काठमाडौं, ३१ भदौ । नेपाल राष्ट्र बैंकले पूँजी बृद्धिको योजना पेश गर्नको लागि दिएको समयभित्रमा अधिकांश बैंक वितीय संस्थाले योजना पेश गरेका छन् । उनीहरुले पहिलो प्राथमिकतामा मर्जर र बोनस सेयर राखेका छन् भने हकप्रद सेयर जारी गरि पुँजी वृद्धि गर्ने विकल्पलाई अन्तिममा राखेका छन् ।

बैंक तथा वित्तीय संस्थाले पेश गरेको योजनामा मर्जर, बोनस सेयर र हकप्रद जारी गर्ने प्रस्ताव रहेको राष्ट्र बैंकका प्रवक्ता त्रिलोचन पंगेनीले जानकारी दिए । उनीहरुले योजना पेश गरिसकेकोले त्यस्तो योजना व्यवहारिक, सम्भाब्य र विश्वास गर्न योग्य भए नभएको अध्ययन गरिने उनको भनाइ छ । पूँजी बृद्धिको योजना बुझाउनु पर्ने अन्तिम दिन मात्रै ६ बाणिज्य बैंकले योजना बुझाएका थिए ।

खल्तीबाट पैसा झिकेर बैंक तथा वित्तीय क्षेत्रमा थप लगानी गर्ने पक्षमा लगानीकर्ता नदेखिएको राष्ट्र बैंक स्रोतले बतायो । ‘लगानीकर्ताा नाफालाई पुँजीकृत गर्ने पक्षमा देखिए, तर खल्तीबाटै पैसा झिकेर लगानी गर्न चाहेको देखिएन’–स्रोतले भन्यो ।

स्रोतका अनुसार ९ वटा बैंकले मर्ज तथा एक्वाएरको प्रस्ताव गरेका छैन । राष्ट्र बैंकले तोकेको न्यूनतम चुक्ता पूँजी पुगेको राष्ट्रिय वाणिज्य बैंकले पुँजी प्रयाप्त भएको जनाएको छ । कृषि विकास बैंकले प्रिफेरेन्स सेयरलाई साधारण सेयरमा परिवर्तन गर्ने प्रस्ताव गरेको छ । नेपाल बैंकले हकप्रद सेयर जारी गरी पुँजी वृद्धि गर्ने एक सुत्रीय योजना पेश गरेको छ ।

नविल, इन्भेष्टमेन्ट बैंक र ग्लोवल आईएमइले बोनस सेयर जारी गरेर पुँजी वृद्धि गरिने योजना पेश गरेका छन् । स्ट्याण्डर्ड चार्टर्ड बैंक नेपाल, नेपाल एसवीआई, बैंक अफ एशिया, प्रभु बैंकले बोनस सेयर जारी गर्ने र अपुग पुँजीमा हकप्रद सेयर जारी गर्ने प्रस्ताव गरेका छन् । प्रभु बैंकले ग्राण्ड बैंक एक्वाएर गर्ने प्रक्रियामा रहेको उल्लेख गरेको छ । ग्राण्ड बैंकले पुँजी वृद्धि योजना पेश गरेको छैन ।

एभरेष्ट बैंकले पुँजी वृद्धिको मुख्य आधार बोनस सेयर, दोस्रो एक्वाएर तथा मर्ज र तेस्रो विकल्पमा हकप्रद सेयर जारी गर्ने उल्लेख गरेको छ ।

स्रोतका अनुसार विगतमा वार्षिक २० प्रतिशतभन्दा बढी लाभांश वितरण गर्दै आएका बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुले पुँजी वृद्धि गर्ने प्रमुख आधार बोनस सेयरलाई राखेका छन् । दोस्रो प्राथमिकतामा एक्वाएर गर्ने योजना पेश गरेका छन् । पहिलो र दोस्रो प्रयासपछि अपुग पूँजीका लागि मात्र हकप्रद सेयर जारी गर्ने योजना पेश गरेका छन् ।

२० वटा बैंक मर्जको पक्षमा
राष्ट्र बैंक स्रोतका अनुसार २० वटा वाणिज्य बैंकहरुले मर्जरलाई जोड दिदै पुँजी वृद्धि योजना पेश गरेका छन् । उनीहरुको पूँजी वृद्धि योजनाको मुख्य आधार मर्ज रहेको छ । बोनस सेयरलाई दोस्रो प्राथमिकतामा र हकप्रद सेयरलाई तेस्रो प्राथमिकतामा राखेको छ ।

विकास बैंक र फाइनान्स पनि मर्जकै पक्षमा
६५ विकास बैंक र ३७ फाइनान्स कम्पनीले पेस गरेको पूँजी बृद्धिको योजनामा मर्जलाई उच्च प्राथमिकतामा रहेका छन् । सरकारी नीति पनि मर्जलाई प्रोत्साहित गर्ने भएको र नयाँ पुँजी लगानीले नाफा वृद्धिमा सहयोग नपुग्ने निष्कर्षका साथ लगानीकर्ताहरुले मर्जलाई बढी प्राथमितामा राखेको जानकारहरु बताउँछन् ।

‘बैंक तथा वित्तीय संस्थाले पेश गरेको योजनामा अर्काे बैंक तथा वित्तीय संस्थासँग मर्जर गर्ने, बोनस सेयर प्रदान गर्ने र अन्त्यमा हकप्रद सेयर जारी गर्ने भनिएको छ, उनीहरुले पेश गरेको योजना विश्वास गर्न सकिने नभएमा ठोस कार्यविधि पेश गर्नको लागि पुन निर्देशन दिने तयारी हामीले गरेका छौं,’ प्रवक्ता पंगेनीले विकासन्यूजसँग भने । केहि बैंक तथा वित्तीय संस्थाले भने तोकिएकै समयमा पूँजी बृद्धि गरिसक्ने र कुनै कारणवस समयभित्र पूँजी बढाउन नसके राष्ट्र बैंकले भने अनुसार मान्छौं भन्ने प्रस्ताव पनि पेश गरेका राष्ट्र बैंक स्रोतको भनाइ छ ।

राष्ट्र बैंकले आगामी २०७४ को असार मसान्त भित्रमा बाणिज्य बैंकहरुको चुक्ता पूजी ८ अर्ब, राष्ट्रियस्तरका विकास बैंकहरुको चुक्ता पूजी २ अर्ब ५० करोड र राष्ट्रियस्तरका फाइनान्स कम्पनीको चुक्ता पूजी ८० करोड रुपैयाँ हुनै पर्ने ब्यवस्था गरेको छ । अहिलेको भन्दा कम्तिमा पनि ४ गुणाले पूँजी बृद्धि गर्नुपर्ने भएकोले राष्ट्र बैंकले सबै बैक तथा वित्तीय संस्थाहरुलाई भदौ मसान्तभित्रमा पूजी बृद्धिको योजना पेश गर्न निर्देशन दिएको थियो ।

अहिलेको भन्दा कम्तिमा पनि ४ गुणाले पूजी बृद्धि गर्नुपर्ने राष्ट्र बैंकको निर्देशन र पूजी बृद्धिको लागि अधिकांश बैंक वित्तीय संस्थाले मर्जरको प्रस्ताव गरेकाले बैंक तथा वित्तीय संस्थाको संख्या निकै कम हुने भएको छ । ‘अधिकांश बैंकले मर्जरकै प्रस्ताव गरेका छन्, योजना कार्यान्वयन गरेमा बाणिज्य बैंकको संख्या नै २० वटामा झर्ने देखिन्छ’ राष्ट्र बैंकका अधिकारीले भने । यस्तै विकास बैंक र फाइनान्स कम्पनीहरुले तोकिए अनुसारको पूँजी बृद्धि गर्नको लागि २ भन्दा बढी संस्थासँग मर्जर गर्नुपर्ने भएकोले त्यस्ता संस्थाहरुको संख्या निकै कम हुने अनुमान राष्ट्र बैंकका अधिकारीहरुको छ ।

कुन बैंकको पूजी कति थप्नुपर्ने छ ?
बैंकको नाम          सेयरपूजी       थप्नुपर्ने पूजी रु लाखमा
नेपाल बैंक             ६४६५०             १५३५०
रावा बैंक               ८५८८९                 –
नविल                   ३६५७६            ४३४२३
इन्भेष्टमेन्ट          ४७७१२             ३२२८८
स्ट्यान्डर्ड चार्टर्ड  २२४८१               ५७५१८
हिमालयन           ३३३२७              ४६६७३
एसविआइ           ३०५८०               ४९४१९
एनबी                  २४३०२              ५५६९७
एभरेष्ट                २१३७३               ५८६२६
विओके               २१२०२                ५८७९७
एनसीसी             २०२८६              ५९७१४
एनआइसी एशिया २६५८२          ५३४१७
लुम्बिनी            २०००८              ५९९९१
माछापुच्छ«े  २७७६२               ५२२३७
कुमारी             २४३१६                ५५६८३
लक्ष्मी              २३३७८              ५६६२१
सिद्धार्थ           २०३११                 ५९६८८
कृषि विकास     ९६३६८ –
ग्लोबल आइएमइ ५०११६           २९८८४
सिटिजन्स        २५५४३            ५४४५६
प्राइम               ३१४००              ४८५९९
सनराइज          २२३६६             ५७६३३
ग्राण्ड                २००००              ६००००
एनएमबी         २४०००              ५६०००
प्रभु                 ३२०८८               ४७९११
जनता             २०६००               ५९४००
मेगा                २६०९६              ५३९०४
सिभिल            २८८७८             ५११२१
सेन्चुरी             २१२००              ५८८००
सानिमा            २५५०२         ५४४९७

सम्बन्धित शिषर्कहरु

अर्बौं लगानीमा एकै वर्ष खुले दर्जन बढी तारे होटल

यी हुन् विश्वका सबैभन्दा लामो पाँच रेलमार्ग

अर्थमन्त्री पुनलाई पूर्वअर्थमन्त्रीहरूको सुझाव : पपुलिष्ट बजेट नल्याउनू, आकार सानो बनाउनु

नेपाल रिमा लगानी बढाउँदै हिमालयन र एशियन लाइफ, बुधबार किने ६३ करोडको सेयर

नेपाल र कतारबीच द्विपक्षीय समझदारी, नेपाली कामदारको प्रशंसा

५९० मेगावाटका जलविद्युत आयोजनामा सिटिजन्स बैंकको लगानी, १३ वटा प्रोजेक्टमा नेतृत्व