काठमाडौं । नेपाल विद्युत उत्पादनमा आत्मानिर्भर बन्दै जादाँ इलेक्ट्रिक सवारीको चर्चा बढ्दै गएको छ । नेपालका उच्च पदस्त व्यक्तिहरुले इलेक्ट्रिक सवारीको प्रयोग गरिसकेका छन् । तर सार्वजनिक सवारीमा भने उल्लेख्य प्रगती हुन सकेको छैन । सामान्य सवारीभन्दा तुलनात्मक रुपमा महँगो मानिएको इलेक्ट्रिक सवारीमा इन्धन भने ५ गुणा सस्तो पर्ने देखिन्छ ।

राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीका लागि ६० लाखको इलेक्ट्रिक कार किनिएको छ । कार चिनियाँ बीवाईडी कम्पनीको ई-सिक्स मोडलको रहेको छ । विद्युतीय सवारीको बारेमा जनचेतना फैलाउने उद्देश्यले राष्ट्रपतिका लागि विद्युतीय गाडी किनिएको राष्ट्रपति कार्यालयका प्रवक्ता छविन्द्र पराजुली बताउँछन् ।

राष्ट्रपति भण्डारी चढ्ने कार

उर्जामन्त्री वर्षमान पुनले पनि विद्युतीय गाडी चढेका छन् । पुनका प्रेस सल्लाहकार रोशन खड्काका अनुसार मन्त्री पुनले जारी गरेको स्वेतपत्रमा विद्युतीय सवारी साधनको प्रयोगलाई वृद्धि गरी आगामी पाँच वर्षभित्र इलेक्ट्रिक सवारी साधनको आयात ५० प्रतिशत पुर्याउने लक्ष्य राखेका छन् ।

पुर्वराजा ज्ञानेन्द्र शाहले अहिले विद्युतीय कार किया सोल इभी चढिरहेका छन् । किया मोटर्सको नेपालका लागि आधिकारिक विक्रेता कन्टिनेन्टल ट्रेडिङ इन्टरप्राइजेजका सेल्स एक्जुकेटीभ अशोक पण्डितका अनुसार शाहले प्रतिकार ५८ लाख रुपैंयाँ तिरेर २ वटा विद्युतीय कार खरिद गरेका छन् ।

उर्जामन्त्री पुन चढ्ने कार

सोही मोडलको सीयूभी एक वर्षअघि पूर्व सचिव रामेश्वर खनालले पनि किनेका छन् । वर्ल्ड वाइड फण्ड फर नेचरले समेत त्यस्तै २ वटा भेहिकल किनेको छ । नेपालमा उच्च सरकारी अधिकारी, विभिन्न गैरसरकारी, व्यवसायी तथा सर्वसाधारणहरुले विद्युतीय गाडी खरिद गर्न थालेका छन् । यसैगरी, विद्युत प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङले पनि प्राधिकरणमा ३ वटा इलेक्ट्रिक कार ल्याइसकेका छन् ।

सार्वजनिक यातायात शुरु हुन सकेन

साझा यातायातले गत कात्तिक ६ गते तामझामका साथ इलेक्ट्रिक बस शुरु गरेपनि सार्वजनिक यातायातको रुपमा सुचारु गर्न सकेको छैन । गौतम बुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल निर्माण सम्पन्न हुनुभन्दा अघि काठमाडौंमा सञ्चालन गर्ने बताए पनि प्रालीले सेवा सुचारु गर्न सकेको छैन । उपत्यकाको रिङ रोडमा सञ्चालन गर्ने गरी गोर्खा इको प्यानलले ३ वटा बस सञ्चालन गर्ने तयारी गरेको छ ।

तर प्रक्रियामा जादाँ ढिलाई भएको प्यानलका सीर्इअाे कृष्णभक्त दुवालले बताए । उनका अनुसार उपत्यकाको धेरै रुटमा इलेक्ट्रिक सवारी सञ्चालन गर्न सकिने छ यसका लागि प्यानलले चिनियाँ कम्पनीको सहयोगमा अध्ययन समेत गरिसकेको छ । यसैगरी, मयुर यातायातले पनि इलेक्ट्रिक बस सञ्चालन गर्ने तयारी गरिरहेको यातायातका अध्यक्ष मोहन श्रेष्ठले बताए ।

विद्युतीय गाडीप्रति बढ्दो आकर्षण

सरकारले विद्युतीय गाडीको आयातमा विभिन्न सहुलियत प्रदान गरेको छ । भन्सार, अन्तशुल्क, बीमा लगायतमा सहुलियतको व्यवस्था गरेको हो । पेट्रोल र डिजेलको गाडी आयात गर्दा २४६ प्रतिशत भन्सार लाग्छ, भने विद्युतीय गाडीको आयातमा २४ प्रतिशत मात्रै भन्सार तिर्नु पर्छ । साथै बीमा शुल्क पनि पेट्रोलियम गाडीको तुलनामा विद्युतीय गाडीमा १५ प्रतिशत कम लाग्छ । त्यसबाहेक वार्षिक तिर्नु पर्ने सडक दस्तुर तिर्नु पर्दैन, प्रदुषण लगायत विभिन्न थप शुल्क बेहोर्नु पर्दैन ।

कुलमान घिसिङ चढ्ने कार

विद्युतीय गाडी वातावरणमैत्री हुन्छ । ध्वनी, वायू प्रदुषण गर्दैन । खर्च कम गर्छ । पेट्रोलबाट चल्ने गाडीमा १ किलोमिटर बराबर करिब १२ रुपैयाँ पेट्रोल खर्च लाग्छ भने विद्युतबाट चल्ने गाडीको लागि प्रतिलिटर २ रुपैयाँ मात्रै चार्ज खर्च लाग्नेछ ।

यस्ता छन् इलेक्ट्रिक सवारीको विशेषता

गाडीमा अटोमेटिक गियर, ड्राइभ पावर स्ट्रेरिङ, क्रज कन्ट्रोल, भेन्टिलेशन सिट, इलेक्ट्रोनिक विण्डो, वुट स्पेस र राम्रो ग्राउण्ड क्लियरेन्स जस्ता फिचर्सहरु रहेका छन् ।

त्यस्तै, कम्पनी अनुसार सेफ्टीमा ६ ओटा एयरब्याग, इलेक्ट्रीङ पार्किङ, इलेक्ट्रीक ब्रेक डिस्ट्रीब्युशन, ट्रयाक्शन कन्ट्रोल, हिल एसिस्ट, पार्किङ सेन्सर लगायत रहनेछन् । गाडीमा रियरभ्यू क्यामेरा, जेबीएल साउण्ड सिस्टम, यूएसबी भिडियो चलाउन सकिने व्यवस्था रहेको हुन्छ ।

यदि गाडीमा २७ किलोवाटआवरको ब्याट्री भने ८१.४ किलोवाट पावरको मोटर जडान गरिएको हुन्छ । सामान्यतया १६ एम्पीयर पावर भएको विद्युतबाट गाडीको ब्याट्री फुल चार्ज गर्न १० देखि १२ घन्टामा लाग्छ भने डिसी फास्ट चार्जबाट ३३ मिनेटभित्रे फुल चार्ज भइसक्छ । ब्याट्री फुल चार्ज गर्नको लागि यदी गाडीमा २७ किलोवाटआवरको ब्याट्री भने ८१.४ किलोवाट पावरको मोटर जडान गरिएको हुन्छ । यसका लागि २७ युनिट विद्युत खपत हुनेछ ।

फुल ब्याट्री चार्ज गर्न करिब २७० रुपैयाँ खर्च लाग्छ । त्यसबाट गाडी १८० किलोमिटरसम्म गुडाउन सकिन्छ । त्यस हिसाबमा प्रतिकिलोमिटर करिब २ रुपैयाँ मात्रै विद्युत खर्च लाग्ने गरेको छ ।

याे पनि हेर्नुहाेस्

प्रदेश ३ ले इलेक्ट्रिक सवारीका लागि ३० करोड लगानी गर्ने, बैशाखदेखि सञ्चालनमा ल्याउने

सम्बन्धित शिषर्कहरु

लगानी सम्मेलनअघि ८ कानून संशोधन, लगानीमैत्री वातावरण निर्माण गर्ने प्रयास

एकै वर्ष ३ लाख बढी पर्यटक निकुञ्ज र आरक्षमा

२० प्रतिशतसम्म घट्यो बैंकको कर्जाको ब्याज

साढे ११ खर्बको आयात हुँदा निर्यात १ खर्बमा सीमित, १० खर्ब बढीको व्यापार घाटा

एक वर्षमा थपिए २ सय होटल, पर्यटन उद्योगमा उत्साह

मौद्रिक नीतिमार्फत् आउँदैछ डिजिटल बैंकसहितको डिजिटल करेन्सी नीति