काठमाडौं । कोरोना भाइरस (कोभिड १९) को संत्रासबाट सारा संसार त्रस्त भइरहेको समयमा कोरोनाको उद्गमस्थल मानिएको चीन भने हाल सामान्य स्थितिमा फर्किरहेको छ ।

कुनै समय भाइरसको इपिसेन्टर मानिएको वुहानमा समेत लकडाउन हटाइएको छ । बिगत एक हप्तादेखि आन्तरिक रुपमा कुनैपनि नयाँ संक्रमण देखिएको छैन । जसबाट यो भन्न सकिन्छ कि चीनले कोरोना बिरुद्धको लडाइमा प्रारम्भिक विजय हाँसिल गर्न सफल भएको छ ।

२१औं शताव्दिमा मानव सभ्यताको चुनौतिको रुपमा बिस्फोट भएको कोरोनाको माहामारी नियन्त्रण गर्न चीन कसरी सफल भयो त ? यो प्रश्न संसारभर उठिरहेको छ । चीनले धेरै मेहेनत गरेर नै कोभिड १९ संक्रमण नियन्त्रणमा लिएको हो ।

कोरोना भाइरसको संक्रमण नियन्त्रण गर्नका लागि चीनले उठाएका प्रमुख कदमहरु यस प्रकार रहेका छन् ।

संक्रमण देखापरेका क्षेत्रहरुमा पुर्ण लकडाउन

जब कोरोना भाइरसको चरित्र तथा यसबाट निम्तिने महामारीको बारेमा थाहा भयो ततपस्चात संक्रमण देखापरेका क्षेत्रहरु (उहान, हुबेइ ) लगायतका क्षेत्रमा पुर्ण लकडाउनको घोषण गर्यो र पुर्णरुपमा लागु समेत गर्यो । लकडाउनको समयमा अत्यावश्यक बस्तुहरुको ब्यबस्था घरमै पुर्याउने व्यवस्था मिलाइयो ।

संकटकाल घोषण र सैनिक परिचालन

चीन सरकारले कोरोनाको संक्रमणलाई राष्ट्रिय संकटकाल घोषण गर्यो । बिभिन्न क्षेत्रबाट स्वास्थ्यकर्मीलाई संक्रमण फैलिएको क्षेत्रमा ल्याइयो । द्रुतगतिमा कोरोना विशेष नयाँ अस्पतालहरूको निर्माण गर्यो, जसवाट हजारौको संख्यामा रहेका संक्रमितलाई गुणस्तरीय उपचार गर्न सम्भब भयो । साथै अन्य बिरामीमा संक्रमण फैलिने जोखिम समेत न्युनिकरण भयो । लकडाउन कार्यान्वयन, स्वास्थ्यकर्मी व्यवस्थापन, विशेष अस्पताल निर्माणलगायतका संपुर्णको जिम्मा चाइनिज आर्मीलाइ दिइयो ।

पहुँचयोग्य, सजिलो उपचार तथा निःशुल्क परीक्षण

चीनले संक्रमणको विस्तारलाई रोक्न अपनायको प्रमुख रणनीतिको रुपमा संक्रमितको पहिचान र अलग्याएर उपचारलाई लिन सकिन्छ । यो पद्धति सफलसमेत भएको छ ।

चीनमा कोरोना भाइरसको परीक्षण पश्चात संक्रमण भएको पुष्टि भएका बिरामीहरूलाई या त आइसोलेसन वा अस्पताल पठाइएको थियो । उहानमा शुरुमा बिरामी भएदेखि अस्पताल भर्ना हुन १५ दिन लागेको थियो । तर केहि दिनमै डाक्टरहरूले लक्षण देखिएका बिरामीलाई दुई दिनको लागि आइसोलेसनमा राखेर जाँच गरे । नतिजा पोजेटिभ आए तुरुन्त लस्पतालमा छुट्टै राखेर उपचार सुरु गरे । चीन सरकारले यो पनि स्पष्ट गर्याे कि उपचारको क्रममा हुने खर्चहरु जस्तै एम्बुलेन्स, खाना, औषधी, अस्पताल शुल्क, परीक्षण शुल्क र उपचार शुल्कलगायत सम्पूर्ण शल्क नलाग्ने घोषणा गर्यो ।

प्रविधिको समग्र क्षेत्रमा उपयोग

यो संकटबाट पार पाउका लागि चीनले प्रविधिको भरपुर प्रयोग गरेको देखिन्छ । विध्यालयहरु बन्द थिए तर पढाईभने अनलाइन भइरहेको थियो । कतिपय अस्पतालहरु बन्द थिए तर अनलाइन परामर्श भने भैरहेको थियो । फलफूल, खाना, औषधीलगायतका अन्य अत्यावश्यक बस्तुको अनलाइन अडर्ड तथा होम डेलिभरीको व्यवस्था थियो जसबाट संक्रमणको चेन टुटाउन मद्दत मिल्यो ।

लकडाउनमा रहेका संपूर्ण मनिसले आफ्नो स्वस्थ्यस्थिति तथा शरीरको तापक्रम सरकारद्धारा जारी गरिएको एपमा विहान वेलुका लनिवार्य रुपमा अपलोड गर्नुपथ्र्यो, जसबाट संक्रमितको पहिचानमा ठुलो मद्दत मिल्यो ।

शासन प्रणालीको सहयोग

चीनले आफ्नो देशमा कोरोना भाइरसबाट हुने संक्रमण नियन्त्रण गर्न सक्नुमा उसको शासन प्रणाली सहयोग सावित भएको देखिन्छ । अस्पतालबाट भाग्न खाज्ने स्वास्थ्यकर्मीहरुलाई दण्ड सजाय गरेको, कालावजारीयाहरुलाई तुरुन्तै जेल सजाय गर्ने गरेको समाचारहरु संचारमाध्यममा आएका छन् ।

भन्नुको मतलव के हो भने चीनका कानुनहरु कठोर छन् । व्यक्तिगत स्वतन्त्रता कम छ । निर्णय प्रक्रियामा केन्द्रीय सत्ता हाबी छ । तर कोरोना जस्ता माहामारी नियन्त्रणका लागि यस्तै व्यवस्था सहयोगी बन्यो । सायद यति कठोर कानुन नभएको भए चीनले यति कम मानवीय क्षतिमा र यति छिटो नियन्त्रण गर्न सक्दैन्थ्यो भन्नेहरु पनि छन् ।

चीनको कोरोना नियन्त्रणमा प्रशासनिक सक्रियता, कठोर कानुन र त्यसको कार्यावन्यन गर्ने पुरानै बानीले नै सफल भएको हो भन्ने प्रसस्त आधारहरु भेटिन्छन ।

चीनमा हालसम्म ३ हजार ३ सय १२ जनाको मृत्यू भएको छ भने भर्खरै संक्रमण सुरु भएको अमेरिकामा ५ हजार १ सय १० जनाले ज्यान गुमाइसकेका छन् । अमेरिकामा संक्रमणको फैलावट समेत उच्च रहेको छ । राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले १ देखि २ लाख जनाको मावनीय क्षतिमा सिमित गर्नसके कारोना विरुद्ध अमेरिकाको जित हुने घोषणा नै गरेका छन् ।

तेस्तै, इटालीमा कोरोनाको कारण १३ हजार १ सय ५५ जनाले ज्यान गुमाइसकेका छन् । इटालीले नियन्त्रण गर्न सकिरहेको छैन भने मृत्यूदर समेत उच्च छ ।

कोरोना भाइरसको सबभन्दा डरलाग्दो पक्ष भनेको यसको संक्रमण दर असाध्यै उच्च हुनु हो । तसर्थ कोरोनाबाट हुने मृत्युदर घटाउने हालको एकमात्र विकल्प भनेको यसको संक्रमण दर घटाउनु नै हो । किनकि यसको औषधी हालसम्म बनिसकेको छैन । त्यसैले संक्रमणको महामारी नियन्त्रणको लागि हालको पद्दतिहरुमा चिनियाँ पद्दती नै उत्तम रहेको विश्व परिवेशले पुष्टी गरेको छ ।

अन्तराष्ट्रिय संचारमाध्यमहरुको सहयोगमा

सम्बन्धित शिषर्कहरु

तातो हावा ‘लू’ ले नेपालगञ्जको जनजीवन प्रभावित

जलवायु परिवर्तनले फैलिँदै मलेरिया, अफ्रिकामा कहिल्यै निर्मूल भएन

विश्वका धेरै देशहरूमा प्रतिबन्धित छन् भारतीय फुड आइटम

दक्षिण कोरियाद्वारा पहिलो पृथ्वी नानोस्याटेलाइट प्रक्षेपण

एसईईपछि कुन विषय पढ्दा सजिलै पाइन्छ जागिर ? यस्तो छ विज्ञको सुझाव

अर्बौं लगानीमा एकै वर्ष खुले दर्जन बढी तारे होटल