नेपाली युवाहरु देशमा स्तरीय शिक्षाको अभाव देखाउँदै विदेशिने परम्पराले निरन्तरता पाइरहेको छ । देशमानै प्राविधिक र राम्रो शिक्षा उपलब्ध हुन नसक्दा युवा वर्ग अध्ययनका लागि विदेशिन बाध्य छन् । यसरी बाहिर गएर पढ्न चाहने विद्यार्थीहरुलाई परामर्श दिने र आवश्यक सहयोग गर्ने उद्देश्यका साथ आज विभिन्न कन्सल्टेन्सीहरुले सेवा विस्तार गरिरहेका छन् । तिनै कन्सल्टेन्सीहरु मध्येमा पर्दछ काठमाडौंको बागबजार स्थित ब्रेभ एजुकेशनल कन्सलटेन्सी पनि । यस कन्सल्टेन्सीले ९ वर्षदेखि जापान र अष्ट्रेलियामा अध्ययनका लागि जान चाहने विद्यार्थीहरुलाई उचित परामर्श दिँदे आइरहेको छ । प्रस्तुत छ यसै कन्सल्टेन्सीका सञ्चालक तथा शैक्षिक परामर्श संघ नेपाल (इक्यान) को कार्यसमिति सदस्य राजन खड्कासँग विकासन्युजका राजाराम न्यौपानेले गरेको कुराकानी :-

राजन खड्का, सञ्चालक, ब्रेभ  एजुकेशनल कन्सल्टेन्सी, बागबजार

कन्सल्टेन्सी कस्तो खालको व्यवसाय हो ?

यो सेवामुलक व्यवसाय हो । हामीले विद्यार्थीलाई विदेशमा अध्ययन गर्दा के हुन्छ, त्यहाँ गएर कसरी अध्ययन गर्ने, कस्ता खालका कोर्षहरु हुन्छन् र कति समयमा कोर्ष सकिन्छ भन्ने जस्ता कुरा बुझाउने हो । शैक्षिक परामर्शकर्ता भएको नाताले विद्यार्थीको शैक्षिक भविष्यको बारेमा उचित परामर्श दिने गर्दछौं ।

नेपाली विद्यार्थीहरु के कारणले विदेश अध्ययन गर्न जान्छन् ?

नेपालमा राम्रो शिक्षाको व्यवस्था नभएर विदेश अध्ययन गर्न जाने गरेका छन । नेपालमै बसेर अध्ययन गर्दा रोजगारको अवसर पाइँदैन । कुनै पनि विषयमा मास्टर्स नै गरियो भने पनि सोर्षफोर्स विना काम पाउन गाह्रो छ । विद्यार्थीले पढ्न चाहेको कोर्सहरु पनि छैन । नेपालको शैक्षिक अवस्था पछाडी परेको कारणले नै विद्यार्थीहरु अध्ययनको लागि विदेशिने गरेका हुन् ।

नेपालमा पढ्ने कलेज नभएर नै नेपाली विदेश अध्ययन गर्न गएका हुन् ?

नेपालमा हुँदै नभएको भन्ने त हैन । तर जति चाहिने हो त्यती छैन । नेपालमा पनि बिस्तारै त्यस्ता खालका कलेजहरु खुल्दै छन् । त्यसैगरी जति छने ती पनि सहरमा मात्रै केन्द्रित भएका छन् । विश्वमा बिक्ने खालको शिक्षामा पनि कमि छ । रोजगारी र सिपमुलक शिक्षाको पनि देशमा कमि छ ।

नेपालले विदेशमा विद्यार्थी पठाँउदा के पाउँछ ?

नेपालबाट विद्यार्थी विदेशीएकोमा देशलाई घाटा छ । नेपालबाट अरबौं पैसा विदेशीइरहेको छ । देशका युवाहरुको श्रम अन्य देशले लुटिरहेका छन् । नेपालीहरुले बहिर गर्ने जति दुख नेपालमा गरेका भए देशमा आज धेरै परिवर्तन हुने थियो । अर्काे अर्थमा नेपालीहरुले विदेशमा गरेको अध्ययन, कामको अनुभव र सिपको प्रयोग यता आएर गरेमा देशको अवस्था चाँडै नै राम्रो बन्न सक्छ ।

नेपालबाट गएका विद्यार्थीहरु थोरै मात्र नेपाल आएको पाइन्छ । उतै बसेका विद्यार्थीहरुले के काम गर्छन् ?

ग्रास लेबल, होटल, ड्राइभिंग, स्टोर र क्याफे लागायतका ठाउँमा काम गर्ने गरेका छन् । धेरै विद्यार्थी उतै नै बस्ने सपना बोकेर गएका हुन्छन् । उनिहरुले उतैको पिआर लिने गरेका छन् । नेपालबाट गएका विद्यार्थीहरुले नेपालको भन्दा त्यहाँको सबै कुरा राम्रो देख्ने गरेका छन् । नेपालले पनि त्यस्ता विद्यार्थीहरुलाई नेपाल फर्कने वातावरण निर्माण गरेको पाइँदैन । नेपाल आउँदा उसले जिरो बाट नै सुरु गर्नु पर्छ ।

तपाइँको विचारमा हाल नेपालमा कति कन्सल्टेन्सीहरु सञ्चालनमा होलान् ?

मेरो विचारमा शिक्षा मन्त्रालयमा दर्ता भएका २ हजार जति कन्सल्टेन्सीहरु छन् । दर्ता बिना पनि सञ्चालन भएका धेरै छन् । त्यसमा कुनै दर्ताको प्रक्रियामा पनि छन् । यसरी हेर्दा नेपालमा हाल २५ सयको हाराहारीमा कन्सल्टेन्सीहरु हुनुपर्छ ।

सरकारले समय समयमा अनुगमन गर्ने गर्छ नि, किन होला ?

आजभोलि पनि सञ्चार माध्यमहरुमा कन्सल्टेन्सीहरुलाई छापा मारेको कुरा आहिरहेको छ । गलत नियतले खोलेको कन्सल्टेन्सीहरुलाई छापा मारिरहनु पर्छ । राम्रो काम गर्ने हाम्रोजस्ता कन्सल्टेन्सीहरु पनि ति कन्सलटेन्सीहरुको कारणले गर्दा बदनाम हुन पुगेको छ ।

नेपालबाट सीमापारी अध्ययन गर्न जाने विद्यार्थीहरु कुन वर्गका छन् ?

पहिले उच्च र मध्यम वर्गका विद्यार्थीहरु मात्र अध्ययनका लागि विदेश जाने गरेका थिए । अहिले त्यसमा निम्न वर्गका पनि थपिएका छन् ।

यो कन्सल्टेन्सीले विद्यार्थीलाई जापान र अष्ट्रेलिया पठाउँछ भन्नुभयो । नेपाली विद्यार्थीका लागि जापान र अष्ट्रेलिया कस्तो गन्तव्य हो ?

जापान र अष्ट्रेलिया अहिले सबै विद्यार्थीको क्रेज बनेको छ । अन्य देशको तुलनामा यी देशहरु बढि सुरक्षित भएकोले गर्दा पनि यस्तो भएको हो । त्यसैगरी त्यहाँ पढाइ सकेर प्राप्त हुने सर्टिफिकेट पनि संसारभर मान्यता पाइने भएकोले गर्दा पनि नेपाली विद्यार्थीका लागि अष्ट्रेलिया र जापान राम्रो गन्तव्य हो भन्ने मलाई लाग्छ ।

नेपालबाट धेरै विद्यार्थीहरु पढ्न जाने देश कुन कुन हुन् ?

पछिल्लो तथ्याङ्क अनुसार नेपालबाट धेरै विद्यार्थी अष्ट्रेलिया गइरहेका छन् । अष्ट्रेलिया बाहेक जापान, अमेरिका, जर्मनी, डेनमार्क, चीन, भारत, जापान लगायतका देशमा पनि गएका पाइन्छन् ।

विद्यार्थीले विदेश अध्ययन गर्न जाँदा के बुझनु पर्छ?

अरुको देखासिकीमा विदेश अध्ययन गर्न जानुभन्दा पनि विद्यार्थीले आफू जाने देशको बारेमा राम्रोसँग बुझेर मात्र जानु पर्छ । त्यहाँ गएर कुन र कस्तो कोर्ष पढ्ने र ति कोर्षहरु कति समयमा सकिन्छ भन्ने जस्ता कुराहरु बुझनु पर्छ । त्यहाँको नीति कस्तो छ, कति काम गर्न पाइन्छ जस्ता कुराहरु पनि विद्यार्थी आफैंले बुझ्न जरुरी छ ।

त्यसमा परामर्शदाताले कस्तो भूमिका खेल्नुपर्छ ?

हामीले पढ्न जाने विद्यार्थीलाई त्यहाँको सबै सत्य तथ्य जानकारी इमान्दारिताका साथ दिनुपर्छ । पैसा कमाउने उद्देश्यले मात्र परामर्शको काम गर्नु हुँदैन । विद्यार्थीको भविष्यप्रति पनि जिम्मेवार बन्नुपर्छ । विद्यार्थीको आर्थिक र शैक्षिक अवस्था हेरेर सोही अनुसारको शिक्षण संस्थाको छनौट गरिदिनु पर्छ । जापान र अष्ट्रेलिया पढेपछिको अवसरका बारेमा पनि स्पष्ट पारिदिनुपर्छ ।

सम्बन्धित शिषर्कहरु

महासंघमा संयोजकको जिम्मा सापकोटालाई, प्राथमिकतामा व्यवसायीका समस्या समाधान

ऐसले फर्निचर शोरुम अब नेपालमा, नयाँ युगको शुरुवात गर्ने (फोटो फिचरसहित)

फास्ट ट्रयाक तोकिएकै समयमा बन्छ, लागत बढेको छैनः प्रधान सेनापति

सचिव मरासिनीसहित ८ जनाले पाए सफाइ, सुनिल पौडेल दोषी ठहर

फास्ट ट्रयाक समयमै सम्पन्न गर्न समितिको सरकारलाई निर्देशन

बन्द भएका उद्योग सञ्चालन गर्न सरकारले नयाँ नीति ल्याउँछ : मन्त्री भण्डारी