अगाडि बढ्नु आजको आवश्यकता छ ।

महामारी नियन्त्रण गर्नमा आवश्यक तयारी गरेको र पातलो बस्ती रहेको कारण यस महामारीलाई नियन्त्रण गर्नमा सफल भएका छौं । हाम्रो पालिकामा १० बेडको आइसोलेसन कक्ष छ । परीक्षण गर्दा पनि हाल पालिकामा कुनै नागरिकलाई कोरोना पोजेटिभ आएको छैन भने हाम्रो पालिकामा कोरोना नियन्त्रण पुन रूपमा भइसकेको छ ।

पालिकाले पीसीआर गर्ने व्यवस्था कसरी मिलाएको छ ? पीसीआर परीक्षण पालिकाले आफैं गर्दैछ की अन्य ठाउँमा लगेर परीक्षण गर्ने व्यवस्था मिलाएको छ ?

पीसीआर परीक्षण पालिकामा हुँदैन भने परीक्षणको लागि विराटनगर पठाउँदै आएका छौं । एन्टिजेन परीक्षण चाहिँ पालिका आफैले गर्दै आएका छ । कोभिडसँग अन्तरसम्बन्धित लक्षण देखिएका बिरामीलाई एन्टिजेन परीक्षण गर्दै आएका छौं । पछिल्लो समयमा एन्टिजेन परीक्षणको मात्रा बढाएका छौं भने स्वास्थ्यकर्मीको टोलिले टोलटोलमै पुगेर परीक्षण पनि गर्दै आउनु भएको छ । एन्टिजेन परीक्षण पालिकाले निःशुल्क गर्दै आएको छ । हामीले प्रत्येक स्वास्थ्यचौकीमा आवश्यक स्वास्थ्य सामाग्री पनि वितरण गरेका छौं । पीसीआरको रिपोर्ट ढिला आउने र धेरै समय लाग्ने भएकाले एन्टिजेन परीक्षण नै पालिका भित्र बढी मात्रामा गरिएको हो ।

संक्रमण थप नफैलिओस् भन्नका लागि के उपाय अपनाउनु भएको छ ?

स्वास्थ्यकर्मी, सुरक्षाकर्मी, जनप्रतिनिधि सबै जना मिलेर टोल बस्तीमा गएर सचेतनाका कार्यक्रमहरू पनि सञ्चालन गरिरहेका छौं । उपाय भन्नाले तयारी र सचेतना हो । संक्रमित छ भने होम आइसोलेसनमा बस्नेलाई स्वयंसेविका र स्वास्थ्यकर्मीमार्फत आवश्यक परामर्श दिन्छौं । हामीले भोजभतेर तथा आमसभाका नाममा धेरै भिडभाड नगर्न पनि आग्रह गरेका छौं । पालिकामा प्रवेश गर्दा मास्क तथा स्यानिटाइजरको प्रयोग अनिवार्य गरेका छौं ।

पालिकामा हाल कोरोना नियन्त्रण भइसकेको अवस्था छ तर, संक्रमण अझै बढ्न सक्छ भनेर गाउँपालिकाले भावी योजना कस्तो बुन्दैछ ?

यसको भावी योजना त पालिका स्तरबाट स्वास्थ्य सामाग्री र आइसोलेसनको व्यवस्थापन गर्ने हो । यसलाई नियन्त्रण गर्नका लागि पहिलो कुरा त हामी सबै सचेत हुनुपर्यो, मास्कहरू लगाउनुपर्यो । स्वास्थ्य मापदण्ड पुरा गरी भिडभाडमा जानु हुँदैन र नागरिक सचेत हुने हो भने केही हदसम्म कोरोना संक्रमण नियन्त्रणमा ल्याउन सकिन्छ । संक्रमणको परीक्षण र कन्ट्याक्ट ट्रेसिङ बढाउनुपर्छ । जहाँजहाँ कोभिडको केसहरू देखिएका छन् त्यहाँ तुरुन्तै कन्ट्याक्ट ट्रेसिङ गरी संक्रमण फैलन नदिने र परीक्षणको दायरा पनि बढाएर अघि बढ्ने हो भने कोरोना नियन्त्रण अवश्य हुनेछ । आइसोलेसन र क्वारेन्टिन पनि थपेर चुस्त दुरुस्त रूपमा अघि बढ्ने योजना रहेको छ ।

निषेधाज्ञाले कहिलेसम्म निरन्तरता पाउन सक्छ त ?

यसबारे यकिनसँग भन्न त सकिँदैन । हामीले हप्ताको २ दिन बजार खोल्न दिएका छौं । निषेधाज्ञालाई केही हदसम्म १ गतेबाट खुकुलो बनाउने तयारी गर्दै छौं । कोरोनाको संक्रमण पालिकमा नियन्त्रण भइसकेको छ । स्थानीय बासीहरूबाट नै पालिकाको विकास निर्माणको कामहरू सञ्चालन गराउँदै छौं । निषेधाज्ञा खुकुलो भयो भने संक्रमण फैलन सक्ने त्रास पनि छ । यसलाई बिस्तारै खुकुलो बनाउने तयारी भइरहेको छ तर हामीले जिल्ला प्राशनको आदेश मान्नु पर्ने पनि हुन्छ । हुन त निषेधाज्ञा जारी गरेर वा पुरै लकडाउन गरेर समस्याको समाधान हुने त होइन । तर, औषधी उपचारको विधि पत्ता नलागेको अवस्थामा कोरोना नियन्त्रणका लागि सुरक्षित उपाय भनेको लकडाउन र निषेधाज्ञा नै देखिन्छ । स्वास्थ्य मापदण्ड पुरा गर्नु नै कोरोनाबाट बच्ने उत्तम उपाय हो ।

कोरोना पालिकामा नियन्त्रण भएको छ, यदि फेरी संक्रमण पालिकामा बढ्यो भने अब कति संक्रमित धान्न सक्छ गाउँपालिकाले ?

यो भन्दा भयावह स्थिति आयो भने गाउँपालिकाले बनाएको सीमित आइसोलेसन र क्वारेन्टिनले हुनेवाला केही पनि छैन । कोभिडका २० जना बिरामीलाई मात्र पालिकाको अस्पतालले धान्न सक्छ साथै २० ओटा अक्सिजन सिलिन्डर पनि पालिकामा रहेको छ ।

प्रदेश र केन्द्र सरकारबाट कत्तिको सहयोग पाइएको छ ?

गत वर्ष पनि हामीले कोभिड नियन्त्रणको लागि प्रदेश र केन्द्र सरकारले १० लाख रुपैयाँ बजेट दिएको थियो । त्यही रकम बाट महामारी नियन्त्रण गर्नका लागि खर्च गरेका छौं । जिल्लाबाट पनि पालिकालाई स्वास्थ्य सामाग्री प्राप्त भएको छ भने पालिका आफैंले पनि स्वास्थ्य सामाग्रीहरू खरिद गरेको छ । स्वास्थ्य सामाग्री सहयोग भइरहेको छ तर यो वर्ष नगद सहयोग भने मिलको छैन ।

यो महामारी नियन्त्रण गर्नको लागि पालिकामा बजेटको अभाव भएको छ कि छैन ?

यो महामारी नियन्त्रण गर्नको लागि पालिकालाई बजेटको अभाव भएको छैन । पालिकाको कोषमा २० लाख रुपैयाँ बजेट छुट्याएका छौं । आवश्यक पर्यो भने याहि कोषको बजेट हामीले खर्च गर्ने गरेका छौं ।

कोरोना नियन्त्रणको यो अभियानमा पालिकाबासिलाई के अपिल गर्न चहनुहुन्छ त ?

जन्तेढुङ्गा गाउँपालिका जनतालाई म के अनुरोध गर्न चाहन्छु भने भिडभाड नगरी दिनुस्, परिवारमा कसैलाई कोरोना भए उचित उपचार गर्नुहोस् । तपाईको स्वास्थ्य उपचार र ज्यान जोगाउन हामी रातदिन लागि परेका छौं । नआत्तिनुहोस धैर्य राख्नु होस् र यो विश्वभर महामारीको रूपमा फैलिएको कोरोना भाइरसबाट सबै नागरिकहरू सचेत रहौं भन्न चाहन्छु । यो महामारी पालिकमा नियन्त्रण भएको छ तर फेरी यो संक्रमण पालिकामा फैलिन सक्छ त्यसैले सबै नागरिकहरूलाई स्वास्थ्यमा बिशेष ध्यान दिऔं, स्वास्थ्यसम्बन्धी सुरक्षाका न्यूनतम मापदण्ड अपनाऔं, आफू बचौं, अरुलाई पनि बचाऔं भन्न चाहन्छु ।

सम्बन्धित शिषर्कहरु

महासंघमा संयोजकको जिम्मा सापकोटालाई, प्राथमिकतामा व्यवसायीका समस्या समाधान

ऐसले फर्निचर शोरुम अब नेपालमा, नयाँ युगको शुरुवात गर्ने (फोटो फिचरसहित)

फास्ट ट्रयाक तोकिएकै समयमा बन्छ, लागत बढेको छैनः प्रधान सेनापति

सचिव मरासिनीसहित ८ जनाले पाए सफाइ, सुनिल पौडेल दोषी ठहर

फास्ट ट्रयाक समयमै सम्पन्न गर्न समितिको सरकारलाई निर्देशन

बन्द भएका उद्योग सञ्चालन गर्न सरकारले नयाँ नीति ल्याउँछ : मन्त्री भण्डारी